گزینه‌های احتمالی وزارتخانه‌های دولت دوازدهم

رایزنی‌های درون پارلمانی
مجلس اگرچه تعطیلات دو هفته‌ای خودش را از امروز آغاز کرده است اما لابی‌ها و رایزنی‌ها با نمایندگان برای معرفی وزرا ادامه دارد. فراکسیون امیدی‌ها هم در این میان بیکار ننشسته‌اند. محمود صادقی، نماینده تهران در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید که فراکسیون امید در رابطه با تشکیل کابینه دوازدهم و معرفی وزرا به احتمال زیاد جلسه‌ای با آقای روحانی خواهد داشت. به گفته صادقی، امیدی‌ها هنوز در خود فراکسیون به جمع‌بندی مشخصی درباره کابینه جدید نرسیده‌اند اما به احتمال زیاد در جلسه با دکتر روحانی هم به صورت سلبی درباره اینکه چه گزینه‌هایی نباید در کابینه حضور داشته باشند و هم به صورت ایجابی درباره گزینه‌هایی که مایل هستند وارد کابینه شوند، صحبت خواهند کرد.
بایدهای کابینه دوازدهم
محمدرضا تابش، نایب‌رییس فراکسیون امید هم درباره بایدها و نبایدهای کابینه دوازدهم به «اعتماد» می‌گوید: مسلما وزرایی که انتخاب می‌شوند باید بتوانند در چارچوب برنامه‌ها و موازین و منطبق بر شعارهای رییس‌جمهور برنامه‌های خود را عملیاتی کنند. به اعتقاد تابش وزرای پیشنهادی باید صاحب تخصص، تعهد و پاکدستی باشند، به لحاظ سنی میانسال یا جوان باشند و البته مورد اعتماد رهبری باشند. او می‌گوید وزرا باید کسانی باشند که خودشان بتوانند تعامل با قوا را برقرار کنند. رییس‌جمهور وظیفه‌اش این نیست که تعامل وزیر را با قوه مقننه و قضاییه برقرار کند. خودشان باید افراد توانمندی باشند. نکته دیگر از نگاه تابش رعایت سهم زنان و جوانان در کابینه به عنوان نیروهای مهم پای کار آقای رییس‌جمهور است.
ضرورت حضور سه یا چهار وزیر زن
نکته‌ای که فاطمه ذوالقدر، نماینده تهران هم در گفت‌وگو با «اعتماد» به آن اشاره می‌کند و البته از رایزنی‌های مثبت فراکسیون زنان با رییس‌جمهور در این باره خبر می‌دهد. به گفته ذوالقدر فراکسیون زنان خواهان رعایت سهم ٣٠ درصدی برای زنان در کابینه و اعمال تبعیض مثبت به نفع زنان در چینش کابینه است و رایزنی‌های خودش را در این راستا از همان روزهای انتخابات آغاز کرد. آنها در دیداری که با حسن روحانی داشتند پیشنهاد استفاده از زنان توانمند به عنوان وزیر در کابینه و معرفی دست کم سه یا چهار وزیر زن را مطرح کردند و رییس‌جمهور قول مساعد داد تا حتما دو یا سه زن توانمند در کابینه آینده‌اش حضور خواهد داشت.
چه گزینه‌هایی برای چه وزارتخانه‌هایی مطرح هستند؟
اما تعدادی از نمایندگان مجلس از گزینه‌های شنیده شده خودشان برای وزارتخانه‌ها در کابینه دوازدهم می‌گویند. در مورد سیاسی‌ترین وزارتخانه یعنی وزارت کشور، ظاهرا رفتن رحمانی‌فضلی قطعی است. اغلب نمایندگان نام «محمد شریعتمداری» را برای این وزارتخانه مطرح می‌کنند اما نام «موسوی لاری» و «مرتضی بانک» هم برای این وزارتخانه مطرح است. علیرضا رحیمی، نماینده تهران از جمله کسانی است که نام «محمد شریعتمداری» برای این وزارتخانه را شنیده است. می‌گوید رفتن رحمانی فضلی قابل پیش بینی است. به این دلیل که دولت آقای روحانی به اندازه کافی آسیب‌شناسی از خود را انجام داده و در شرایطی وارد دولت دوازدهم می‌شود که هم یک آسیب‌شناسی از درون انجام داده و هم یک آسیب‌شناسی از بیرون. محمد جمالی نوبندگانی هم معتقد است در وزارت کشور تغییری صورت خواهد گرفت. هرچند او می‌گوید فراکسیون مستقلین معتقد است آقای رحمانی فضلی باید بماند و به همین دلیل رحمانی فضلی رای اصولگرایان و مستقلین را با خود دارد. اما فاطمه ذوالقدر محتمل‌ترین گزینه برای وزارت کشور را «موسوی لاری» می‌داند هرچند او در کنار اینها نام «شریعتمداری و بانک» را هم برای این وزارتخانه شنیده است. او همچنین برای وزارت آموزش و پرورش «شهیندخت مولاوردی» را گزینه محتمل می‌داند. میرزایی نکو، نماینده دماوند اما معتقد است که «نوبخت» از جمله گزینه‌های وزارت آموزش و پرورش است. رحیمی هم گزینه محتمل برای این وزارتخانه را «محمدعلی نجفی» می‌داند. اما به گفته فاطمه ذوالقدر «ربیعی» در وزارت کار، «سلطانی‌فر» در وزارت ورزش و «طیب‌نیا» در وزارت اقتصاد ماندگار خواهند بود. علیرضا رحیمی، نماینده تهران شنیده‌هایش از سایر گزینه‌ها را این‌گونه بیان می‌کند: آقای واعظی جزو گزینه‌های پیشنهادی وزارت امور خارجه است. برای وزارت صنعت و همین‌طور وزارت بازرگانی «حسن یونس سینکی» مطرح شده که البته نام او برای وزارت بازرگانی جدی‌تر است. به گفته او برای وزارت دفاع «شمخانی» و «محمد فروزنده» مطرح هستند. در وزارت اطلاعات با وجود مطرح شدن گزینه‌های دیگری مانند «مجید انصاری» و «پورمحمدی» اما اقبال به «محمود علوی» وزیر فعلی بیشتر است. و به احتمال زیاد خود او در این وزارتخانه باقی خواهد ماند. رحیمی می‌گوید: «حسینعلی امیری» هم به عنوان یکی از گزینه‌های جدی وزارت دادگستری مطرح شده است. آقای اشرف افخمی به عنوان گزینه وزارت اقتصاد یا وزارت بازرگانی مطرح است. آقای «مسجد جامعی» هم برای وزارت فرهنگ مطرح شده است و جزو گزینه‌هایی است که بحثش جدی است. هرچند در کنار او خانم «زهرا شجاعی» را هم برای وزارت فرهنگ مطرح کرده‌اند. محمد جمالی نوبندگانی هم نماینده دیگری است که شنیده‌هایش را با «اعتماد» در میان گذاشته است. به گفته او در وزارت صنعت و معدن حتما تغییری خواهیم داشت و آقای «ویسه» برای این وزارتخانه مطرح است. او می‌گوید در رابطه با وزارت رفاه و تعاون اجتماعی احتمال می‌دهم اگر وزیر بهداشت همچنان «قاضی‌زاده» باشد آقای «ربیعی» نمی‌تواند تفاهم اداری چندانی با ایشان داشته باشد و چون امورات مشترک زیادی با هم دارند رییس‌جمهور ناچار است یکی از این دو نفر را عوض کند. به اضافه اینکه برخی از اعضای تاثیرگذار لیست امید مثل آقای وکیلی در مجلس به دنبال استیضاح آقای ربیعی بودند هرچند شرایط ایجاب نکرد این کار را انجام بدهند. او بر مبنای همین استدلال من احتمال می‌دهد وزارت تعاون و رفاه شاهد تغییراتی باشد. او بدون اینکه نام ببرد می‌گوید یکی از نمایندگان مجلس گزینه مطرح برای این وزارتخانه است.
