رحمانی فضلی: اگر نگاه یکپارچه به کشور نداشته باشیم کارها درست نمی‌شود

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری آنا از پایگاه اطلاع رسانی وزارت کشور، دکتر عبدالرضا رحمانی ‌فضلی امروز در همایش منتخبین پنجمین دوره شوراهای اسلامی کلان‌شهرها با بیان اینکه هر چند بعد از انقلاب ما اصلاحات زیادی را در نظام قانونگذاری و نحوه توزیع منابع انجام دادیم و در ایجاد زیرساخت‌ها واقعاً موفقیت‌های خوبی داشته ایم گفت: مثلا الآن در ارائه خدماتی برق، آب‌، راه و جاده، آموزش و پرورش و بهداشت یک عدالت نسبی خوب در کشور حاکم است اما در حوزه درآمد، تولید، اشتغال و توزیع جمعیت نتوانسته‌ایم عقب افتادگی سابق را جبران کنیم.

تهران در بحث حاشیه‌نشینی و ناهنجاری‌ها در کشور اول است

وی افزود: پیامد این عقب ماندگی همین ساختار موجود شهرها و روستاهای ماست. کلان‌شهرهایی با جمعیت بسیار بالا داریم. ما تهران با تراکم بالاترین جمعیت و ثروت و در کنار آن تراکم بالای ناهنجاری و بزهکاری را داریم. این بخاطر رعایت نکردن توازن و تعادل است. تهران در بحث حاشیه نشینی و ناهنجاری‌ها در کشور اول است.

وزیر کشور با اشاره به اینکه ما باید این مشکل را ریشه‌ای حل کنیم و نگاه تعادل بخشی و عدالت‌بخشی داشته باشیم، تصریح کرد: در غیر این صورت اگر بخواهیم نگاه یکپارچه به کل کشور نداشته باشیم کارها درست نمی‌شود. هر چقدر منابع در تهران هزینه کنیم که البته باید بخاطر حضور جمعیت هزینه کنیم، در روستا و شهرها با کمبود امکانات و شغل مواجه می‌شویم و روند مهاجرت همینگونه ادامه می‌یابد و به روزی می رسیم که 10-15 شهر بزرگ و ایرانی خالی از سکنه بویژه در مناطقی که دارای اهمیت ‍ژئوپولتیکی و امنیتی برای ما هستند خواهیم داشت.

رحمانی فضلی همچنین با بیان اینکه نگاه حاکم بر شوراها نگاه جامع و عدالت محورانه و ساختارگرایانه باشد تا همه ظروف مرتبط با هم را ببینیم گفت: ما نظام برنامه‌ریزی کلان، متمرکز و بخشی داریم. در این نگاه بحث عدالت منطقه‌ای را نمی‌بینید. با این نظام برنامه‌ریزی امکانات بیشتری در شهرهایی که تراکم جمعیت وجود دارد تخصیص داده می‌شود و این نابرابری‌ها را افزایش می‌دهد. در این شرایط مهاجرت‌ها به سوی شهرهای بزرگ انجام می‌شود. البته حل این مشکل در دولت در حال بحث است و در برنامه ششم توسعه هم دیده شده است.

وی خاطرنشان کرد: نظام بودجه‌ریزی هم مبتنی بر جمعیت و فعالیت است یعنی جایی که جمعیت و فعالیت بیشتری داریم منابع بیشتری اختصاص داده می‌شود در نتیجه دوباره جمعیت بیشتری به آنجا سوق می‌یابد. در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب با تخصیص‌هایی که به بودجه دادیم مثل توجه به مناطق محروم یا یک درصد از درآمد نفت یا کمیته امداد بخشی از مشکلات نظام بودجه‌ریزی را حل کرده‌ایم ولی کامل نیست.

رحمانی‌فضلی با اشاره به اینکه نظام اداری ما کاملا متمرکز است اظهار کرد: 4 سال در دولتی که معتقد به تمرکززدایی است برای رسیدن به این هدف با مقاومت در بدنه مواجه می‌شویم البته مقاومت نه به معنای سیاسی بلکه به این معنا که پیوستگی‌ها به گونه ایست که گسستن آن در ذهن مجریان و برنامه‌ریزان ما سخت می‌آید. با همه تلاشی که کردیم و حمایت رئیس‌جمهور توانسته‌ایم صد مورد از اختیارات ملی را به منطقه‌ای و استانی تبدیل کنیم ولی 900 مورد مانده که هنوز نتوانسته‌ایم این کار را انجام دهیم. در دولت وقتی قانون خدمات را می نوشتیم فقط 1ساعت بحث شد که دولت را مکلف کنیم که بخشی از اختیارات خود را به نهادهای عمومی غیردولتی واگذار کند. البته این مقاومت به معنای لجبازی نیست .

وزیر کشور همچنین یادآور شد: شوراها از آزادی عمل بیشتری برخوردار هستند. رویکرد ما در تهیه لوایح مربوط به مدیریت شهری این بود که با دید وسیع بتوانیم به شوراها اختیار بیشتری بدهیم . اعضای شوراها هم شایسته است که یک نگاه جامع و کلان داشته باشند. حتما باید به روستاها و شهرهای کوچک توجه کنیم که منابع عادلانه توزیع شود.

