دستگاه «مانیتورینگ مداوم فشار کاف لوله تراشه» چه می‌کند؟

علی بختیار، خبرنگار خبرگزاری آنا در کرج، اعظم محمدی الموتی عضو هیأت علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اردیبهشت امسال موفق به کسب رتبه برتر ششمین جشنواره مخترعان دانشگاه آزاد اسلامی و هشتمین رویش بنیاد نخبگان پهنه دماوند در بخش پزشکی شد.

محمدی الموتی متولد سال 1364 در شهر قزوین است. دوره کارشناسی پرستاری را در سال 1387 در دانشگاه آزاد اسلامی کرج گذرانده و سپس در مقطع کارشناسی ارشد پرستاری ویژه در دانشگاه علوم پزشکی قزوین ادامه تحصیل داده است. از سال 1387 کار خود را در بخش آی سی یو تروما آغاز کرده و به مدت 6 سال در این بخش به عنوان پرستار کار کرده است.

او سپس در واحد ایمنی بیمار به مدت شش ماه به عنوان کارشناس ایمنی بیمار فعالیت داشته و در سال 95 به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج فعالیت در امر آموزش را آغاز کرده است.

گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری آنا با رتبه برتر ششمین جشنواره مخترعان دانشگاه آزاد اسلامی را پی می‌گیریم:

* به عنوان عضوی از جامعه پرستاری، نظرتان در مورد نحوه نگریستن به این رشته چیست؟

- به عنوان عضو کوچکی از جامعه پرستاری، پرستاری را دانش تخصصی عمیقی از فلسفه، آموزش و بالین و پژوهش می‌دانم. یک فارغ التحصیل پرستاری در تحصیلات تکمیلی باید در تمام فیلدهای تخصصی اش دانش، نگرش و مهارت داشته باشد. حضور استادان بزرگوار در این رشته راه را برای دانشجویان در دانشکده ها و بیمارستان ها فراهم کرده است و به یاری خداوند هر روز شاهد موفقیت های همکاران پرستارمان در عرصه های مختلف علمی و پژوهشی و فرهنگی و ورزشی هستیم.

* با توجه به همین نگرش چه موفقیتی برای خود رقم زدید؟

- بنده پس از دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد به کمک استاد راهنمایم (دکتر اکرم شاهرخی) با عنوان «تاثیر تغییر پوزیشن بیماران بر فشار کاف لوله تراشه در بیماران تحت تهویه مکانیکی» و مشخص شدن ضرورت بررسی مداوم و حفظ فشار کاف لوله نای دهانی در محدوده طبیعی برای پیشگیری از عوارض وابسته به تغییرات فشار به عنوان یکی از یافته های مطالعه، تصمیم به ساخت دستگاهی برای هدف مورد نظر شدم.

در این راستا اقدام به بررسی ایده و سپس طرح در واحد تحقیق و توسعه شرکت دانش بنیان پردیس طب خزر به مدیریت بنیامین علیمحمدی کردیم. پس از ساخت نمونه آزمایشگاهی و پروتوتایپ دستگاه، اقدامات لازم برای ثبت اختراع داخلی آغاز شد و پس از مراحل قانونی و تایید مراجع استعلام، اختراع با شماره 78566 و با عنوان دستگاه مانیتورینگ مداوم فشار کاف لوله تراشه در داخل کشور ثبت شد.

روند تجاری سازی و ساخت نمونه صنعتی دستگاه پس از برطرف کردن نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت آغاز شد. به صورت موازی بعد از شروع همکاری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج نسبت به ثبت نام برای شرکت در جشنواره منطقه ای رویش دماوند بنیاد ملی نخبگان و جشنواره مخترعان دانشگاه آزاد اسلامی سال 96 اقدام کردیم و پس از داوری های مراحل اول و دوم در نهایت این اختراع به عنوان برگزیده نهایی جشنواره اعلام و وارد سطح سه نخبگان شد. از جمله مزایای این سطح می توان اخذ حمایت های لازم برای توانمندسازی اختراع مد نظر از بنیاد ملی نخبگان را نام برد. اکنون اقدامات لازم برای ثبت اختراع در خارج از کشور در حال انجام است.

* چه تفاوتی میان اختراع شما با محصولات مشابه وجود دارد؟

- لوله گذاری نای دهانی برای باز کردن راه هوایی در شرایط بحرانی برای بیماران نیازمند استفاده می‌شود که به اصطلاح علمی اینتوباسیون نامیده می‌شود. پایش مداوم فشار کاف لوله نای دهانی از اقدامات حیاتی در پرستاری مراقبت های ویژه است. افزایش در فشار کاف به ترتیب باعث کاهش جریان خون مویرگی و شروع آسیب مخاطی نای شده که به دنبال آن عوارضی مثل ایسکمی دیواره نای، زخم گلو، سرفه، نکروز نای، پارگی نای، تنگی و فلج اعصاب حنجره، فیستول) ایجاد ارتباط غیر طبیعی (نای - مری و کاهش فشار کاف ایجاد و در نهایت باعث آسپیراسیون ترشحات حلق و دهان، نشت هوا و کاهش تهویه می شود که خود از علل ایجاد پنومونی) عفونت (مرتبط با دستگاه تهویه مکانیکی به شمار می رود، بنابراین، این امر از اهمیت ویژه ای برخوردار است، اکنون در داخل و خارج از کشور از مانومترهای دستی و اتوماتیک برای سنجش فشار کاف لوله نای دهانی استفاده می شود که در زمان های مقرر فشار را اندازه گیری کرده و در صورت تغییرات، آن را به محدوده طبیعی خود باز می گرداند.