فرجی‌دانا و نجفی گزینه‌های وزارت علوم
به گفته جمالی در وزارت بهداشت و درمان هنوز تصمیم نگرفته‌اند که چه کنند. از طرفی برای ادامه اجرای طرح تحول همین وزیر فعلی مناسب‌تر است. از طرف دیگر کمیسیون بهداشت و درمان معتقد است باید این طرح حساب شده‌تر پیش برود چون بیمه‌ها بدهکاری زیادی به خاطر مسائل درمانی داشتند تا جایی که ٨ هزار میلیارد تومان مجلس اوراق قرضه برای‌شان تصویب کرد. مشخص نیست دولت چقدر بتواند به وزارت بهداشت و درمان در این طرح تحول کمک کند. معتقدم وزیر بهداشت حتما شروطی در این رابطه دارد و اگر این شروط محقق نشود احتمال اینکه آقای هاشمی در کابینه دوازدهم وزیر نباشد زیاد است. او می‌گوید در رابطه با وزارت ورزش به احتمال زیاد آقای «سلطانی‌فر» ماندگار خواهد بود. در وزارت ارشاد هم فکر می‌کنم خود آقای «صالحی امیری» باقی بماند. در وزارت کشاورزی دولت می‌خواهد آقای «حجتی» بماند مگر اینکه آقا حجتی برای جاهای دیگری مثل شهرداری مطرح باشد. در رابطه با وزارت ارتباطات یا آقای «واعظی» در همین پست می‌ماند یا مسوولیت دیگری و شاید حتی بالاتر در کابینه بگیرد.
برای این وزارتخانه در عین حال نام آقای «جهانگرد» هم مطرح است. او می‌گوید وزارت راه و مسکن اگر تفکیک شوند آقای «آخوندی» در وزارت راه خواهد ماند چون من گزینه جایگزینی نشنیده‌ام مگر اینکه ایشان خودش نخواهد. جمالی تاکید می‌کند وزارت علوم یکی از وزارتخانه‌هایی است که حتما وزیرش تغییر خواهد کرد. آقای «فرجی‌دانا» و آقای «نجفی» اسم‌شان برای این وزارتخانه مطرح است. قاسم میرزایی نکو، نماینده دماوند هم بر اساس شنیده‌های خودش به «اعتماد» می‌گوید که آقای «شافعی» برای وزارت صنعت مطرح است. در وزارت اطلاعات بهتر از آقای علوی بعید است کسی را بتوانند پیدا کند. آقای «ربیعی» در وزارت رفاه و تامین اجتماعی جزو کسانی بودند که به قول رییس‌جمهور گیوه‌های‌شان را ور کشیدند و کمک کردند، بنابراین ماندگار خواهند بود. آقای «صالحی‌امیری» در وزارت ارشاد هم همین وضع را دارد. به گفته او «فرهادی» در وزارت علوم جزو گزینه‌هایی است که حتما عوض می‌شود. میرزایی نکو می‌گوید دانشجویان تا جایی که اطلاع دارم کاملا شاکی هستند که وزیر علوم فضا و شرایطی در دانشگاه‌ها ایجاد کرد که مطلوب نیست و انتظارات بیشتر از اینهاست. او آمدن فرجی‌دانا به وزارت علوم را محتمل‌تر از سایر گزینه‌ها می‌داند. الیاس حضرتی هم چند روز پیش در توییتی به تغییرات در کابینه دوازدهم اشاره کرده بود. آن‌طور که او نوشته بود محمدعلی نجفی احتمالا به جای نوبخت به سازمان برنامه خواهد رفت و نوبخت به جای نهاوندیان به دفتر رییس‌جمهور؛ البته او پیش بینی کرده شانس نوبخت برای ادامه کار در سازمان برنامه و بودجه بیشتر است. همین‌طور به گفته او نوروز‌زاده یا ویسه به جای نعمت‌زاده به وزارت صنعت، حسین مرعشی به جای خانم احمدی پور به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و حاجی یا نوبخت به جای دانش‌آشتیانی به وزارت آموزش و پرورش خواهند رفت.
در عین حال رفتن وزیر صنایع و وزیر علوم و وزیر کشور قطعی است.