فروش 11 میلیاردی کتاب در طرح عیدانه کتاب؟/ تکرار خطاهای آماری در حوزه کتاب

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، روابط‌عمومی خانه کتاب گزارش داد: «با پایان یافتن طرح «عیدانه کتاب» که با شعار «امسال هم کتاب عیدی دهیم» از ۱۵ اسفند 1395 تا ۱۵ فروردین1396 در سراسر کشور اجرا شد، بالغ بر 11 میلیارد و732 میلیون و 297 هزار و 947تومان کتاب با تخفیف 2 میلیارد و 186 میلیون و 453هزار و 4 تومان به فروش رفته است و توانست رکورد عیدانه کتاب سال گذشته را با اختلاف قابل‏ توجهی ارتقا دهد.»

چنانچه می‌دانیم در تعریف این طرح و طرح‌های مشابه آمده است کتاب‌های بزرگسال در این طرح با تخفیف 20 درصدی و کتاب‌های کودک و نوجوان با تخفیف 25 درصدی به فروش می‌رسند. بنابراین با عنایت به رقم کلی فروش که 11 میلیارد و732 میلیون و 297 هزار و 947تومان بوده است، اگر فرض کنیم در بدترین حالت تنها کتاب‌های بزرگسال در این طرح به فروش رفته باشند، میزان تخفیف 20 درصدی برابر بود با 2 میلیارد و 346 میلیون و 459 هزار و 589 تومان؛ یعنی 160 میلیون تومان بیشتر از رقمی اعلام شده است. این در حالی است که به گواه همین گزارش، 134 هزار و 128 نسخه کتاب کودک و نوجوان (با تخفیف 25 درصدی) به فروش رفته است؛ به عبارتی رقم تخفیف باید به مراتب بالاتر از رقم محاسبه شده و رقم اعلام شده باشد.

وجود اختلافات آماری در گزارش‌های خانه کتاب که البته اتفاقی امروزی نیست، سلامت این گزارش‌ها را زیر سوال می‌برد. با عنوان مثال وجود اختلاف در آمارهای منتشر شده در گزارش حاضر، این شائبه را ایجاد می‌کند که رقم کل فروش در طرح عیدانه کتاب، به میزان اعلام شده یعنی 11 میلیارد و732 میلیون و 297 هزار و 947تومان نبوده است چراکه چنانچه گفته شد در این صورت، رقم تخفیف تخصیص یافته باید بالاتر از رقم اعلام شده باشد.

به هر تقدیر ادامه گزارش خانه کتاب به شرح زیر است:

741 کتاب‌فروشی در طرح«عیدانه کتاب» ثبت‌نام کردند که از این میان، 575 کتاب‌فروشی در مراکز استان‌ها و 166 کتاب‌فروشی در شهرستان‌ها مستقر بودند که این میزان در مقایسه با «عیدانه کتاب» سال گذشته که با مشارکت 376 کتاب‌فروشی برگزار شد، مشارکت دو برابری کتاب‌فروشان را نشان می‌دهد.

همچنین طبق آمار، در این طرح 544 هزار و 896عنوان کتاب به فروش رسیده است که از مجموع کل این کتاب ها، کتاب های حوزه عمومی با 382 هزار و 164 عنوان و کتاب های حوزه کودک با 134 هزار و 128 عنوان و کتاب های حوزه دانشگاهی با 28 هزار و 604 عنوان مورد استقبال مردم قرار گرفته است. این در حالی است که در طرح «عیدانه کتاب»، سال گذشته 286 هزار و 580 نسخه کتاب به فروش رسیده بود.

در این طرح، استان تهران با 140 کتابفروشی توانست با 38 هزار و 414 خرید در صدر پرفروش ترین استان بر اساس تعداد خرید قرار بگیرد و استان اصفهان با مشارکت 87 کتابفروشی و 23هزار و651 خرید توانست رتبه دوم پرفروش ترین استان ها بر اساس خرید را به خود اختصاص دهد. همچنین، استان خراسان رضوی با مشارکت 67 کتابفروشی و 23 هزار و 377 خرید رتبه سوم این طرح را از آن خود کرد و قم با 91 کتابفروشی و 19 هزار و 842 خرید در جایگاه چهارم این طرح قرار گرفت.

همچنین، استان تهران با «100834 » عنوان کتاب تاکنون در صدر پرفروش ترین استان بر اساس تعداد کتاب های فروخته شده قرار دارد و استان های خراسان رضوی با «65191»، اصفهان با «57821»، قم با« 44062»،خوزستان با « 42483»، فارس با « 27868» و آذربایجان شرقی با « 24293» عنوان کتاب در رتبه های بعدی پرفروش‌ترین استان‌ها بر اساس تعداد کتاب های به فروش رسیده در سطح کشور قرار گرفته اند.

همچنین کتاب‌های «ملت عشق» با 2714جلد ، «من پیش از تو» با 2634 جلد، «شازده کوچولو» با 2599 جلد، «جزء از کل» با 1959 جلد، «بیشعوری» با 1708 جلد، «پس از تو» با 1688 جلد، «دختری که رهایش کردی» با 1630 جلد، «یک بعلاوه یک» با 1160 جلد، «دنیای معرکه ی تام گیتس» با 1138 جلد ، «سلام بر ابراهیم: زندگینامه و خاطرات شهید ابراهیم هادی» با 1098 جلد ، «پرونده ی ویژه: فراتر از ترس!» با 1084 جلد، «خانه درختی 13 طبقه» با 1071 جلد و « شرح جامع مثنوی معنوی » با 1030 جلد از جمله پرفروش ترین کتاب های طرح « عیدانه کتاب» هستند.

انتشارات «قدیانی»، «افق»، «هوپا»، «چشمه»، «ققنوس»، «آموت»، « موسسه انتشارات نگاه»، «نیلوفر»، «نشرمرکز» و « نسل نو اندیش» از جمله ناشران پرفروش طرح «عیدانه کتاب» شناخته شده اند.

در طرح «عیدانه کتاب» داستان های فارسی، انگلیسی، آمریکایی ، شعر فارسی، شعرکودک و نوجوان، داستان های فرانسه پرفروش ترین موضوعات شناخته شدند.