اهداف آمریکا از حمله به حشدالشعبی

به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا، گروه «حشدالشعبی» عراق که پس از فتوای تاریخی آیت‌الله سیستانی، مرجعیت عالی شیعیان این کشور در سال 2014 و با هدف مقابله با تروریست‌های تحت‌الحمایه آمریکا و غرب تشکیل شد، تاکنون با چالش‌ها و معضلات داخلی و خارجی بسیاری مواجه بوده است. ازجمله این چالش‌ها می‌توان به سنگ‌اندازی‌ها و کارشکنی‌های گسترده آمریکایی‌ها در مسیر نیروهای حشدالشعبی اشاره کرد. دولتمردان واشنگتن تاکنون به هر ریسمانی برای دور نگاه داشتن حشدالشعبی از صحنه تحولات میدانی عراق چنگ زده‌اند. عداوت آمریکا با حشدالشعبی تا جایی پیش رفت که حتی مقامات این کشور، حضور نظامیان آمریکایی در عملیات آزادسازی شهر «الرمادی» را به کنار گذاشته شدن حشدالشعبی از این عملیات مشروط کردند؛ شرطی که البته مورد موافقت نیز واقع شد و پیامدهای وخیم آن نیز همچنان در اذهان وجود دارد.

با این‌حال، دشمنی ایالات متحده با نیروهای داوطلب مردمی در عراق به همین نقطه محدود و محصور نشد، چراکه جنگنده‌های آمریکایی طی مدت زمانی که از تشکیل حشدالشعبی می‌گذرد، بارها مواضع این گروه را به ویژه در استان‌های نینوا و الانبار هدف قرار داده‌اند. آمریکایی‌ها این‌بار نیز طبق همان سنت و رویه گذشته خود کاروان «سید‌الشهداء» وابسته به حشدالشعبی را در مرزهای مشترک سوریه و عراق در محور شرقی منطقه راهبردی «التنف» هدف قرار دادند که به دنبال آن 40 رزمنده عراقی شهید و قریب به 50 تَن دیگر زخمی شدند. در این نوشته تلاش شده است تا مهمترین علل و اهداف آمریکا از این اقدام تجاوزکارانه مورد بررسی قرار گیرد.

قطع خطوط ارتباطی ایران با محور مقاومت

ایالات متحده آمریکا طی سال‌های گذشته از تمامی ظرفیت‌ها و امکانات موجود در نزد خود برای ضربه زدن به محور مقاومت در سوریه، لبنان و عراق بهره‌برداری کرده است. با این وجود، امروز محور مقاومت در عرصه تحولات میدانی منطقه دست برتر را دارد و این همان چیزی است که به شدت واشنگتن را عصبانی کرده است. واشنگتن، ایران را مسئول اصلی ناکامی‌های اخیر خود در منطقه می‌داند و به همین دلیل، تلاش می‌کند تا تمامی خطوط ارتباطی میان ایران با محور مقاومت در سوریه، لبنان و عراق را مسدود کند. محور شرقی مرزهای مشترک سوریه و عراق که مورد هجوم وحشیانه آمریکایی‌ها قرار گرفته است، از اهمیت استراتژیک بسیار زیادی برای ایجاد ارتباط میان ایران و مقاومت در سوریه و عراق برخوردار است. آمریکا به هیچ وجه نمی‌خواهد که نفوذ ایران در مناطق شرقی و راهبردی واقع در مرزهای مشترک سوریه و عراق جایگزین حضور نظامی واشنگتن در آنجا شود.

جبران شکست استراتژی «مناطق امن» در مرزها

آمریکایی‌ها مدت‌هاست که به دنبال ایجاد مناطق امن در مرزهای مشترک میان عراق و سوریه هستند تا بدین واسطه بتوانند بر تمامی تحرکات محور مقاومت در این مرزها اشراف داشته و حتی‌الامکان این تحولات را تحت مدیریت خود جهت‌دهی کنند. دولت سوریه پس از پی بردن به هدف اصلی آمریکا برای ایجاد مناطق امن در مرزهای مشترک با عراق، رایزنی‌های جدی و گسترده‌ای را با تعدادی از گروه‌های وابسته به حشدالشعبی عراق برای تأمین امنیت مناطق مرزی کلید زد. گردان‌های سیدالشهداء ازجمله گروه‌هایی هستند که طبق توافق با دولت دمشق، مسئولیت برقراری امنیت در مرزها را برعهده دارند. هوشیاری دولت سوریه در پیش‌بینی اهداف آمریکا در مرزهای مشترک با عراق و توافق آن با حشدالشعبی موجب شد تا تمامی برنامه‌های واشنگتن در این مرزها با چالش جدی مواجه شده و در نهایت نیز به نتیجه نرسد. آمریکایی‌ها که به خوبی می‌دانند ناکامی آن‌ها در ایجاد مناطق امن در مرزهای سوریه و عراق به حضور مقتدرانه حشدالشعبی در این مرزها بازمی‌گردد، بی‌محابا آن‌ها را مورد هدف قرار دادند.