دستگاه مانیتورینگ فشار کاف لوله نای دهانی فقط با اتصال به لومن کاف به طور مداوم فشار آن را مورد بررسی قرار داده و در صورت بروز هر گونه تغییر ابتدا تغییرات را ثبت کرده و پس از اعلان، آن را به محدوده طبیعی از پیش تعیین شده بر می گرداند. از مزایای این دستگاه نسبت به روش های موجود می توان کاهش خطاهای انسانی، حفظ دائمی فشار کاف، بررسی علل تغییرات فشار کاف از حیث آموزشی، پیشگیری از عوارض ایجاد شده به دنبال تغییرات فشار و ... را نام برد.

*از حمایت ها بگویید و اینکه موفقیت های به دست آمده خود را مدیون چه عواملی می دانید؟

- طراحی و ساخت نمونه نیمه صنعتی دستگاه مانیتورینگ فشار کاف لوله نای دهانی در قالب پروپوزال طرح تحقیقاتی را در سال 1395به دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد واحد کرج ارائه کردم و پس از تصویب پروپوزال و لطف و توجه معاون علوم پزشکی واحد کرج (دکتر تجویدی)، ساخت نمونه نیمه صنعتی دستگاه آغاز شد و اکنون در مراحل پایانی خود قرار دارد. از اقدامات بعدی پس از ساخت نمونه نیمه صنعتی، دریافت استانداردها، مجوزها و پروانه های لازم از ارگان های ذی‌‌‌ربط برای انجام مطالعه کارآزمایی بالینی به منظور بررسی تاثیر و کارآمدی دستگاه و مقایسه آن با روش های موجود در بالین بیمار است. برای همه این مراحل نیازمند به حمایت های مستمر مسئولان ذی‌ربط هستیم. علاوه بر تشکر از رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کرج، معاون پژوهشی و مسئولان دست اندر کار دانشگاه، خواستار حمایت های مالی و معنوی برای تسریع در اقدامات تجاری سازی از ایده تا محصول، انجام مطالعات تحقیقاتی، هموار کردن مراحل دریافت استانداردها، مجوزها و پروانه ها و همچنین تسهیلات لازم برای حضور در عرصه های بین المللی و معرفی اختراع حاضر در نمایشگاه های اختراعات و تجهیزات پزشکی خارج از کشور هستم.

* آیا برنامه خاص دیگری (فعالیت علمی، پژوهشی و ... در دست اجرا یا در حال پیگری ) دارید؟

- انجام فعالیت پژوهشی زمانی ارزشمند است که به یک محصول و یا روشی کارآمد تبدیل شود تا راه حلی برای مشکلات موجود ارائه کند و بتواند از این حیث به تولید ثروت نیز منجر شود. بنابراین ابتدا باید با یک ایده شروع کرد و پس از بررسی های روش های مشابه و ارجح بودن ایده نسبت به موارد مشابه از حیث مقرون به صرفه بودن، سهل الوصول بودن و دیگر فاکتورهای مهم تجاری سازی، اقدم به ایجاد ایده و خلق آن در دنیای واقعی کرد.

ضروری است که همه انرژی، هزینه و وقت صرف یک ایده شده تا به محصول تبدیل و پس از این موفقیت به ایده ها و فعالیت های دیگر پژوهشی پرداخته شود.

* تا چه میزان می توان به آموخته های دانشگاهی در پروژه های عملی تکیه کرد و آیا پیشنهادی برای ارتقای آموزه های عملی مرتبط با بازار کار در دانشگاه دارید؟

- برای داشتن ایده و اختراع کافی است تا با اتکا به دانشی که فراگرفته اید و در محیطی که با آن سر و کار دارید، راه حل های متفاوتی را برای حل مشکلات و کمبودهای موجود ارائه دهید. فرا گرفتن دانش و علم از آن جهت ضروری است تا بدانید که تاکنون بشر در زمینه های مختلف به کجا رسیده است؟ و اکنون کجا هستید؟ اما کافی نیست، زیرا باید از دانش و علمی که فراگرفته اید برای حل مشکلات، کارآفرینی و تولید ثروت و اشتغال و حرکت رو به جلو آن را به کار گیرید و از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل کنید.

نقص ها، کمبودها و مشکلات در هر زمینه ای بخصوص در حوزه پزشکی وجود دارد؛ این موارد می تواند شامل دستورالعمل های بالینی، روش های بالینی، پروسیجرها، تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی و ... باشد، بنابراین استادان و دانشجویان می توانند در کنار تدریس، آموزش و یادگیری، تفکر نقادانه و انتقادی را در خود پرورش دهند و علاوه بر دید آموزشی و یادگیری، دیدی انتقادی به محیط پیرامون خود داشته باشند، چرا که ایجاد سوال است که باعث فعال شدن ذهن در راستای پاسخ های متفاوت می‌شود و این پاسخ ها هر یک به نوبه خود می توانند ایده ای برای حل مسائل مربوط باشند.