اشتغال زنان تبدیل به حربه‌ سیاسی شده است/ لزوم حمایت دولت از اشتغال‌های بومی بانوان

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا از علم و فناوری، مقام معظم رهبری حضور زنان در جامعه را به عنوان یک اولویت برای زنان در نظر می‌گیرند. به خصوص تأکیدی که در مورد زنان فرهیخته، دانشمند، اهل علم و اهل نظر در عرصه‌های علمی ‌که خودش عرصه شغلی هم به حساب می‌آید دارند، نشان‌دهنده آن است که مقام معظم رهبری در مورد حضور زنان در جامعه تأکید دارند. اما این تأکید یک تأکید بی‌قید و شرط نیست و در اولویت، نقش خانوادگی زن قرار دارد.

بر اساس این گزارش، تحصیلات بیش از سایر مقولات مورد تأکید حضرت آقا است و نظرشان در اکثر موارد، تأییدکننده حضور زنان در این حوزه است. این تأیید یک تأیید معمول و ساده نیست، بلکه نوعی تأیید مشوقانه است؛ به این معنا که حضور زنان تحصیل‌کرده را در دفعات متعدد از افتخارات نظام دانسته‌اند.

در مورد اشتغال هم اگرچه با اشتغال زنان مخالف نیستند، اما آن را جزو مسائل اصلی زنان نمی‌دانند؛ در واقع با حضور زنان در این عرصه در همه موارد به طور مشروط موافقت می‌کنند. ایشان در موارد متعدد بیان می‌کنند که نقطه درخشان و افتخارآمیز حضور زنان در جامعه، بخش تحصیلات، عرصه سیاسی و دفاع مقدس است و اشتغال را در این دسته قرار نمی‌دهند.

دو نکته در سخنان مقام معظم رهبری درباره اشتغال وجود دارد: مشاغل به دو بخش مردانه و زنانه تقسیم می‌شود و ایشان اشتغال زنان در کارهای مردانه را نفی می‌کنند؛ به این معنا که ممنوعیتی برای حضور زنان در این حوزه قائل نیستند و بیان می‌کنند زن می‌تواند وارد این عرصه‌ها شود، اما این‌ها فریب جامعه غربی است و افتخار به این‌ها غلط است. رهبری مشاغل مدیریتی و اجرایی را هم از مصادیق مشاغل مردانه می‌دانند. همچنین به اعتقاد ایشان اشتغال زنان نباید مزاحم کار تربیت فرزند و خانه‌داری شود و درواقع تربیت فرزند و خانه‌داری بر اشتغال اولویت دارد.

انسیه خزعلی رئیس سابق دانشگاه الزهرا در گفت‌وگو با خبرگزاری علم و فناوری با اشاره به نحوه اشتغال زنان در جامعه و استفاده ابزاری گروه‌های سیاسی از این مهم اظهار کرد: اگرچه فعالیت و اشتغال بانوان در جامعه دارای اهمیت است و باید با داشتن ارزش‌هایی که برای بانوان مطرح است، مورد توجه قرار بگیرد اما باید توجه داشته باشیم بسیاری از گروه‌های سیاسی آن را به عنوان یک حربه و یک امتیازی که تنها در کلام نمود دارد و در عملی چیزی را مشاهده نمی‌کنیم مورد استفاده قرار داده‌اند.

وی افزود: همانگونه که مقام معظم رهبری به فعالیت اجتماعی زنان اشاره دارند خوب استه فعالیت اجتماعی زنان در همه جنبه‌ها مورد توجه قرار بگیرد اما توجه به مسائلی که زنان به گونه منحصر به فرد مسئولیت آن را دارند و به تعبیر مقام معظم رهبری نقش بی بدیل آنها در قالب «مادری» و «همسری» است نباید مورد غفلت قرار بگیرد و بسیاری از بانوان هستند که به دلیل اهمیتی که برای نقش «مادری» و «همسری» داشتند حاضر شدند تا فعالیت اجتماعی را در مقاطعی از زندگی کنار بگذارند.

عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا با اشاره به عدم پذیرفتن پست‌های مدیریتی از سمت بانوان گفت: بسیاری از عدم پذیرفتن پست‌های مدیریتی را خانم‌ها به دلیل داشتن وظایفی و مسئولیت‌هایی که در خانه دارند خودشان قبول نمی‌کنند به طور مثال در دانشگاه ما (الزهرا) که دانشگاه بانوان هست، تعداد ی از پست‌های مدیریتی را خانم‌ها نپذیرفته‌اند و اکثرا تمایل به داشتن این پست‌ها ندارند. خصوصا اگر نیاز به وقت گذاری زیاد و شبانه روزی داشته باشد

خزعلی خاطرنشان کرد: البته نباید فراموش کنیم زنان موفق زیادی داریم که توانستند شانه به شانه مردان و گاهی اوقات حتی جلوتر از آقایان لیاقت و شایستگی خود را در بخش‌های مختلف ثابت کنند.

رئیس سابق دانشگاه الزهرا با اشاره به حوزه‌هایی که بانوان بیشتر تمایل به فعالیت در آن دارند گفت: علوم انسانی و هنر، علوم تربیتی و پزشکی از حوزه‌هایی هست که زنان بیشتر علاقه دارند در آنها فعالیت کنند و این فقط در ایران نیست و در کشورهای دیگر هم زنان علاقه به فعالیت در این حوزه‌ها دارند و رشته‌های فنی و مهندسی را کمتر انتخاب می‌کنند.

الهام امین زاده دستیار ویژه رئیس جمهور در امور حقوق شهروندی در گفت‌وگو با خبرگزاری علم و فناوری با اشاره به تعریف اشتغال بانوان در جامعه اظهار کرد: در ابتدای صحبت باید بدانیم ما اشتغال در جامعه را به چه نحو تعریف می‌کنیم، در سال‌های اخیر اشتغال را به عنوان استخدام مطرح می‌کردند و معتقد بودند که هرکسی با هر مدرکی حتما باید استخدام شود.

وی افزود: اشتغال با استخدام متفاوت است، اینکه ما از بانوان در هر اداره‌ای متفاوت از مدرک، تحصیل و علاقه استفاده کنیم و خوشحال باشیم این خانم استخدام شده است کار اشتباهی است و این در شان یک بانوی ایرانی نیست.

دستیار ویژه رئیس جمهور در امور حقوق شهروندی با اشاره اشتغال‌های بومی بانوان گفت: در سفر به استان‌های مختلفی که داشتم دیدم خانم‌ها به شغل‌های بومی شهر خود مشغول هستند و توانمندی‌های زیادی داشتند که می‌شد روی آن شغل آنها به لحاظ اقتصادی حساب کنند بدون اینکه هیچگونه استخدام دولتی انجام شود ولی باید این را در نظر بگیریم که برای این مورد از اشتغال‌ها یک مقدار حمایت‌های دولتی را می‌طلبد که هنوز ما چنین حمایتی از اشتغال‌های بومی بانوان بهره مند نیستیم.

امین زاده تصریح کرد: برای مثال خانمی که در روستایی یا شهری هنرهای دستی دارد نمایشگاهی برای ارائه کارهایش ندارد، بازاری برای فروش کارهایش ندارد و متاسفانه در چند سال اخیر نمایشگاه‌های مخصوص بانوان برگزار نکردیم تا خانم‌های شاغل از کار حرفه‌ای غیر دولتی خود بتوانند استفاده کنند.

معاون سابق حقوقی رئیس‌جمهور با اشاره به دیدگاه بانوانی که به شغل‌های بومی مشغول هستند، گفت: گاهی اوقات می‌بینیم که خانم‌هایی که به شغل‌های بومی مشغول هستند تمایلی به کسب درآمد از این شغل‌ها ندارند و به دید اقتصادی به حرفه خود نگاه نمی‌کنند و در اینجا می‌بینیم که مباحث مربوط به اشتغال و استخدام گاهی اوقات تحمیلی است و خانم‌ها بیشتر ترجیح می‌دهند در رفاه و آرامش نسبی قرار گیرند تا اینکه با درگیری‌های اداری مشکلات دیگری هم برای خود، فرزند و حتی خانواده به وجود آورند.

وی ادامه داد: من در سال‌هایی که خارج از ایران زندگی می‌کردم دیدم که حتی خانم‌های خارجی هم اشتیاق برای استخدام نداشتند و ترجیح می‌دادند گاهی کارهای تفننی مانند نقاشی، سخنرانی یا هنرهای دستی داشته باشند، با نزدیک شدن به سبک زندگی آنها درمی‎یابیم که بانوان ترجیح می‌دهند به کارهایی که مورد علاقه‌شان هست بپردازند تا اینکه یک مارک استخدامی را حمل کنند، حدود 30 سال روی شغلی درجا بزنند که نه با روحیه و نه تحصیل آنها مرتبط است.

عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با بررسی مباحث گفته شده تا کنون گفت: در نتیجه یک زن در خانواده شادتر است و آرامش بیشتری دارد.

دستیار ویژه رئیس جمهور در امور حقوق شهروندی خاطرنشان کرد: متاسفانه آزادی زن، برابری زن و اشتغال زن گاهی اوقات به عنوان هدف شمرده می‌شود در صورتیکه شهید مطهری اعلام می‌کنند که برابری و آزادی زن و مرد ابزارهایی است که زن به یک پله بالاتر رود؛ حالا این آزادی حجاب، ورود به دانشگاه و برابری در استخدام که داریم برای چه هست؟ متاسفانه اینها تبدیل به هدف شده است و هنوز ما در ایران آن هدف برتر را پیدا نکردیم که خانم‌های ما از این موارد قرار است برای چه استفاده کنند؟

امین زاده با اشاره به شعارهایی که در مورد اشتغال و آزادی بانوان از سوی برخی احزاب عنوان می‌شود، گفت: گاهی اوقات برخی از این شعارها به جای اینکه در راستای پیشرفت کشور باشد به کشور آسیب می‌زند؛ ما هم برابری و اشتغال برای بانوان را قبول داریم ولی چه نوع اشتغالی؟ اگر بانویی اقتصاددان است، یک حقوقدان ورزیده است و یا اینکه یک پزشک حاذق است باید به مراحل بالا برسد و حتی امکان دارد خیلی بهتر از برخی آقایان انجام وظیفه کند اما در بسیاری از موارد به نظر می‎رسد که یک حس کاذب درون جامعه زنان ما دمیده می‌شود و این احساس کاذب فوق العاده خطرناک است.

معاون سابق حقوقی رئیس‌جمهور بیان کرد: اگر بتوانیم برنامه ریزی داشته باشیم که در حوزه‌هایی که با روحیه زنان سازگار است و زنان در این موارد می‎توانند موفق‌تر باشند، سوق داده شوند بهتر است و این موضوع هم در جامعه اسلامی هیچ ممنوعیتی ندارد ولی اگر بخواهیم که صرف به دلیل اینکه یک خانم حتما مدیر مدرسه شود یا در پشت دیگری قرار بگیرد به کشور آسیب می‌زند.

وی با اشاره به ضرر به وجود آوردن حس کاذب اشتغال برای بانوان گفت: اینکه تمام فارغ التحصیلان خانم را تحریک کنیم و یک نیاز کاذب برای اشغال درون آنها ایجاد کنیم صحیح نیست، آیا این کار درست است که به طور مثال مادری مبلغی حقوق از محل کارمندی خود دریافت می‌کند و همان مبلغ را باید به مهدکودک دهد تا دیگران از فرزند او نگهداری کنند؟ ما داریم آرامش یک خانواده و امینت یک فرزند را بهم می‌ریزیم، آثار سوء روانی از نبود مادر به فرزند القا می‌کنیم که در نهایت چه شود؟ اگر بررسی کنیم می‌بینیم هیچ فایده مادی هم برای زن ندارد زیرا باید همان درآمد را خرج نگهداری دیگران از فرزند خود کند.

عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در پایان تاکید کرد: متاسفانه این هم از نگاه مردسالاری در جامعه است که حضور در خانه و انجام دادن فعالیت‌های خانه را کار نمی‌بینند مثلا همین بحث بیمه زنان خانه دار برای این است که یک خانم بداند اگر بیرون از خانه به اشتغال نپرداخته است ولی به اندازه همان زنان برای جامعه ارزش دارد.

در انتهای گزارش باید ببینیم که شغل یک بانو با چه هدفی است؟ آیا در راستای پیشرفت کشور است؟ یا به عنوان یک سهمیه بندی است؟

باید بدانیم افرادی که خود بر طبل اشتغال و آزادی بانوان می‌کوبند چه مقدار در حقیقت به این مسائل اهمیت می‌دهند و جامعه را برای حضور و فعالیت یک بانو که به دنبال همان حس کاذبی است که در یک بانو ایجاد کرده‌اند آماده می‌سازند.