کمانچه‌نوازان جوان در مقابل استادان کمانچه به رقابت پرداختند
نوازندگان جوان در بخش ساز کمانچه در سه ردۀ سنی در حضور استادان داود گنجه‌ای، علی‌اکبر شکارچی، مهدی آذرسینا، محمد مقدسی، هادی منتظری، و اردشیر کامکار به اجرای رپرتوار مورد نظر در مرحلۀ نهایی پرداختند.
به گزارش گروه فرهنگی آنا از روابط عمومی یازدهمین جشنوارۀ ملی موسیقی جوان، چهارمین روز جشنواره تنها به ساز کمانچه اختصاص داشت. رپرتوار گروه «الف» آوازهای ابوعطا و دشتی، گروه «ب» آواز بیات ترک و گروه «ج» دستگاه سه‌گاه و گوشه‌های مربوط به آن بود که به نوبت مقابل هیئت داوران به اجرا پرداختند.
جشنواره سکوی پرتاب استعدادهای درخشان است
محمد مقدسی داور بخش کمانچه یازدهمین جشنوارۀ ملی موسیقی جوان در مورد کیفیت اجراهای این دوره گفت: جوانانی پراستعداد و علاقه‌مند در این دوره حضور داشتند. گروه سنی «ب» از کیفیت اجرایی بهتری نسبت به دیگر گروه‌ها برخوردار بود، اما توقع از گروه سنی بعدی بیشتر بود. متأسفانه برخی با اینکه ردیف می‌نواختند آنچنان که باید توجهی به اصالت ردیف نداشتند. آرشه‌کشی‌ها برای اجرای قطعات ضربی مطابق آنچه ما می‌دانیم، غلط بود اما بیشتر به صدا توجه داشتند. اما در مجموع استعدادهای خوبی در این دوره وجود داشت.
او در ادامه به نقاط قوت و ضعف شرکت‌کنندگان اشاره نمود و گفت: برخی از شرکت‌کنندگان احساس ردیف را نمی‌دانستند. یکی از بزرگترین اصالت‌های موسیقی ایرانی حضور استاد و شاگرد در کنار یکدیگر است. این موضوع باعث می‌شود آنها احساس را درک کنند، تا صرفاً نت را اجرا نکنند. با وجود کمبود هنر در حال حاضر، اگر این استعدادها تحت تربیت استادان خوب قرار بگیرند به‌خوبی می‌توانند شکوفا شوند و برای جامعۀ موسیقی آینده سودمند باشند.
این نوازندۀ کمانچه در مورد اهمیت این جشنواره گفت: جشنوارۀ موسیقی جوان سکوی پرتاب استعدادهای درخشان و بستر بسیار خوبی است، اما باید آینده‌نگری شود و برای بعد از این جشنواره هم برنامه‌ای برای این استعدادها در نظر گرفته شود.
جوانان باید به ریشه‌ها توجه کنند
مهدی آذرسینا آهنگساز، کمانچه‌نواز و ردیف‌دان موسیقی و عضو هیأت داوران ساز کمانچه در یازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان در خصوص اجراهای این بخش از جشنواره گفت: اجراهایی که از شرکت‌کننده‌های گروه‌های سنی «الف» و «ج» دیدم خیلی خوب نبود. انتظارات من از بچه‌ها بیشتر بود اما معتقدم که خود جوان‌های شرکت‌کننده مقصر این اتفاق نیستند.
آذرسینا افزود: اکثر جوانانی که امروز نوازندگی کردند، اشتیاق و استعداد لازم برای نوازندگی ساز کمانچه را داشتند، منتها درگیر یک سری بی‌برنامگی و آشفتگی‌ها بودند. خیلی از آنها تحت تأثیر ساز من یا آقای شکارچی و یا حتی نوازندگان نسل بعد از ما همچون آقای کامکار و آقای کلهر نوازندگی می‌کردند و یک مقدار سر در گم بودند.