از سوی دیگر، ایالات متحده به دنبال آن است تا پایگاه مستحکمی را برای تروریست‌های تکفیری در مرزهای مشترک سوریه و عراق ایجاد کند. هدف اصلی آمریکایی‌ها از این اقدام، استفاده ابزاری از تکفیری‌ها به عنوان اهرم فشاری بر دولت‌های سوریه و عراق است. در صورت پاکسازی کامل مرزهای سوریه و عراق از لوث تکفیری‌ها، آنگاه دیگر حضور نظامی آمریکا در این مرزها هیچ توجیهی نمی‌تواند داشته باشد. برهمین اساس، آمریکا گردان‌های سیدالشهداء را که تهدید جدی برای تکفیری‌ها در مرزها محسوب می‌شوند، هدف قرار دادند.

انتقام تسلط حشدالشعبی بر پایگاه استراتژیک «التنف»

نیروهای حشدالشعبی چندی پیش در ادامه سلسله پیشروی‌های گسترده خود در نبرد با گروه‌های تروریستی ـ تکفیری در نهایت موفق شدند خود را به مثلث مرزی سوریه، عراق و اردن برسانند. اهمیت این مثلث از آن جهت بود که پایگاه استراتژیک «التنف» در آنجا قرار داشت. نیروهای آمریکایی و شماری از نیروهای انگلیسی به همراه تعدادی از عناصر تروریستی که آمریکایی‌ها از آن‌ها به عنوان «عناصر مسلح میانه‌رو» یاد می‌کنند، در این پایگاه مستقر بودند. پس از محاصره پایگاه آمریکایی التنف توسط حشدالشعبی نیروهای مستقر در آن چاره‌ای جز عقب‌نشینی نیافتند تا بدین ترتیب، این پایگاه استراتژیک به دست نیروهای بسیج مردمی بیفتد. تسلط بر این پایگاه ضربه سختی را به ایالات متحده وارد کرد، چراکه واشنگتن از طریق آن بر تمامی تحولات در مرزهای سوریه، عراق و اردن اشراف داشت. حمله آمریکا به مواضع سیدالشهداء در منطقه راهبردی التنف در واقع، به منظور انتقام‌جویی از نیروهای حشدالشعبی به دلیل سیطره کامل آن‌ها بر پایگاه التنف صورت پذیرفت.

تضعیف حشدالعشبی در آستانه آغاز عملیات «تلعفر»

اکنون که شمارش معکوس برای کلید خوردن عملیات آزادسازی شهر «تلعفر» در استان «نینوا» آغاز شده است، آمریکا تلاش می‌کند تا حتی‌الامکان حشدالشعبی را از مشارکت در این عملیات دور نگاه دارد. آمریکایی‌ها هنوز نقش‌آفرینی مثبت و تعیین‌کننده حشدالشعبی در عملیات آزادسازی موصل را از یاد نبرده‌اند. به همین دلیل با اتخاذ سلسله تدابیر نظامی خصمانه مانند آنچه که در مرزهای سوریه و عراق اتفاق افتاد، تلاش می‌کنند ضمن تضعیف حشدالشعبی موجی از خوف و وحشت را در صفوف آن‌ها حاکم سازند تا فرماندهان این گروه تسلیم فشارهای خارجی برای عدم مشارکت در عملیات تلعفر شوند. این درحالی است که سخنگوی حشدالشعبی بدون توجه به فشارهای داخلی و خارجی، رسما از مشارکت قدرتمندانه این گروه در عملیات آزادسازی تلعفر خبر داده است.

اثبات مجدد ارتباط میان آمریکا و داعش

به فاصله مدت کوتاهی از حمله آمریکا به مواضع حشدالشعبی در مرزهای سوریه و عراق، تعدادی از خودروهای انتحاری داعش وارد محل وقوع حادثه شدند؛ مسأله‌ای که بار دیگر وجود روابط نزدیک و تنگاتنگ میان آمریکایی‌ها و داعشی‌ها را برملا ساخت. هرچند که واشنگتن انجام هرگونه حمله نظامی به مواضع حشدالشعبی را از اساس انکار می‌کند، اما طبق اعلام مقامات گردان‌های سیدالشهداء، تصاویر ضبط‌ شده این حمله موجود است؛ به گونه‌ای که جای هیچ شک و تردیدی در نقش‌آفرینی آمریکا در این اقدام تجاوزکارانه وجود ندارد.

