عباس عبدی: انتخابات در دور اول به پایان می‌رسد/ محمد آقاسی: رفتار مردم ایران کاملا پیش‌بینی‌پذیر است

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، نشست علمی «انتخابات؛ بررسی فضا، شرایط و روندهای سیاسی و رسانه‌ای» به همت انجمن جامعه شناسی ایران و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات و با همکاری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

در این نشست که در سالن شهید مطهری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، هادی خانیکی استاد ارتباطات، محمد آقاسی رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران ( ایسپا)، محسن شریف‌زاده پژوهشگر و عباس عبدی به سخنرانی پرداختند.

عباس عبدی در ابتدای صحبت‌های خود با مقایسه فضای انتخاباتی آمریکا و ایران گفت: در انتخابات آمریکا رای 80 درصد از کسانی که در انتخابات شرکت می‌کنند، روشن است و این 80 درصد به طور قطعی به یکی از دو حزب دموکرات یا جمهوری‌خواه رای می‌دهند و تمام تلاش کاندیداها این است که بر 20 درصد باقی‌مانده تاثیر بگذارند.

وی ادامه داد: اما در ایران وضعیت کاملا برعکس است و رای بیش از 60 درصد مردم نامشخص است و تنها رای 40 درصد از شرکت‌کنندگان در انتخابات پیش‌بینی‌پذیر است.

عبدی در ادامه گفت: این شرایط در ایران را می‌توان به برکه آب ساکن تشبیه کرد. اگر 50 اردک پلاستیکی را در برکه آب ساکن بیندازید، بعد از چند ساعت هر یک از این اردک‌ها با بی‌نظمی تمام و بدون قاعده خاصی در اطراف برکه پخش می‌شوند. حال اگر جریان ظریفی از آب در برکه ایجاد شود، این اردک‌ها به سمت آن جریان حرکت می‌کنند. این مساله در انتخابات ایران کاملا مشهود است. در انتخابات امسال به عکس انتخابات گذشته هیچ‌ جریانی برای غلبه بر فضای موجود وجود ندارد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی ادامه داد: در فضای کنونی دو خرده‌جریان وجود دارد که یکی متعلق به حسن روحانی و دیگری به اصولگرایان مربوط می‌شود. در خرده‌جریان روحانی شرایط به گونه‌ای است که او از تغبیر حرف می‌زند، اما پایه تغبیر را سال 92 در نظر گرفته است که این برای مردم حفظ وضع موجود را تداعی می‌کند. جریان اصولگرایی جز تخریب دولت برنامه‌ای ندارد و چشم‌انداز روشنی را برای اداره کشور ارائه نمی‌دهد. تخریب دولت نیز تنها به افراد مربوط می‌شود و نه برنامه‌های دولت. با این توضیحات می‌توان نتیجه گرفت که در این انتخابات هیچ جریان غالبی وجود ندارد که بتواند 60 درصد از کسانی که برای انتخاب مردد هستند را مجاب کند. به همین دلیل من معتقدم مناظره اول و دوم هیچ تاثیری بر رای مردم نداشت و تنها مناظره سوم بود که توانست جریانی کوچک در فضای انتخابات ایجاد کند.

وی در پایان صحبت‌های خود گفت: فکر می‌کنم در شرایط حاضر رأی روحانی در تهران بالای 55 درصد است که این رای برعکس انتخابات گذشته، اختلاف چشم‌گیری با سایر نقاط کشور ندارد و در نتیجه با این ملاحظات فکر می‌کنم انتخابات در دور اول به اتمام می‌رسد.

برخی بخاطر تامین نشدن منافعشان در نظرسنجی شروع به ایجاد انحراف در نتیجه می‌کنند

در ادامه این نشست نوبت به محمد آقاسی، رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) رسید تا دقایقی را درباره فضای نظرسنجی انتخابات صحبت کند.

وی در تعریف رفتار انتخاباتی مردم ایران گفت: بعضی از کارشناسان در تعریف رفتار انتخاباتی مردم ایران می‌گویند که حافظه جامعه ایران کوتاه‌مدت است؛ سطح آگاهی سیاسی پایین و دستگاه نظرسنجی نیز ناکارآمد است، اما نظرسنجی‌های ما نشان می‌دهد که رفتار مردم ایران کاملا پیش‌بینی‌پذیر است. این ادعای ما در سال 84، 88، 92 نشان می‌دهد که پیش‌بینی‌ها از رفتار انتخاباتی مردم تا حدود زیادی درست بوده است.

آقاسی ادامه داد: متاسفانه عده‌ای وقتی منطق موردنظر خود را در رفتار مردم پیدا نمی‌کنند، بر رفتار مردم صفت پیچیدگی را اطلاق می‌کنند که این به هیچ‌وجه درست نیست. به طور مثال در انتخابات سال 92 پیش‌بینی کردیم که انتخابات به دور دوم کشیده می‌شود یا روحانی با اختلاف اندکی پیروز می‌شود که نتایج نشان داد پیش‌بینی‌های ما کاملا درست بوده است.

وی در ادامه به مشکلات فضای نظرسنجی در کشور اشاره کرد و گفت: بعضی از گروه‌های سیاسی به علت تامین نشدن منافع‌شان در نظرسنجی‌ها شروع به ایجاد انحراف در نتیجه و ایجاد نظرسنجی‌های جدید در فضای مجازی می‌کنند که این خود باعث ایجاد بی‌اعتمادی به دستگاه نظرسنجی می‌شود که تنها راه مبارزه با آن اعلام نتیجه قطعی نظرسنجی از طریق مراجع ذی‌ربط است.

حضور مردم در انتخابات پیش رو غیرمترقبه خواهد بود

در پایان محمد شریف زاده، مولف کتاب «رفتار انتخاباتی مردم ایران» درباره عوامل تاثیرگذاری در این رفتار، گفت: شرایط خارجی و داخلی در تصمیم‌گیری‌های مردم در انتخابات تاثیر بسزایی دارد. در شرایط خارجی منازعات و مسائل بین‌المللی و منطقه و در مسائل داخلی موضوع اقتصاد در رای مردم تاثیرگذار است.

وی ادامه داد: تحقیقات ما نشان می‌دهد که گرایش رای مردم از ابتدای انقلاب تاکنون در حالت میانگین قرار دارد، به طوری‌که در دوره‌های قبلی انتخابات‌ مردم به طور مشخص به یک جناح خاص رای ندادند.

شریف‌زاده گفت: نتیجه آماری نشان می‌دهد که 15 درصد از مردم به جناح راست و 15 درصد دیگر به جناح چپ گرایش دارند. در این بین 15 درصد مردم به هیچ‌وجه در انتخابات شرکت نمی‌کنند، 35 درصد از مردم نیز در همه دوره‌های انتخابات شرکت کردند و عمدتا نیز به جناح راست تمایل دارند و در این بین 25 درصد مردم با فکر و بنا به شرایط در انتخابات شرکت می‌کنند.

وی در پایان گفت: پیش‌بینی من از انتخابات ریاست جمهوری آینده این است که حضور مردم بسیار غیرمترقبه خواهد بود. در این انتخابات رئیسی و روحانی رقابت نزدیکی با هم خواهند داشت. در پایان روحانی با اختلافی اندک رئیسی را شکست خواهد داد. بنابراین نظرسنجی‌هایی که اختلاف روحانی و رئیسی را زیاد نشان می‌دهد به هیچ‌وجه صحت ندارد و فاقد اعتبار است.