انسجام ملی و شگردهای انتخاباتی

وجود وحدت بین همه اقشار و اقوام سرمایه‌ی ارزشمندی است که ضامن حفظ امنیت فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است و کاندیداها و طرفدارانشان باید به‌گونه‌ای رفتار کنند که رقابت‌های انتخاباتی زودگذر وحدت اجتماعی را مخدوش نکند و موجب تفرقه و رقابت منفی در بین مناطق مختلف استانها نشود.

برخی کاندیداها، ایل- دانشگاه- رسانه را بعنوان 3 کانون تمرکز و عامل پیروزی خود قلمداد می‌کنند و امیدوارند از این طریق به نمایندگی مردم در حوزه ریاست جمهوری –شوراهای اسلامی شهر و روستا دست یابند .

برخی دیگر بر تشکل‌های دانشجویی و جمعیت دانشجویی موجود که جمعیتی سیال و در حال تغییر است؛ متمرکز شده‌اند . برخی نیز صرفاً پایگاه ایلی و طایفه‌ای را مدنظر قرار داده‌اند.

یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های اجتماعی سیاسی در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا ، ضرورت حفظ وحدت و انسجام ملی است. تأکید بر اهمیت حفظ وحدت آنچنانکه در تعالیم و آموزه‌های دینی نیز وجود دارد ، از ضروریات انتخابات بوده ، بررسی شرایط کشورهای خاورمیانه به‌خوبی و روشنی نشانگر سوءاستفاده و بهره‌برداری دشمنان از تفرقه میان اقوام و طوایف و اختلاف‌ها و رقابت‌های مذهبی و در یک‌کلام ضعف و یا فقدان وحدت اجتماعی است که آثار تکان‌دهنده این پدیده را امروزه می‌توانیم در کشورهای عراق و سوریه و... ببینیم.

از دیرباز کشور و استان های ما محل زندگی اقوام و ایلات مختلف با زبان‌ها و گویش‌ها و حتی آئین‌های متفاوت و اشتراکات فراوان تاریخی و حس همبستگی و وحدت فراوانی است که اوج آن را در دفاع مقدس به‌خوبی شاهد بودیم.وحدت و وفاق اجتماعی را پیش‌درآمد توسعه و امنیت پایدار می توان عنوان کرد و گفت که وحدت، همبستگی و وفاق ملی موجب جلوگیری از بروز اختلاف و درگیری و هم‌گرائی فکری و اعتقادی در جامعه اسلامی ایران و در سطح استانها شده است.بعنوان مثال درخیلی از استانها ازجمله استان خوزستان طوایف و اقوام بزرگ لر ، عرب در استان های کردستان ، سیستان و بلوچستان ، لرستان و یا در ایلام تمام اقوام در کمال اتحاد و انسجام زندگی می‌کنند، که حفظ ویژگی‌های منحصربه‌فرد اقوام نافی اشتراکات بسیار زیاد دینی، اعتقادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نیست و بر همگان تکلیف است که این همبستگی را پاس داشته و نسبت به توسعه آن همت گمارند.

در این مسیر رسالت نخبگان علمی، سیاسی، مذهبی و اجتماعی بسیار سنگین است که اجازه رخنه تفرقه‌افکنان را به ساختار قومی استانها ندهند و افراد تفرقه‌افکن را ابتدا راهنمایی و ارشاد و در صورت عدم تمکین، از صحنه طرد کنند.از دیگر رسالت های جدی نخبگان دمیدن روح وحدت اقوام در استانها است و هرگونه اقدام وحدت‌شکنانه، خیانت به آرمان انقلاب، هویت و اصالت و نجابت و وحدت اقوام تلقی می‌شود . شعرا و نویسندگان نیز باید وحدت اقوام را مدنظر قرار داده و قلم‌های خود را در این رابطه به‌کارگیری کنند.

ضروری است علمای بزرگوار و ائمه جمعه و جماعات نیز بخشی از سخنرانی و منابر خود را معطوف به توسعه همکاری‌های اقوام کنند و آموزش‌وپرورش ضمن افزایش تلاش در زمینهٔ امور تربیتی، مهربانی بین اقوام را در قالب دوره‌های آموزشی، مسابقات فرهنگی، مقاله‌نویسی و انشاء ترویج و صداوسیما با تولید برنامه‌های پرمحتوا و پرمعنا در این راستا تلاش کند.

مدیران ملی و استانی باید وحدت اقوام و نگاه عادلانه به همه اقوام را مدنظر قرار دهند و خارج از تعلقات قومی و منطقه‌ای به‌صورت یکنواخت با تمام مناطق و اقوام برخورد و درراه توسعه متوازن حرکت و اقدام کنند. با وجود مشکلات بسیار در کشورهای همسایه، به‌خوبی وحدت و امنیت در استانهای مرزی ما ایجادشده و استمرار دارد و مردم در کمال وحدت و همدلی با یکدیگر و در آرامش زندگی می‌کنند و این امر مرهون خون شهدا و تعالیم امام راحل (ره) و فرامین رهبر معظم انقلاب حضرت آیت ا... العظمی امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، تلاش مرجعیت و علماء دینی و تدابیر ریاست محترم جمهور دکتر روحانی است.

با توجه به نزدیکی به زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا تبلیغات خانه به خانه و یارگیری‌های قومی قبیله‌ای بیش از هر مؤلفه دیگری، وجه تمایز استان‌های برخوردار از تنوع قومی درمشابه از استان‌های بزرگی مثل تهران است. هرروز که به موعد برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری نزدیک می‌شویم، شاهد افزایش جنب‌وجوش و رفت‌وآمدهای کاندیداهای نمایندگی در محافل و مجالس خصوصی و عمومی هستیم و آنان به هر دری می‌زنند تا در هر مجلس شادی و عزایی شرکت کنند و خودی نشان دهند و ابراز وجود کنند.

