قطب‌بندی استان‌ها؛ درآمدزایی، خودشکوفایی و پیشرفت

یکی از ارکان توسعه در دنیای امروز، جامع و یکپارچه بودن توازن اقتصادی و اجتماعی مناطق مختلف در کشور است و از آنجا که توزیع‌نشدن متوازن منابع اقتصادی به عنوان چالشی اساسی در مسیر توسعه تلقی می‌شود، می‌طلبد با نگاهی ژرف اندیش و استفاده از ظرفیت برنامه ریزان و پژوهشگران اقتصادی – اجتماعی نسبت به شناخت پتانسیل های بالقوه استان‌ها در حوزه های مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی همت کرد و با یک برنامه ریزی اصولی و منطقی و استفاده از خرد جمعی، استان‌ها را با توجه به ظرفیت های موجود قطب بندی کرد تا از این طریق تعادل بخشی به سطوح توسعه در مناطق مختلف کشور انجام پذیرد.

بنابراین توجه به معیارهای توسعه و شناسایی آن‌ها بر اساس توانمندی های موجود هر استان در تدوین برنامه های توسعه ملی و منطقه ای امری ضروری است و بی شک شناخت وضعیت موجود استان‌ها، بخصوص توانمندی ها، نقاط قوت و کمبود و کاستی ها، محدودیت ها و نقاط ضعف برای مقایسه با یکدیگر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در نگاه اول برای شناخت تفاوت سطح توسعه در هر یک از استان‌ها، لازم است وضعیت موجود بررسی شود تا بتوان بر این اساس در راستای کاهش یا از میان بردن تفاوت‌ها برنامه ریزی کرد.

در حوزه آموزش عالی و بخصوص در دانشگاه آزاد اسلامی و پراکندگی واحدها و مراکز دانشگاهی، ضروری است قطب بندی استان‌ها با توجه به وضعیت و شرایط موجود و موقعیت‌های استراتژیکی انجام پذیرد. به طور مثال استان هایی که از سرمایه عظیم نفت و گاز بهره‌مندند، در یک قطب، استان هایی که در صنعت سبز توریسم جایگاه ویژه ای دارند در قطب دیگر و در استانهایی که در حوزه صنعت و معدن حرفی برای گفتن دارند در یک قطب و استان هایی که در زمینه صنایع دستی و گیاهان دارویی سرآمد هستند در قطب دیگر دسته بندی شوند و احیاناً استان‌هایی هم هستند که ترکیبی از این پتانسیل‌ها را دارا هستند، بنابراین ضروری است با توجه به نیاز روز این استان‌ها، نسبت به توسعه و گسترش رشته های تحصیلات تکمیلی برنامه ریزی منسجم و کاملی داشته باشیم تا بیش از پیش جایگاه و اهمیت دانشگاه آزاد اسلامی نمایان شود.

بی‌شک بدون مشخص کردن این پتانسیل ها در استان‌ها، هدف گذاری و استراتژی هایی که در راستای توسعه و پیشرفت و درآمدزایی مد نظر قرار می گیرند، نه تنها کمکی نخواهند کرد بلکه سد راه خواهند شد.

سرمایه گذاری در استانها بر مبنای شرایط استراتژیک و منابع اقتصادی موجود باشد و در این راه استفاده از اعضای هیات علمی مجرب و متخصص و نخبگان می تواند کمک شایانی به این قطب بندی و درآمدزایی بکند و می طلبد با تشکیل یک کارگروه تخصصی به این اهداف جامه عمل پوشاند.

به عنوان مثال، استان فارس در حوزه گردشگری و صنعت توریسم، سلامت و پرورش گیاهان دارویی مکان مناسبی را برای سرمایه‌گذاری در این استان به وجود آورده است و ما برآنیم با جذب سرمایه‌گذار و مشارکت با آنان گام‌های مهمی را در این زمینه برداریم و در این راه از تجارب و افراد اهل فن و متخصص بهره کافی را خواهیم برد.

*دبیر هیات امنا و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس