دو دوره فرهنگی نوسنگی و مفرغ در تپه گوران نمایان شد
کاوش در تپه گوران ایلام سبب نمایان شدن دو دوره فرهنگی نوسنگی و مفرغ است که هرکدام در بستر فرهنگی خود دارای ویژگی‌های خاص هستند.
به‌گزارش گروه فرهنگی آنا از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، اردشیر جوانمردزاده، سرپرست پروژه تعیین عرصه، پیشنهاد حریم و ساماندهی محیطی تپه گوران استان ایلام امروز شنبه 31 تیر با اعلام این مطلب گفت: «محوطه تپه گوران، نخستین روستای دشت هلیلان و دارای توالی فرهنگی دوران نوسنگی تا برنز است.»
وی افزود: «از مهم‌ترین شواهد یافت‌شده در این محوطه در خلال کاوش‌های دهه 1960 میلادی توسط هیئت باستان‌شناسی دانمارک می‌توان به استفاده انسان از کلبه و کپر اشاره کرد که با گذشت زمان تبدیل به خانه‌های خشتی و چینه‌ای می‌شود.»
وی با اشاره به منحصر به‌فرد بودن شواهد استقرار در کلبه‌ها و زندگی سیار در لایه‌های دوره نوسنگی تپه گوران گفت: «این شواهد به‌خوبی نشان می‌دهد که چگونه نخستین دام‌پروران دشت هلیلان به‌هنگام زمستان به دشت می‌آمدند و از آن بهره‌برداری می‌کردند.»
وی افزود: «بقایای برجای‌مانده از کلبه‌های ساخته شده از نی و شاخ و برگ درختان و سنگ‌فرش‌هایی از جنس سنگ گچ در معابر کنار خانه‌ها در هیچ یک از زیستگاه‌های دوره نوسنگی ایران و خاورمیانه دیده نشده است.»
جوانمردزاده وجود ساغرهای کاسی، لابه‌لای گورهای دوران مفرغ تپه گوران در منطقه پیشکوه را منحصربه‌فرد عنوان کرد و گفت: «این ظروف با فرم و کارکرد خاص خود از تعداد انگشت‌شماری از محوطه‌های باستانی غرب ایران، که حوزه تسلط کاسی‌ها بوده است، پیدا می شوند که از جمله این محوطه‌ها، تپه گوران است.»
توقف رسوب‌گذاری از دوره نوسنگی
این باستان‌شناس در ادامه گفت: «همان‌گونه که براساس موقعیت و بستر قرارگیری محوطه انتظار می‌رفت، پس از انجام پروژه مشخص شد محوطه تقریبا از دوره نوسنگی رسوب‌گذاری چندانی نداشته است.»
وی افزود: «نرخ رسوب‌گذاری در بیشترین عمق حدود 2 متر است که با حفر گمانه‌هایی در بستر طبیعی پیرامون محوطه شناسایی و ثبت شد.»
به گفته این باستان‌شناس، در این پروژه نخست برای مشخص کردن عرصه، گمانه‌هایی در اطراف محوطه ایجاد و سپس مستندنگاری دقیقی از سطح محوطه با رویکردی آسیب‌شناسانه انجام شد.
او افزود: «برای ثبت دقیق جزئیات سطح محوطه و محیط پیرامون، از سامانه عکاسی هوایی یا کوادکوپتر استفاده شده است. این عضو هیئت‌علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی گفت: «مزیت استفاده از این روش علاوه بر تهیه عکس‌هایی با کیفیت بالا و دقیق این است که ریزترین عوارض را با دقت بالا به‌صورت نقشه منحنی در اختیار می‌گذارد این در حالی است که دوربین‌های متداول توتال استیشن امکان تهیه نقشه از عوارضی مانند چاله‌های کمتر از نیم متر را فراهم نمی‌کرد.»
او افزود: «این نکته زمانی در مورد تپه گوران اهمیت می‌یابد که بدانیم تپه گوران دارای تعداد بسیار بالای چاله‌های قاچاق است که عمدتا سال‌های پیش از انقلاب برای دستیابی به اجناس عتیقه حفاری تجاری می‌شد.»
او افزود: «پس از انجام گمانه‌زنی، گام بعدی ساماندهی محیطی و انجام مطالعاتی از قبیل فتوگرامتری است که امکان ایجاد شرایط حفاظت پایدار را بیش از پیش فراهم می‌آورد.»
جوانمردزاده اظهار کرد: «پروژه تعیین عرصه، پیشنهاد حریم و ساماندهی محیطی تپه گوران توسط اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ایلام و با تأمین بودجه از ردیف اعتبارات ملی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام شد.»
تعیین عرصه، پیشنهاد حریم و ساماندهی محیطی تپه گوران با مجوز رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام شد.
انتهای پیام/
