مدیرعامل بورس تهران: انتشار اوراق ارزی برای جذب سرمایه خارجی

به گزارش گروه اقتصادی آنا از وزارت اقتصاد، ارائه تصویر شایسته از کشور میزبان، مدیریت پروژه، همراهی سرمایه‌گذار در طی دوره سرمایه­ گذاری و ارائه خدمات پس از سرمایه­ گذاری از جمله مواردی است که به پایدار بودن این امر کمک می کند. فراهم نمودن زیر ساخت ها و بستر های مناسب برای ورود این دسته از سرمایه‌گذاری ها به بازار سرمایه، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است، هرچند که عناصر عدیده ای در این امر دخالت دارند ولی در هر صورت ضابطه مند کردن زیر ساخت ها و قوانین بازار جهت جلب اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی از اهمیت خاص خود بر خوردار است.

برای اطلاع از جزئیات بیشتر در خصوص رشد کدهای سهامداری خارجی در بازار سرمایه و مزایای آن گفتگویی با دکتر حسن قالیباف اصل، مدیرعامل بورس تهران انجام شده که در ادامه می خوانید.
افراد خارجی حقوقی قبلا می‌توانستند در بازار سرمایه ایران سرمایه‌گذاری کنند اما اشخاص حقیقی چنین امکانی را نداشتند. بانک مرکزی اخیرا دستورالعملی را صادر کرد که مطابق با آن افراد خارجی حقیقی می‌توانند سپرده‌گذاری ریالی انجام دهند. آیا صدور این دستورالعمل به بازار سرمایه مربوط می‌شود و تاثیر قابل ملاحظه‌ای دارد؟
با ایجاد دسترسی آنلاین در بازار سرمایه لزومی به حضور افراد نیست. بازارهای سرمایه در حال حاضر بین‌المللی شده‌اند و ممکن است یک سرمایه‌گذار در بورس کشورهای مختلف سرمایه‌گذاری کند. قاعدتا این دستورالعمل برای سرمایه‌گذاری این سرمایه‌گذاران بسیار کمک می‌کند چرا که سرمایه‌گذاری روی پول های ریز صورت می‌گیرد و برای افراد صرف نمی‌کند که برای سرمایه‌گذاری به ایران سفر کنند.
برای بحث برون‌گرایی اقتصاد که یکی از محورهای اقتصاد مقاومتی است موانعی برای سرمایه گذاری خارجی وجود دارد که باید برداشته شوند. چه حرکت‌هایی در جهت برداشتن این‌ها صورت گرفته است؟
شهریور ماه سال 92، در قانون رفع موانع تولید، مجاز بودن افتتاح حساب برای سرمایه‌گذاران خارجی را عنوان کردیم که بررسی آن زمان برد اما ما امیدواریم که ظرف چند ماه آینده این قانون هم، با اعمال برخی محدودیت‌ها به مرحله‌ی تصویب برسد.

اجرایی کردن بحث حساب متولی هم پیگیری شده است که طبق آن بانک ملت بتواند وجوه را در خارج از کشور، بدون انتقال پول به داخل، کارسازی کند و پول از همان شعبه‌های خارج از کشور به سرمایه‌گذاران در موعدش برگردانده شود که راه‌کار کوتاه‌مدت خوبی است برای اینکه سرمایه‌گذاران خارجی بتوانند خرید و فروش سهام را انجام دهند. اما در بلندمدت مشکلات ما در انتقال پول باید حل شوند.

به نظر ما بخشی از مسئله‌ی ریسک نرخ ارز از طریق راه‌اندازی ابزارهای مالی مانند قراردادهای آتی و بورس ارز پوشش داده می‌شود که با اجرایی شدن این ابزارها از سمت سازمان بورس و شورای عالی بورس موافقت شده است و بانک مرکزی هم موافقت خود را منوط به یکسان‌سازی ارز، اعلام کرده است. البته ریسک بالای نرخ ارز در بلند مدت با کاهش تورم کشور جبران می‌شود و اساسا برای سرمایه‌گذاران در بلندمدت چندان مشکل ساز نیست اما به هر حال پیگیری خواهد شد.
آیا بستر مناسب برای ورود پول‌های حقیقی خارجی به کشور ما وجود دارد ؟
مراجعات بعد از برجام بسیار زیاد بوده است. امسال ۲۶۰ نفر به صورت انفرادی از بورس بازدید کرده‌اند. یکی از مشکلات این سرمایه‌گذاران مسئله‌ی باز کردن حساب بود که حل شد. مسئله‌ دیگر نقل و انتقالات پول است که تنها عده‌ای حاضر هستند پول خود را از طریق کارگزاری منتقل کنند.

انتقال پول از طریق صرافی مرسوم نیست و روابط بانکی باید برقرار شود. مسئله‌ی دیگر سرمایه‌گذاران، ریسک ارز است. سرمایه‌گذار خارجی باید پول خود را تبدیل به ریال کند و دوباره باید پول را در نهایت به ارز تبدیل کند. این سرمایه‌گذار به ابزاری برای مدیریت ریسک ارز نیاز دارد و قیمت آن را هم حاضر است بپردازد. در بازار سرمایه روی اوراق آتی ارز کار شده است و سیستم‌های معاملاتی آن وجود دارد.

ارائه چنین ابزاری به سرمایه‌گذار یک مسئله ملی است و منوط به تصمیمات بانک مرکزی است. البته بانک مرکزی هم با این کار مخالفتی نداشت اما اظهار کرد که بعد از تک نرخی شدن ارز این کار را انجام خواهد داد. ۶۰-۷۰٪ سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه fix income وارد می‌شوند. اگر ما بخواهیم در بازارهای بین‌المللی اوراق یا صکوک ارزی منتشر کنیم قاعدتا به مجوز نهاد ناظر آن کشورها نیاز داریم و rating باید صورت بگیرد و در کل پروسه سختی وجود دارد.

کار ساده‌ای که می‌توان انجام داد این است که همان اوراق ارزی را در داخل کشور بفروشیم. در حال حاضر بانک مسقط در مراجعه به ما گفته است که به خرید اوراق ریالی تمایلی ندارد اما روی خرید اوراق ارزی حاضر است فکر کند.
در مورد ارتباط شما به بورس‌های خارجی که یکی از گزینه های ترغیب ارتباطات بین المللی است، قرار شد بورس تهران با چند بورس خارجی مثل بورس استانبول ارتباط پیدا کند. در این خصوص چه کارهایی انجام شده است؟
ما با ۱۰ بورس MOU امضا کرده‌ایم و با بورس استانبول این قرارداد اجرایی شده است. با همین تسهیلات و توافقات انجام شده در حال حاضر شرکت پلی پروپیلن در بورس تهران و بورس استانول حضور دارد.