وی در ادامه با اشاره به اینکه ما شهر را زنده، پویا و متعامل می دانیم که براساس همین پویایی مسائل شهر تغییر می کند افزود: اگر چنین نگاهی نداشته باشیم همیشه باید دنبال تغییرات بدویم و منفعل باشیم در حالی که ما باید پیشتاز نحوه اداره شهرها باشیم. ما باید ده سال اینده را با پیشرفت تکنولوژی بروز ببینیم.

رحمانی فضلی همچنین با اشاره به برگزاری جلسات مقابله با آسیب‌‌های اجتماعی گفت: این موضوع در کنار اقتصاد مقاومتی در اولویت‌های کشور قرار گرفته است زیرا اگر آسیب‌های اجتماعی را درمان نکنیم، هر چقدر در شهر سرمایه‌گذاری کنیم یک شهر ناامن خواهیم داشت. برداشت درست مقام معظم رهبری این موضوع را در اولویت کشور قرار داد. ایشان همچنین اشاره کردند که در حل این مشکل بیست سال عقب هستیم. از یک سو نگاه ما باید به گذشته، از سوی دیگر یک نگاه ما به شرایط فعلی و همچنین از سوی دیگر نگاه ما باید به نیازهای آینده باشد.

وزیر کشور خاطرنشان کرد: جایگاه شوراها و شهرداری را باید خوب بدانیم. روند چهار دوره گذشته شوراها نشان رشد و تکامل است اما با آسیب‌ها‌ی بسیار زیاد که فقط به ساختار شوراها برنمی گردد و به ارتباط شورا با سایر نهادهم هم برمی گردد . اگر درک درستی از موضوعات و از جایگاه شورا داشته باشیم می توانیم گام های استوارتری برداریم.

وزیر کشور در ادامه این همایش با اشاره به اختیارات شوراها خطاب به منتخبان شوراها گفت: شوراها با ابزار نظارت می‌توانند شهردار را کنترل کنند. بقیه دستگاه‌ها در حوزه شهری بخواهند کاری کنند باید به اطلاع شوراها برسانند. قدرت شوراها و شهرداری‌ها را با خواندن قانون مطلع شوید و در شورای‌عالی استان‌ها پیشنهاد لایحه بدهید و ما هم به شما کمک کرده و استقبال می‌کنیم.

شهرداری‌ها باید دنبال منابع مالی جدید بوده و مشاوران مالی خوبی داشته باشند

وی در مورد مسایل مالی شهرداری‌ها هم اظهار کرد: ما بیش از 700 - 800 شهرداری داریم که هزینه‌های آنها از درآمد آنها بیشتر است. منابع در شهرهای کوچک کم و در شهرهای بزرگ مناسب است اما همین منابع متاسفانه با اولویت‌بندی درست مصرف نشده است، حسابرسی درست انجام نمی‌شود و بهره‌وری منابع کم است و محیط زیست شهری خود را فدای مسائل مالی می‌کنیم. شهرداری‌ها باید دنبال منابع مالی جدید بوده و مشاوران مالی خوبی داشته باشند.

وزیر کشور خطاب به منتخبان دوره شوراهای اسلامی کلان‌شهرها گفت: بهره‌وری، اثربخشی و کارآیی این منابع را افزایش دهید. بزرگترین مشکل مالی کشور ما این است که در کلان، اطلاعات دقیقی از منابع و هزینه‌های خود نداریم. این مساله در شهرداری‌ها خیلی زیاد است. کل منابع نقدی و غیرنقدی و صورت‌های مالی مشخص شود. این حسن نیست که به یک شهردار اختیار کامل دهیم و او هم اصلا پاسخگو نباشد. بستن دست و پای شهردار هم درست نیست. اما باید از فساد و رانت جلوگیری کرد.

رحمانی فضلی همچنین درباره نیروی انسانی شهرداری ها گفت: واقعا در شهرداری‌ها نیروی انسانی زیادی داریم که باید برون سپاری در شهرداری‌ها انجام شود البته منظور این نیست نیروها را از شهرداری بیرون کرد ولی از این به بعد در جذب نیرو احتیاط کنید. آزادسازی نیروها باید با تدبیر باشد.

وی با تاکید بر اینکه مساله آموزش هم در شوراها و شهرداری مهم است تصریح کرد: تنوع فعالیت در شهرداری زیاد است که باید آموزش‌های لازم ارائه شود؛ مثل آموزش آتش نشانی، آموزش فرهنگ شهرنشینی و رعایت قوانین و مقررات یا نحوه تفکیک و جمع آوری زباله. مساله بعدی این است که ارتباط منسجم و مستمر در شهرداری‌ها با مردم وجود ندارد این ارتباط باید برقرار شود. شوراها با رسانه‌ها و منبرها ارتباط برقرار کنند.