دلایل رکود اقتصادی در بخش مسکن

به گزارش خبرنگار اقتصادی آنا،سعید متمول در نشست خبری امروز با تاکید بر اینکه نرخ سود پیش‌بینی شده در بازار مسکن 13.8درصد است، گفت: این نرخ با نرخ ریسک بازار 1.2 درصد فاصله دارد که منجر به رکود بازار مسکن می‌شود. از سویی اگر این نسبت را در بافت‌های ناکارآمد شهری نیز اعم از سکونتگاه‌ها و بافت فرسوده محاسبه کنیم، موضوع تشدید می‌یابد.

وی با بیان اینکه طی سال‌های اخیر به سمت سیاست‌های ساخت‌وساز با تراکم بیشتر پیش‌رفته‌ایم، تاکید کرد: اگر این سیاست‌ها تعدیل و مدیریت نشوند، منجر به فرسوده‌سازی خواهد شد.

وی با بیان اینکه در کاهش هزینه‌های حسابداری مسکن باید کاهش هزینه‌های فضای کسب و کار را نیز مورد توجه قرار دهیم، تاکید کرد: براساس گزارش بانک جهانی مجوز ساخت در ایران قریب به 99 روز طول می‌کشد و 2 درصد هزینه‌های سایت پروژه نیز مربوط به هزینه‌های اخذ مجوز است؛ همچنین در انشعابات زمان 77 روز را ثبت کرده‌ایم و در دستیابی به اعتبارات مالی، رتبه 101 دنیا را داریم که اگر این شاخص‌ها را به بافت ناکارآمد تعمیم دهیم، شاخص دریافت سند چندین رتبه افت خواهد کرد.

عضو هیات‌مدیره شرکت عمران و بهسازی شهری ایران اضافه کرد: اکنون یکی از افتخارات بازار مسکن خصوصی بودن آن است، اما در عین حال یکی از معضلات آن نیز عدم‌ساماندهی و سازمان‌یافتگی این بازار است. به طول مثال، اگر به بانک مسکن مراجعه کنیم، درمی‌یابیم که 95درصد مراجعان افراد حقیقی هستند و به همین جهت برای بخش پوشش ریسک بحث توسعه‌گرها و انبوه‌سازان را ایجاد کرده‌ایم.

به گفته وی، توسعه‌گر یک نماد است که به عنوان کارآفرین هم سرمایه را برای ساخت‌وساز می‌آورد و هم ریسک‌های احتمالی را پوشش می‌دهد.

متمول تاکید کرد: حساب امانی یکی دیگر از ابزارهاست که نااطمینانی را در بخش‌های پیش‌فروش و غیره پوشش می‌دهد، البته این حساب هنوز نتوانسته عملکرد مورد انتظار ما را از طریق بانک مسکن برآورده کند، اما در فاز بعد به دنبال ارتقای عملکرد آن هستیم.

وی ابراز کرد: ما تقاضای مسکن را یکی از عواملی می‌دانیم که می‌تواند نوسازی بافت‌ها را مورد حمایت قرار دهد. به همین منظور صندوق یکم مسکن را برای بحث حمایت از تقاضا در این بازار مورد توجه قرار دادیم.

عضو هیات‌مدیره شرکت عمران و بهسازی شهری ایران بیان کرد: در همین راستا تفاوت معناداری در این بخش ایجاد شد و نرخ سود تسهیلات در بافت‌های فرسوده به 8 درصد کاهش یافت. از طرفی شرط خانه‌اولی بودن در این مناطق برداشته شد.

وی گفت: قبلا صندوق پس‌انداز مسکن تسهیلات 20 میلیون تومانی برای خرید اختصاص می‌داد و حتی مدتی بانک‌ها از ارائه تسهیلات خرید منع شده بودند اما اکنون این تسهیلات تا سقف 60میلیون تومان افزایش یافته است.

به گفته وی، در حال‌حاضر متوسط قیمت خرید مسکن براساس آمارهای تیرماه مرکز آمار ایران 4میلیون و 600 هزار تومان است که صندوق پس‌انداز یکم برای افزایش سقف خرید در این بخش وارد شده است.

وی از اختصاص 64هزار فقره تسهیلات برای نوسازی بافت‌های فرسوده خبر داد و گفت: 900هزار واحد نیازمند دریافت تسهیلات برای نوسازی است که سیستم بانکی به میزان یک‌سوم از این واحدها را جهت ارائه تسهیلات پذیرفت.

متمول تاکید کرد: در جلساتی که با بانک‌ها داشتیم، اعلام شد در صورتی که سازمان برنامه با نگهداری مبالغ یارانه این بخش نزد بانک‌ها موافقت کند و یا تضامینی از سوی بانک مرکزی برای پرداخت به موقع یارانه در سررسید‌های مقرر ارائه شود، بانک‌ها کمک بیشتری در جهت ارائه تسهیلات خواهند کرد که البته این هماهنگی حاصل نشد و به همین جهت تاکنون 64هزار فقره تسهیلات پرداخت شده است.

پرداخت دیون شهرداری‌ها از سوی دولت

عضو هیات‌مدیره شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با بیان اینکه براساس ماده 16 قانون ساماندهی، دولت از شهرداری‌ها خواسته بود تا در بافت‌های فرسوده تخفیف 50 تا 100 درصدی در عوارض پروانه ساختمانی لحاظ کنند، تاکید کرد: دولت متعهد شده بود تا مابه‌التفاوت این بخش را پرداخت کند که از سال 89 این دیون جمع‌آوری شده بود و طی ماه‌های اخیر از مجموع 800میلیارد تومان این بخش اعتباری بالغ‌بر 500 میلیارد تومان پرداخت شد.

وی ادامه داد: در بهمن‌ماه سال گذشته برای حمایت مالی از نوسازی مسکن پیشنهادی را به وزارت راه و شهرسازی و بانک مرکزی ارائه دادیم که براساس آن سازندگان در حوزه بافت ناکارآمد از اعتبارات صندوق یکم مسکن بهره‌مند شدند. بر این اساس، سازندگان در صورت تمایل می‌توانند به تعداد واحدهای مسکونی وام ساخت و خرید با رعایت سقف 80 و 160 میلیون تومان دریافت کنند که بانک مرکزی یک‌هزار میلیارد تومان از اعتبارات صندوق پس‌انداز یکم را برای این بخش اختصاص داد.

پیشنهاد ارائه وام 12درصدی مسکن بدون نیاز به یارانه دولت

متمول ارائه تسهیلات ساخت بدون نیاز به یارانه دولت را نیز از دیگر پیشنهادات شرکت عمران و بهسازی شهری عنوان کرد و گفت: پیشنهاد کرده‌ایم تا یک‌هزار میلیارد تومان از اعتبارات بانک مرکزی و یا منابع استحصالی مسکن مهر در اختیار بانک مسکن قرار گیرد تا بدون نیاز به یارانه دولت، وام 12درصدی به افراد داده شود. این پیشنهاد در ستاد اقتصاد مقاومتی پذیرفته و به بانک مرکزی ابلاغ شده است.

وی با بیان اینکه سیاست ما متنوع‌سازی ابزارهای موجود در بازار مسکن است، خاطرنشان کرد: پیشنهاد دیگر کاهش دوره انتظار و خواب سرمایه برای متقاضیان خرید در بافت‌های فرسوده از 12ماه به 8 ماه و افزایش دوره بازپرداخت از 12 سال به 15 سال است.