تأمین امنیت رژیم صهیونیستی

حدود شش ماه پیش «سید هاشم الموسوی» سخنگوی جنبش مقاومت اسلامی «نُجباء» عراق اعلام کرد که این جنبش پس از همکاری با دولت سوریه گروهی را تحت عنوان سپاه «آزادسازی جولان» تشکیل داده است و اکنون منتظر صدور مجوز دولت دمشق برای آغاز عملیات آزادسازی بلندی‌های اشغالی جولان است. این درحالی است که «بنیامین نتانیاهو» نیز پیشتر اعلام کرده بود که جبهه‌های جدیدی در مرزهای سوریه و عراق درحال شکل‌گیری هستند که به صورت جدی امنیت تل‌آویو را تهدید می‌کنند. بنابراین، ازآنجایی که بسیاری از سیاست‌های خارجی ایالات متحده براساس منافع رژیم صهیونیستی طراحی و اجرا می‌شوند، در مسأله بمباران مواضع حشدالشعبی در مرزهای سوریه و عراق، آمریکایی‌ها منافع تل‌آویو را نصب‌العین خود قرار دادند. آمریکا با چنین اقداماتی تلاش می‌کند تا از ظهور و بروز هر گروه و یا جبهه‌ای که منافع رژیم صهیونیستی را به مخاطره می‌اندازد، ممانعت به عمل آورد؛ به ویژه اینکه جنبش نجباء از زیرمجموعه‌های حشدالشعبی، صراحتا از آمادگی برای مشارکت در عملیات آزادسازی جولان اشغالی سخن به میان آورده است.

مقابله با پیشروی‌های ارتش سوریه

نیروهای مقاومت سوری طی ماه‌های اخیر دستاوردهای چشمگیری را در نبرد با تکفیری‌ها در شهرها و مناطق استراتژیک در مرزهای مشترک با عراق، محقق ساخته‌اند. درهمین راستا، اخیرا نیروهای سوری موفق شدند بر تعداد زیادی از نقاط استراتژیک در صحرای «البادیه» واقع در مرزهای عراق و سوریه تسلط یابند. این درحالی است که پیشروی‌های آن‌ها در مرزهای مشترک با اردن نیز بسیار قابل توجه بوده است. تداوم این پیشروی‌ها در سایه انفعال گروه‌های تکفیریِ تحت‌الحمایه آمریکا و غرب موجب شد تا واشنگتن خود به صورت مستقیم برای ایجاد موانع در برابر این پیشروی‌ها وارد عمل شده و آشکارا مواضع حشدالشعبی را هدف قرار دهد؛ اقدامی که در واقع، به نوعی حامل پیامی از سوی آمریکایی‌ها برای دولت دمشق و نیروهای سوری بود. آمریکایی‌ها این پیام را به دولت سوریه مخابره کردند که در قبال تحرکات نظامی آن‌ها در مناطق مرزی دست‌بسته نخواهند نشست. با این‌حال، پس از حمله متجاوزانه آمریکا به گردان‌های سیدالشهداء، نه‎‌تنها روند پیشروی‌های نیروهای سوری در مناطق مرزی متوقف نشد، بلکه شاهد آن بودیم که اخیرا تمامی نقاط واقع در مرزهای سوریه با اردن به کنترل کامل نیروهای مقاومت درآمد.

واکنش دولت عراق در بوته آزمایش

گروه حشدالشعبی سال گذشته توسط نمایندگان پارلمان عراق به عنوان یک گروه نظامی، رسمیت پیدا کرد و به زیرمجموعه‌های نیروهای مسلح عراق اضافه شد. بنابراین، دفاع از نیروهای حشدالشعبی در واقع دفاع از نیروهای مسلح عراق محسوب می‌شود. به همین دلیل «حیدر العبادی» به عنوان فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق، در قبال حمایت از حشدالشعبی به دلیل حجم اقدامات خصمانه داخلی و خارجی علیه آن، مسئولیت سنگینی دارد و طبق قانون اساسی باید به این مسئولیت عمل کند. اکنون العبادی آزمایش بزرگی را پشت سر می‌گذارد و باید دید آیا با اتخاذ راهکارهای مناسب می‌تواند یک بار برای همیشه به سایه تهدیدات مستمر آمریکا بر سَر حشدالشعبی پایان دهد یا نه؛ هرچند که اگر نگاه منصفانه‌ای به این مسأله داشته باشیم، درمی‌یابیم که العبادی در بسیاری از موارد، تاکنون زیر بار فشارها علیه حشدالشعبی نرفته است.

نویسنده:

دکتر امین محمد حطیط: کارشناس مسائل نظامی و استراتژیک جهان عرب