امام خمینی‌(ره) چه مفاهیم و رهنمودهایی را برای جوانان به یادگار گذاشت؟

به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا از همشهری، سال ۱۳۴۳ امام فرمود: «سربازان من در گهواره‌ها هستند!» و اینگونه بود که از قنداقگی، ما را باور کرد. کسی هست که نقش پررنگ جوانان و نوجوانان در پیروزی انقلاب و حماسه دفاع‌مقدس را انکار کند؟!به بهانه سالگرد عروج پدر نورانی‌مان، صحیفه نورش را ورقی زده‌ایم تا حرف‌هایش را با خودمان، از زبان خودش بشنویم، نه از تفسیر و تحریف دیگران.

• امیدهای روشن

امام، جوانان را با الفاظ صمیمانه و زیبایی خطاب می‌کرد؛ از جمله: جوانان برومند، جوانان ارزنده، امیدهای اسلام و... . ایشان همیشه تأکید داشت که جوانان، امیدهای کشورند و در سخت‌ترین شرایط نیز سعی می‌کرد آنها را امیدوار نگه دارد. می‌توان حدس زد، جوانانی که آن روز این جمله را با صدای پیر جماران شنیدند، چه امید و شادی عمیقی را از او هدیه گرفتند: «شما‌ ای جوانان عزیز! یأس به‌خود راه ندهید. حق پیروز است.

این است شمه‌ای از وضع ایران!» (ج 3، ص 171). امام(ره) امیدوار بود مقدرات مملکت به‌دست جوانان بیفتد و می‌فرمود: «شما جوان‌ها، امید من هستید. نوید من هستید.» (ج 6، ص 351). جوانان را برای حفظ مملکت تواناتر می‌دید و دعا می‌کرد با علم، عمل و تهذیب نفس، بر مشکلات پیروز شوند.

• مترقی‌های غرورآفرین

انگار گاهی امام(ره) می‌خواست بابت داشتن سربازان جوانش به زمین و زمان پز بدهد، وقتی می‌فرمود: «من از غیرتمندی شما جوانان برومند و از شجاعت و شهامت‌تان احساس غرور و سرافرازی می‌کنم.» (ج 4، ص 497).در عین حال، نگران پیشرفت آنها هم بود و دوست نداشت حواس‌شان با «ترقی قلابی» پرت شود.

بنابراین گاهی هم به ایشان گوشزد می‌کرد که «(می‌خواهند)هم جوان‌های ما را عقب نگه دارند و نیروی جوانان ما را از بین ببرند و هم نگذارند این مملکت ترقی بکند. با اسم «مترقی‌کردن مملکت» مملکت را به عقب راندند.» (ج 6، ص 104). در واقع امام با آنچه جوانان را عقب نگه می‌داشت، آنها را به خدمت بیگانگان درمی‌آورد یا باعث از دست‌رفتن نیروی انسانی می‌شد مخالف بود و بابتش تذکر می‌داد.

• برکات در خطر

«آنها درصدد این هستند که مدارس که منشأ همه برکات هست و جوان‌های نورسی که باید این کشور را به رشد خودش برسانند و از دست اجانب نجات دهند، آنها را منحرف کنند.» (ج ۱۴، ص ۲) امام خمینی(ره) در ادامه این سخنان، اشاره می‌کنند که از دبستان تا دانشگاه، تبدیل به مرکز توطئه شده است و هدف‌شان این است که جوانان را از اسلام منحرف کنند و علمی که به آنها می‌آموزند در خدمت قدرت‌های بزرگ باشد.

ایشان دست خبیث استعمار را در مسیر کودکستان تا دانشگاه فرزندان ایران می‌بیند و می‌فرماید هدف آنها این است که فساد فرزندان‌مان را به‌دست خودمان انجام دهند.بنابراین نباید از قطع‌کردن دست استعمار از نظام آموزشی به‌سادگی گذشت. جالب است بدانید تاریخ این سخنان امام، مربوط به 2سال بعد از پیروزی انقلاب است...!

• آینده‌سازان و آینده‌داران

این روز‌ها مسئولان ما ممکن است حرف امام(ره) را فراموش کرده باشند که معتقد بود جوانان عهده‌دار مسئولیت آینده کشور هستند و باید برای این منظور تربیت و ساخته شوند. امام با وجود آنکه خودش کهنسال بود، مردم را برای رقم‌زدن انقلاب اسلامی، رهبری کرد و سربازان جوانش را از صمیم قلب دوست می‌داشت و بیشتر از تمام مدعیان جوان‌گرایی، باورشان داشت.

