ایران از نظر آب مجازی واردکننده است

به گزارش خبرنگار اقتصادی آنا، محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی در اولین کنفرانس بین‌المللی آب مجازی که در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، گفت: بیش از 90درصد تولیدات گیاهی کشور وابسته به آب بوده که با انجام عملیات آبیاری، تولید می‌شوند. مدیریت تامین مصرف آب در تاریخ کشاورزی این سرزمین قدمت تاریخی دارد. کشاورزان این سرزمین به اهمیت و نقش آب در کلیه ادوار در این سرزمین پی برده‌اند.

وی ادامه داد: بخش کشاورزی با تامین مواد غذایی مورد نیاز کشور،همچنین صادرات، اشتغال و حفظ منابع طبیعی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود.

این عضو کابینه دولت یازدهم درخصوص میزان تولید ناخالص داخلی این محصولات نیز گفت: سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی حدود 7درصد است و البته نزدیک به 80درصد انرژی غذایی کشور نیز از تولیدات داخلی تامین می‌شود. البته این بخش با صادرات 6.5 میلیارد دلار انواع کالاهای صادراتی، سهم 18.3 درصدی را از کل صادرات غیرنفتی به خود اختصاص داده است.

وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به رشد شاخص‌های بهره‌وری در امور کشاورزی خاطرنشان کرد: طی سال‌های اخیر رشد مستمر و فزاینده متاثر از افزایش بهره‌وری توانسته نقش موثری در افزایش تولید ایفا کند و موجب افزایش درآمد کشاورزان و کاهش وابستگی کشور در واردات نیز شود.

وی افزود: اگرچه به دلایلی چون کمبود آب و ناکافی بودن بارندگی بخصوص در فصل رویش، بسیاری از محصولات تابستانه کشور همیشه از واردات تامین شده و می‌توان گفت که از نظر آب مجازی ایران یکی از کشورهای واردکننده آب محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد رویکرد اتخاذ شده طی سال‌های اخیر که برمبنای اصلاح الگوی کشت و تولید برمبنای بهره‌وری آب و تمرکز بر ارتقای بهره‌وری را به عنوان مهم‌ترین گام در راستای افزایش تولیدات داخلی و مدیریت مصرف بهینه آب دانست.

حجتی افزود: طی 3 سال اخیر بخش کشاورزی توانسته با به کارگیری تکنولوژی‌های آبیاری و انجام عملیات متنوع به زراعی موجب کاهش تقاضای آب و افزایش بهره‌برداری آب شود، ‌به نحوی که در حال‌حاضر از هر مترمکعب آب 1.2 کیلوگرم تولید حاصل می‌شود.

وی تاکید کرد: اعمال این سیاست موجب کاهش مصرف آبی به مقدار حدود 4.5میلیارد مترمکعب در هر سال است که قطعا استمرار آن بحران آب کشور را ضمن افزایش تولید حل خواهد کرد. البته لازم است به دو مصداق افزایش بهره‌وری آب در تولید گندم و شکر نیز اشاره کرد.

وی افزود: افزایش چشم‌گیر میزان خودکفایی گندم و شکر دو محصول اساسی غذایی از جمله این توفیقات بوده، به طوری که گندم در سال 95 با تکیه بر افزایش بهره‌وری و کاهش 12درصدی سطح زیر کشت آبی این محصول، نسبت به سال 92 میزان تولید آن بیش از حد نیاز کشور بوده و ضریب خودکفایی آن به 105 درصد رسیده است. درخصوص شکر نیز علی‌رغم کاهش سطح زیر کشت 40درصدی چغندرقند از سال 70، میزان تولید آن از 1.1میلیون تن در سال 92 با میزان خودکفایی 49 درصد به 1.6 میلیون تن با میزان خودکفایی 69 درصد در سال 1395 رسیده است.

وی همچنین با اشاره به آمار تجارت حوزه کشاورزی ادامه داد: افزایش تولیدات بخش کشاورزی طی 3 سال اخیر از 97 میلیون تن در سال 92 به 119 میلیون تن در سال 95 رسیده و بهبود تراز تجاری از 7.9 میلیارد دلار کسری تراز تجاری در سال 92 به 2.6 میلیارد دلار کسری در سال 95 با 5.3میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی از توفیقات این بخش است.

وزیر جهاد کشاورزی همچنین درباره برنامه‌های آینده این وزارتخانه اشاره‌ای داشت و اظهار کرد: در راستای اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر تکیه افزایش تولیدات داخلی، محصولات اساسی کشاورزی به ویژه در اقلام وارداتی با هدف کاهش وابستگی کشور برای 8 محصول گندم، جو، برنج، چغندر قند، دانه‌های روغنی، حبوبات، ذرت دانه‌ای و پنبه، کمک به افزایش صادرات و بهبود تراز تجاری با رعایت اهداف و سیاست‌هایی به این شرح تهیه شده است.

وی با اشاره به این سیاست‌ها، این‌گونه گفت‌: ابتدا مدیریت تقاضای آب کشاورزی و به منظور کمک به بحران آب کشور، نیاز است تا تغییرات سطح زیرکشت و البته استمرار ارتقای شاخص بهره‌وری آب در تولیدات محصولات کشاورزی اعمال شود.

وی همچنین ادامه داد: در این سیاست‌ها اهدافی نظیر کاهش سطح زیرکشت گندم به لحاظ پایدار کردن کشاورزی و حمایت از کشت برنج منحصرا در شمال کشور، توسعه سطح زیرکشت پاییزه چغندر قند و حفظ سطح کشت بهاره، استفاده از سیاست‌های آب مجازی در تولید محصولاتی که امکان تولید کافی در کشور فراهم نباشد و افزایش سطح زیر کشت دانه‌های روغنی به خصوص کلزا و گسترش آن در تناوب گندم و جو آبی و دیم و... لحاظ می‌شود.