کمبود خون نداریم اما مردم پلاسما اهدا کنند

امیر مسعود ناظمی، معاون اهدا کنندگان سازمان انتقال خون استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا در مورد اهدای پلاسما در کشور اظهار کرد: از حدود یک سال پیش بخش پلاسما فرزیس تولیدی در استان تهران را راه‌اندازی کردیم که از اهداکنندگان پلاسما دریافت می‌شود، البته شرایط و روند اهدای پلاسما نیز مانند اهدای خون است با این تفاوت که هر فرد سالانه می‌تواند 4 مرتبه خون اهدا کند اما در مورد پلاسما با توجه به اینکه در طول 48 ساعت دوباره در بدن جایگزین می‌شود هر فرد می‌تواند در طول سال 24 مرتبه پلاسما اهدا کند.

وی افزود: محدودیت میزان هموگلوبین در اهدای پلاسما نسبت به اهدای خون پایین‌تر است، زیرا قرار از اهداکننده پلاسما خونی دریافت نمی‌شود و گلبول‌های قرمز، سفید و پلاکت ها به بدن اهدا کننده باز می‌گردد.

سلامت پلاسماهای اهدایی بررسی می‌شود

ناظمی در مورد سرایت بیماری اهداکننده از طریق پلاسما به بدن فرد دریافت کننده نیز گفت: قبل از دریافت پلاسما، فرد مورد آزمایش قرار می‌گیرد و در صورت وجود بیماری‌های عفونی از جمله ایدز و هپاتیت دیگر اجازه اهدای پلاسما ندارد بر همین اساس قبل از اهدا همه موارد بیماری فرد آزمایش و کنترل می‌شود و همچنین همه وسایل مورد استفاده در جمع آوری پلاسما کاملا استریل و بهداشتی است و جای هیچ گونه نگرانی نیست.

این مقام مسئول در انتقال خون استان تهران در پاسخ به این سوال که سازمان انتقال خون به خون کامل یا پلاسما نیاز بیشتری دارد، گفت: از خون افرادی که به صورت کامل خون اهدا می کنند نیز پلاکت و پلاسما تهیه می‌شود اما پلاسمایی که از این طریق جمع آوری می‌شود نسبت به اهدای پلاسما از کیفیت و حجم کمتری برخوردار است برهمین اساس در صورتی که فرد پلاسما اهدا کند ما می‌توانیم برای یک بیمار نیازمند به پلاسما از یک واحد پلاسما استفاده کنیم در صورتی که اگر پلاسمای مورد نیاز از خون‌های افراد مختلف تهیه شود بیمار نیازمند به پلاسما در معرض دریافت پروتین‌های افراد مختلف قرار می‌گیرد.

ناظمی در مورد فعالیت مراکز خصوصی جمع آوری پلاسما در تهران نیز ادامه داد: فعالیت مراکز خصوصی از سال‌ها پیش با مجوز وزارت بهداشت آغاز شده است که برای اهداکنندگان خود نیز مبالغی در نظر می‌گیرند اما در سازمان انتقال خون هیچ مبالغ مادی به دواطلبان پراخت نمی‌شود و این موضوع یک سیاست کلی از سوی سازمان است زیرا دواطلبان ما باید به صورت صد در صد داوطلبانه اهدای خون و پلاسما داشته باشند نه اینکه با انگیزه‌های مادی وارد شوند.

وی در مورد اینکه آیا فعالیت این مراکز منجر به کاهش داوطلبان و مراجعان اهدای پلاسما به مراکز انتقال خون می‌شود نیز گفت: فعالیت این مراکز تاثیری بر روند کار مراکز سازمان انتقال خون کشور ندارد ولی هم اکنون نیز نمی‌توان در این مورد اظهار نظر کرد که چه تعداد از اهداکنندگان با انگیزه مادی به این مراکز خصوصی مراجعه می‌کنند اما به نظر می رسد وجود چنین مراکزی برای افرادی پلاسمای خود را با انگیزه‌های مادی و به دلیل نیاز اقتصادی اهدا می‌کنند خالی از لطف نیست زیرا در نهایت پلاسمای جمع آوری شده از این افراد نیز برای تولید داروهای حاصل از پلاسمای ایرانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

معاون اهدا کنندگان سازمان انتقال خون استان تهران با بیان اینکه هم اکنون مشکل کمبود پلاسما، پلاکت و فرآروده‌های خونی در کشور نداریم، افزود: تعداد مراکز درمانی و بیمارستانی در استان تهران بسیار زیاد است به طوری که هم اکنون حدود 170 بیمارستان در تهران فعالیت دارند و تبادلات خون رسانی در سطح کشور بین 830 بیمارستان فعال انجام می‌شود، برهمین اساس تامین نیازهای خونی بیمارانی که در این مراکز تحت درمان هستند کار نسبتا مشکلی است که خوشبختانه سازمان انتقال خون در این زمینه موفق بوده است.

ایرانی‌ها سالم‌ترین پلاسما را دارند

ناظمی یادآور شد: سه سال گذشته در مجموع بیش از دو و نیم میلیون واحد پلاسمای مازاد بر نیاز مصرف بیمارستانی کشور برای تولید قراردادی داروهای انعقادی مشتق از پلاسما به آلمان ارسال شده است و براساس آزمایشات صورت گرفته پلاسمای ایرانی یکی از سالم‌ترین پلاسماها در دنیا به شمار می‌آید.

وی ادامه داد: پلاسما بخشی از خون کامل است که فاقد سلول‌های خونی است بنابراین اگر از خون بدن انسان گلبول‌های قرمز و سفید و پلاکت‌ها را جدا کنیم مابقی پلاسماست که حاوی پروتین و فاکتورهای انعقادی است.کاربرد اصلی پلاسما برای بیماران مبتلا به هموفیلی است که به هر علتی این مواد در بدن آنان ساخته نمی‌شود و ناچارند از فرآورده‌های پلاسما و مشتقات آن استفاده کنند.

ناظمی یادآور شد: تفاوت‌هایی در اهدای خون و پلاسما وجود دارد که از جمله فواصل اهدای پلاسما و خون فرق دارد، باتوجه به اینکه 90 تا 95 درصد پلاسما از آب تشکیل شده است در طول دو تا سه روز جایگزین می‌شود و فواصل اهدای پلاسما کمتر از اهدای خون است به طوری که فرد در طول سال می تواند 24 مرتبه پلاسما اهدا کند در حالی که در اهدای خون مردان در طول سال 4 مرتبه و زنان 3 مرتبه ‌‌می توانند خون اهدا کنند.