نوازندۀ برجسته کمانچه در خصوص چارۀ خارج شدن جوانان نوازنده از سردرگمی توضیح داد: باید برای آنها جلسات متعدد برگزار شود و گفت‌وگوهای بیشتری با آنها صورت بگیرد. ساز زدن از ذهن و اندیشه آدم می‌آید و اندیشه است که باعث می‌شود دست توانای نوازندگان به کار بیاید و بهتر نوازندگی کنند. اصل این است که در ذهن نوازندگان چه می‌گذرد. من ذهن نوازندگان بخش کمانچه جشنواره را به‌هم‌ریخته و آشفته دیدم.
مهدی آذرسینا دربارۀ رپرتوار انتخابی برای اجرای نوازندگان ساز کمانچه در جشنوارۀ موسیقی جوان بیان کرد: رپرتواری که شرکت‌کنندگان ساز کمانچه نواختند را من و سایر دوستانی که داور بخش کمانچه هستند انتخاب کرده‌ایم. ما در انتخاب رپرتوار سعی کرده‌ایم به اصالت و ریشه‌های موسیقی ایرانی اهمیت بدهیم چون معتقدیم که در هر هنری باید ریشه‌ها حفظ شود. این ریشه‌ها جزو میراث فرهنگی ما هستند و هر کشوری باید میراث فرهنگی خودش را نگه دارد. ما این ریشه‌ها را در رپرتوار اجرایی شرکت‌کنندگان گنجاندیم اما این فضا را هم برای آنها فراهم کردیم که هر کدام بنا بر علم و سوادشان از این ساز بتوانند کار خودشان را به‌خوبی نشان دهند.
کمانچه نوازی در ایران در مسیر پیشرفت است
اردشیر کامکار دیگر داور این جشنواره در مورد اجراها گفت: از نظر من اجراهای خوبی بود. رده سنی الف و ب کیفیتی بالاتر از رده سنی ج داشتند، این نشان‌دهنده این است که بچه‌ها انگیزۀ بیشتری برای کارکردن دارند. هر چه سن بالاتر می‌رود شاید به سمت حرفه‌ای شدن می‌روند و در فستیوال‌ها شرکت نمی‌کنند، اما به نظر من این بسیار غلط است. برای بالاتر رفتن کیفیت کارشان باید خودشان را محک بزنند. بسیار خوشحال هستم که کمانچه‌نوازی در ایران در مسیر پیشرفت است.
این نوازندۀ کمانچه در مورد نقاط قوت و ضعف اجراها گفت: باید بیشتر به ردیف و حالت‌های موسیقی ایرانی توجه کنند. در این زمینه کمی ضعیف بودند اما در حرکت‌های روی ساز قوی بودند.
او دربارۀ علت کاهش هر سالۀ تعداد اعضای گروه ج نسبت به سال گذشته توضیح داد: یکی از علت‌ها بالاتر رفتن سن است. ممکن است در گروه‌های مختلفی مشغول به ساز زدن باشند و از شرکت کردن در جشنواره بترسند. ترس از رتبه نیاوردن ممکن است یکی از علل باشد. اما به عقیدۀ من نباید به فکر اول دوم شدن باشند، باید به بهتر شدن فکر کنند.
داور بخش کمانچه به تأثیر جشنواره بر روند پیشرفت شرکت‌کنندگان اشاره نمود: جشنوارۀ موسیقی جوان باعث پیشرفت بچه‌ها بوده و در آنها انگیزه ایجاد می‌کند. افزایش جشنواره‌های این چنینی باعث انگیزۀ بیشتر در هنرمندان جوان خواهد شد.
خشت جشنوارۀ موسیقی جوان اصولی گذاشته شده است
داوود گنجه‌ای، نوازندۀ پیشکسوت کمانچه اجراها را چنین ارزیابی کرد: شرکت‌کنندگانی که سن کمتری داشتند موسیقی کلاسیک ایرانی را به‌خوبی در این سن درک کرده‌اند و این بسیار امیدوارکننده است. آنها بسیار علاقه‌مند هستند سازی که می‌نوازند دارای بیان کافی و بیان‌کنندۀ یک فلسفه باشد. بسیار خوشحال‌کننده است که شرکت‌کنندگان از تمام نقاط کشور در این جشنواره حضور دارند.
