کلیدزنی مردم کرمان در ماه رمضان

کلیدزنی نذری که همچنان در کرمان رایج است

از سنت‌های دیگر مردم کرمان که همچنان انجام می‌شود کلید زنی است، در این رسم، زنی در طول شب با پوشاندن خود با چادر به طوری که دیده نشود سینی را که در آن آینه، سرمه دان و قرآن کریم قرار گرفته است به دست می‌گیرد و بر در خانه‌ها می‌رود. در کلید زنی اجرا کننده باید از قبل نیت کرده باشد که هدایا را صرف امری خیر کند.
زنان چهره خود را کاملا می‌پوشانند و کمو یا الکی به دست می‌گیرند و پشت در خانه‌های همسایه‌ها و اهالی یک محله نشسته و با کوبیدن ضرباتی بر آن صاحبخانه را به عرضه کمک‌های مالی دعوت می‌کنند.
اگر از سوی صاحبخانه پاسخ هایی، چون «چراغ بیاور» و یا «قند و شیرینی بیاور» داده شود در این صورت زن کلید زن امیدوار شده و کمک هایی را دریافت می‌کند در غیر این صورت محل را ترک می‌کند.

قاووت که در لهجه کرمانی قووتو نامیده می‌شود، نوعی فرآورده غذایی سنتی کرمان است که از مخلوط چند بذر گیاهی و گیاهان دارویی که پس از بو دادن به صورت مخلوط با شکر آسیاب و پودر می‌گردند، تهیه می‌شود.
معمولاً رسم است هنگامی‌که خانمی زایمان می‌کند جهت تقویت به او قاووت می‌دهند و از مهمانانش نیز با قاووت پذیرایی می‌کنند.

قاووت در انواع مختلفی (با توجه به نوع ترکیبات) تولید شده و طعم‌های متفاوتی دارد.
معروف‌ترین و کامل‌ترین نوع قاووت کرمان، قهوه‌ای رنگ است که مواد تشکیل دهنده آن شامل تخم آفتابگردان، بذر جو، تخم خرفه، بذر کاهو، بذر کنف یا شاهدانه، بذر کتان، مورد دانه، سیاه دانه، تخم گشنیز، دانه خشخاش، کنجد، هل باد، هل رسمی، فلفل سیاه، قهوه و شکر می‌باشد.
از دیگر اجزایی که در ترکیبات قاووت ممکن است استفاده شود، عبارتند از: گندم، دارچین، تخم خربزه، زنجبیل، مغز پسته، نخودچی و میخک درختی.

در گذشته این کار برای بیدار کردن همسایه در زمان سحر انجام می‌شده و تشریفات خاصی داشته است. مثل پی کوبی و ریختن آب از بام خانه به حیاط همسایه در برخی از روستاهای استان کرمان هم این کار با طبل کوبی در کوچه‌ها و محله‌ها انجام می‌شده است.

مردم کرمان بر این باورند که در ماه رمضان نباید اسراف کرد. بنابراین، اگر غذایی از افطار مانده باشد در سحر آن را مصرف می‌کنند.

آبگوشت، عدس پلو و یا برنج و خورشت معمولا پای ثابت سفره‌های افطار و سحری کرمانی هاست. البته به همراه آش‌های محلی و نان‌های تازه‌ای که زنان روستایی می‌پزند.
کرمانی‌ها پس از صرف غذا در هنگام سحر، دعا و قرآن می‌خوانند و بر این باورند که در این ماه غذا‌ها باید ساده و مختصر باشد تا راه و شیوه پیامبر (ص) را در پیش گرفته باشند.
آن‌ها قبل از غذا با خرما یا نمک افطار می‌کنند چرا که معتقدند امام علی (ع) اینگونه افطار می‌کردند.

آبگوشت از اصلی‌ترین غذا‌ها برای افطار است و اگر کسی نذری داشته باشد مقداری آبگوشت درست کرده به مسجد می‌برد آن را میان نمازگزاران توزیع می‌کند.
شیرینی افطاری هم در کرمان زولبیا و بامیه است، اما اگر کسی بخواهد غذایی نذر کند، این نذر او بی شک شله‌زرد و آبگوشت خواهد بود.