ارسال پیامک‌ها تبریک و تسلیت در مناسبت‌های دینی و ملی، حضور در مراسم ختم و یا فاتحه‌خوانی از نشانه‌های متعارف ورود زودهنگام به تبلیغات انتخاباتی است . همانگونه که متولیان امر انتخابات در استان و وزارت کشور به صراحت تاکید کرده‌اند داوطلبان انتخابات باید توجه داشته باشند که انجام تبلیغات پیش از موعد از مواردی است که توسط عوامل اجرایی و هیئت‌های نظارت در زمان بررسی صلاحیت‌ها مورد استناد قرار می‌گیرد و مضافاً اینکه رهبر معظم انقلاب و قانون انتخابات کشور به‌روشنی برخلاف بودن تبلیغات زودهنگام کاندیداهای انتخاباتی تأکید کرده است.کسانی که در زمان تبلیغات قوانین را نادیده گرفته و از ترفندهای مختلف خلاف قانون در صدد کسب آراء مرده هستند نمی‌توانند وکلا و قانون‌گذاران امینی باشند و همچنین این اقدام علاوه بر اینکه باعث بروز مشکلات و تحمیل هزینه‌های غیرضروری می‌شود، به‌نوعی اجحاف حقوق سایر کاندیداها و رقبای انتخاباتی آنان نیز تلقی خواهد شد.

لذا ضمن ضروری بودن آمادگی همه دستگاه‌های مسئول برای سه مرحله‌ی قبل، حین و پس از برگزاری انتخابات، برطرف کردن کمبودهای زیرساختی به‌ویژه در شهرستان‌ها و روستاهای فاقد شبکه فیبر نوری، نقاط کور آنتن دهی و فراهم نمودن تجهیزات مناسب برای برگزاری انتخابات آنلاین باید در اولویت قرارگرفته و نسبت به رفع مشکلات آن‌ها اقدام شود.دسته‌بندی استراتژی‌ها و تاکتیک‌های تبلیغاتی کاندیداهای احتمالی نیز مهم است . اگرچه عمده‌ی کاندیدها از همه‌ی شگردهای مرسوم برای جلب نظر شهروندان و کسب رأی آنان استفاده می‌کنند اما در برخی از موارد برخی کاندیداها تمرکز خود را بر محور پایگاه ایلی و قومی و طوایفی متمرکز کرده و به عبارتی با تلفیق آراء ایلی و حزبی به‌نوعی درصدد جمع اضداد برمی‌آیند که این رویکرد مزایا و معایب خود را دارد. برخی از کاندیداها باهدف کاهش قدرت رقبای خود خصوصاً نمایندگان فعلی موضوع برآورده شدن یا برآورده نکردن وعده‌های انتخاباتی دوره‌های گذشته را برجسته‌سازی می‌کنند با دادن وعده‌هایی مثل حل مشکل اشتغال و ازدواج که اساساً در خارج از حوزه مأموریت نمایندگی است و مانور سوابق فعالیت‌های اجرایی و عمرانی خود را در اولویت برنامه‌های تبلیغی خود قرار داده‌اند.

ذکاوت تبلیغاتی، استفاده از شیوه‌های بازی با افکار عمومی، تکیه‌بر ادبیات، گفتار و پوشش عامه‌پسند، تمرکز بر مناطق حاشیه‌نشین شهری و جمعیت روستایی را از دیگر راهکارها انتخاباتی است . حضور در میان توده‌های مردم از مهم‌ترین وجوه مشترک فعالیت‌های انتخاباتی اغلب کاندیدا است زیرا عقیده پذیرفته‌شده این است که عدم حضور کاندیدا در میان عموم مردم مانع جدی موفقیت محسوب می‌شود.ضمن اذعان به مثبت و سازنده بودن رقابت‌های انتخاباتی ، وجود وحدت سیاسی –مذهبی - قومی سرمایه‌ی ارزشمندی است که ضامن حفظ امنیت فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است و کاندیداها و طرفدارانشان باید به‌گونه‌ای رفتار کنند که این رقابت‌های انتخاباتی زودگذر وحدت اجتماعی را مخدوش نکند و موجب تفرقه و رقابت منفی در بین مناطق مختلف استان نشود.نتیجه‌ی انتخابات باید در خدمت توسعه و عمران و آبادانی متوازن همه‌ی مناطق باشد و نه اینکه با طایفه‌گرایی موجب کدورت و فاصله گرفتن از یکدیگر و واگرایی در استانها نسبت به حاکمیت مرکزی شود و همه‌ی ما باید بدانیم که کنار گذاشتن تعصبات و محور قرار دادن تقیدات موجب همگرایی و تقویت عاطفه‌ها و محبت‌ها و گسترش ثبات و سرمایه اجتماعی می‌شود.

پرهیز از تخریب کاندیداها نه‌تنها برگرفته از آموزه‌های دینی ماست بلکه قانون و اخلاق نیز حکم می‌کند که کاندیدها و طرفدارانشان با در نظر گرفتن قانون، اخلاق، شرع و مصالح استان و کشور با کنار گذاشتن تعصبات نا بجای قومی و طایفه‌ای بر اساس برنامه‌ها و دیدگاه‌های خود وارد کارزار انتخابات شوند تا این نماد و تجلی بلوغ سیاسی و مدنی در خدمت توسعه و پیشرفت استان و تقویت مودت و برادری و وحدت اجتماعی قرار گیرد.

*دانشجوی دکتری علوم سیاسی- سیاست‌گذاری عمومی -واحد تهران مرکز دانشگاه آزاد اسلامی