او اشاره کرد که حضور و پیگری شرکت‌کنندگان در یک موضوع اصیل از نقاط قوت پُررنگ آنهاست و ادامه داد: جشنواره راه بسیار خوبی را در پیش دارد. استادان خوبی که حضور دارند و نحوۀ ریل‌گذاری استادان برای شرکت‌کنندگان، کمک شایانی به آنان می‌کند و باعث می‌شود بی‌راهه ساز نزنند و وارد ژانرهایی که ایرانی نیست نشوند.
او دربارۀ علت کاهش هر سالۀ تعداد اعضای گروه ج نسبت به سال گذشته اش توضیح داد: افرادی که سن بالاتری دارند از نظر روانشناسان دچار خودبزرگ‌بینی می‌شوند. این ردۀ سنی دیگر خودش را استاد می‌بیند و نمی‌خواهد در مواجه با آزمون قرار بگیرد. اصولاً امتحان دادن برای هر کسی سخت است، افرادی که سن پایین‌تری دارند پرشورتر هستند و می‌خواهند خودشان را امتحان کنند. کسانی که سن بیشتری دارند تمایل کمتری نسبت به شرکت در سنجش و آزمون دارند.
گنجه‌ای دربارۀ نحوۀ کمک جشنواره به شرکت‌کنندگان گفت: در این سی و هشت سالی که در وزارت ارشاد به عنوان کارشناس فعالیت می‌کنم می‌توانم بگویم جشنوارۀ موسیقی جوان بسیار موفق بوده است. خشت آن اصولی گذاشته شده است. دبیر محترم آن عضو هیئت علمی دانشگاه است. انسانی پرشور و دارای سمت و سوی فکری است و در راستای ارتقای فرهنگی تلاش می‌کند. موفقیت‌های زیادی در این جشنواره دیده‌ام و هر سال جدی‌تر از گذشته در مسیر خود گام برمی‌دارد.
اینجا میدان برد و باخت نیست، بلکه میدان تبادل اندیشه و ذوق است
او دربارۀ اجراهای جوانان توضیح داد: فکر می‌کنم سال گذشته اجراها از نظر تکنیکی و تسلط شرکت‌کنندگان از کیفیت بالاتری برخوردار بود. ما انتظار داریم شرکت‌کنندگان بخش کمانچه تمامی دستگاه‌ها را بلد باشند اما این مسئله کاملاً احساس می‌شود که آنها تنها چهار گوشه‌ای را که مدّ نظر داوران است حفظ کرده‌اند. در حالی که هدف بر این است که تسلط کافی داشته باشند. این آموزش‌ها باید در سطح مدارس و هنرستان‌ها و آموزشگاه‌ها پیگیری شود و به یادگیری ردیف‌ها که محور امتحانی جشنوارۀ جوان است توجه بیشتری شود.
شکارچی جشنوارۀ جوان را یکی از معتبرترین جشنواره‌ها دانست و گفت: این جشنواره قابلیت این را دارد که حتی بازتاب جهانی داشته باشد. چون این جشنواره اعتبار خوبی دارد و طی فراخوان بزرگترین و شناخته‌ترین استادان را در عرصۀ موسیقی سنتی و بومی برای داوری دعوت کرده است. برای شرکت‌کنندگان افتخاری است که در حضور چنین استادانی ساز بزنند. از نظر هماهنگی تمام استادان، برنامه‌ریزی که برای جشنواره شده است و هزینه‌ای که صرف می‌شود دارای یک اعتبار ویژه و بالایی است. هر جوانی که در این جشنواره شرکت نکند یک فرصت خوب را از دست می‌دهد. جشنوارۀ موسیقی جوان به عنوان یک جشنوارۀ امیددهنده، انگیزه برانگیز و سمت و سودهنده است.
یازدهمین جشنوارۀ ملی موسیقی جوان با دبیری هومان اسعدی، با حمایت دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و به همت انجمن موسیقی ایران، از 8 الی 26 شهریور ماه سال جاری در تالار رودکی، و مراسم اختتامیه نیز در 27 شهریور ماه در تالار وحدت برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/