در مراسم‌ها، سخنرانی‌ها و نامه‌های متعدد این امر مهم را به مسئولان و جوانان یادآوری می‌کرد که «آینده مملکت به‌دست جوانان سپرده می‌شود و در حفظ و حراست آن نباید غفلت کنند». (ج 2، ص 87).

• محققان بیدار

دین اسلام، برخلاف بسیاری از مکاتب و فرقه‌ها حق پرسیدن را از مردم نمی‌گیرد و انسان‌ها را وادار به پذیرش کورکورانه نمی‌کند. امام(ره) از جوانان می‌خواست اسلام را از جنبه‌های مختلف بررسی کنند و نقشه‌های شوم و خانمان‌سوز استعمارگران برای دورکردن ملت‌ها از اسلام اصیل و ناب را برملا کنند. او فرمود: «بر شما جوانان مسلمان لازم است که در تحقیق و بررسی حقایق اسلام در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و غیره، اصالت‌های اسلامی را درنظر گرفته و امتیازاتی که اسلام را از همه مکاتب دیگر، جدا می‌سازد، فراموش نکنید.» (ج‌2، ص 437).

• بیداران و بیدارکنندگان

امام در جلسات مختلف‌ با جوانان، آنان را به تفکر و بیداری توصیه می‌کرد و از آنها می‌خواست که بدون سستی و تنبلی، تا رسیدن به پیروزی کامل، پایداری کنند. به علاوه، وظیفه بیدارکردن خفته‌ها و روشن‌کردن ناآگاهان را نیز بر دوش جوانان دانشگاهی و حوزوی می‌دانست و این وظیفه را به بهانه‌های مختلف، یادآوری می‌کرد. می‌فرمود: «بر شما جوانان روشنفکر است که از پای ننشینید تا خواب‌رفته‌ها را از این خواب مرگبار برانگیزانید و با فاش‌کردن خیانت‌ها و جنایت‌های استعمارگران و پیروان بی‌فرهنگ آنها، غفلت‌زده‌ها را آگاه نمایید.» (ج 2، ص 143). جالب اینکه تعریف «روشنفکر»ی در اندیشه امام(ره)، تا امروز دستخوش چه تحریف‌ها که نشده است!

• مبارزان علیه ذلت

ایشان یکی از مخالفان سرسخت دیپلماسی ذلت بود و جوانان را هم به مبارزه با ذلت و بی‌مایگی دعوت می‌کرد. او در دوران کهولت نیز (برخلاف بسیاری از سیاستمداران کهنسال که محافظه‌کار می‌شوند) سر نترسی داشت و می‌فرمود: «شما جوانان تحصیل‌کرده، ... باید به‌هوش و بیدار باشید و با تمامی عوامل عقب‌افتادگی و تفرق و ذلت ملت‌های خود مبارزه کنید.» (ج 2، ص 177). امام(ره) دفاع از میهن و استقلال آن را هم از وظایف قطعی جوانان می‌دانست.

• مبارزان متحد

امام خمینی(ره)، همیشه مردم را به وحدت دعوت می‌کرد. ایشان از نخستین شخصیت‌های شناخته ‌شده‌ای است که بحث وحدت شیعه و سنی را مطرح کرد و عقلانیت واقعی را به همه نشان داد. او معتقد بود جوانان باید با هم متحد شوند و ملت‌های دیگر را هم متحد کنند تا مبارزه با اسرائیل آغاز شود. فرمود: «از شما جوانان برومند انتظار زیادی داریم. ما ملت‌های مسلمان باید متحد شویم و با اسرائیل و عمال آنها در ایران مبارزه کنیم» (ج 1، ص‌191).

• دفاع، نه فقط از خود

امام(ره) باور راستین داشت که مسلمانی که فریاد مظلومی را بشنود و به کمکش نشتابد، مسلمان نیست. از این‌رو فرمود:«شما جوانان محترم کوشش کنید روح ایمان به خدای تعالی را در خود و دیگران تقویت نمایید که در سایه آن، از ممالک اسلامی بتوانید دفاع کنید.» (ج 2، ص 44) و این یعنی نه‌تنها باید بتوانیم از مملکت خودمان دفاع کنیم بلکه باید از کشورهای مسلمان دیگری که زیر سلطه و ظلم استعمار قرار گرفته‌اند نیز حمایت کنیم. بنابراین برای توانمندی در دفاع از مظلومان کشورهای دیگر، چیزی بیش از خودکفایی در زمینه‌های دفاعی لازم است و آن، آمادگی همیشگی برای مقابله و دفاع است و تربیت نسلی که با روحیه جهاد و ایثار و شهادت بزرگ می‌شوند.