کشف قیمت واقعی و لحظه‌ای پسته در بورس کالا

به گزارش گروه اقتصادی آنا از روابط عمومی و امور بین الملل بورس کالای ایران، مراسم افتتاح رسمی معاملات پسته در بورس کالای ایران صبح امروز با حضور علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی، محمدرضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، شاپور محمدی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ومحمدعلی طهماسبی معاون وزیر جهاد کشاورزی و جمعی از خبرنگاران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران ضمن عرض خیر مقدم به حضار، محصول پسته را یکی از کالاهای استراتژیک در کشور دانست و گفت: برای جهانی شدن لازم است با تشکیل بازاری منسجم، شرایط را برای مرجع قیمتی شدن در سطح جهان فراهم کنیم.
حامد سلطانی نژاد افزود : معاملات پسته در بورس کالای ایران به ارتقای برند پسته ایرانی کمک کرده و با توجه به انتشار اطلاعات قیمت ها و حجم معاملات به صورت برخط و از طریق اینترنت در سطح کشور و دنیا، امکان حضور مستقیم خریداران بین‌المللی را فراهم خواهد کرد.بنابراین باتوجه به سهم 40 درصدی ایران در بازار پسته دنیا، باید در زمینه کشف قیمت این محصول نقش آفرینی کنیم که بازار های مشتقه کمک می کند تا به راحتی از این مسیر عبور کنیم.

وی در ادامه به تشریح عملکرد و برنامه های بورس کشاورزی طی سال 95 پرداخت و افزود: نگاهی به آمار معاملات بورس کالا طی سال جاری نشان می دهد که از ابتدای سال تا 13 اسفند ماه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته در اکثر حوزه ها با رشد حجم و ارزش معاملات رو به رو بوده ایم ودر این مدت بخش کشاورزی به مدد وزیر جهاد کشاورزی جایگاه قابل ملاحظه ای در بورس کالا پیدا کرده است.
وی در این خصوص اضافه کرد: در سال گذشته 753 هزار تن محصول در بورس کالا مورد معامله قرار گرفت که در سال 95 این عدد به 2 میلیون و 360 هزار تن رسید که نشان می دهد حجم محصولات کشاورزی درصد قابل قبولی افزایش پیدا کرده است. همچنین طی این مدت اقدامات بسیار جدی نیز در این حوزه انجام شد تا شاهد رشد 213 درصدی حجم و 189 درصدی ارزش معاملات باشیم.
سلطانی نژاد با اشاره به کمبودهای بخش کشاورزی در خصوص کیفیت محصول و مکانیزم کشف قیمت در بازار ادامه داد: در حقیقت بازاری شدن محصولات کشاورزی می تواند در بستر بورس کالا اتفاق افتد که در این راستا ماده 33 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی در سال 94 و 95 در مورد برخی محصولات اجرایی شد و نتیجه آن بسیار روشن بود به طوری که محصولاتی که به کمیت و کیفیت آن توجه نمی شد مورد اعتنا قرار گرفتند و از طرفی نیز از بار مالی دولت به شدت کاسته شد.

وی افزود: در واقع با اجرای ماده ۳۳ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی بر روی دو محصول جو و ذرت، رقمی بالغ بر یک میلیون و150 هزار تن محصول جو و عددی نزدیک به ۶۰۰ هزار تن ذرت مورد معامله قرار گرفت که عدد قابل توجهی به شمار می رود.
سلطانی نژاد یکی از کارکردهای بورس کالا را تنظیم بازار محصولات کشاورزی دانست و گفت: کشاورزان ما همواره نگران هستند که محصولات خود را چگونه و به چه شکلی به فروش برسانند زیرا بعضا شاهد آن هستیم که واسطه ها، محصول مورد نظر خود را را با قیمت پایین تری از کشاورز خریداری می کند و سود فروش به جیب واسطه گر می رود، این در حالی است که باید بازار منسجمی وجود داشته باشد تا کشاورز در یک ساختار منظم بتواند محصول خود را عرضه کند.
مدیر عامل بورس کالای ایران در ادامه به مزیت قراردادهای بلند مدت بر روی محصولات کشاورزی اشاره کرد وگفت: تنظیم بازار محصولاتی مانند ذرت، جو، گندم و مرغ می تواند با قراردادهای بلند مدت در ساختار بورس اتفاق افتد. برای مثال تنظیم قراردادهای سلف شکر از چند ماه قبل در بستر بورس کالا می تواند علاوه بر آسان شدن کنترل بازار، برآوردی از میزان مصرف این محصول را نشان دهد.
وی بورس ها را مکان مناسبی برای قراردادهای آینده نگر دانست و گفت: قرارداهای بلند مدت قراردادهایی هستندکه به مدیریت تامین معاش در کشور کمک می کند. در واقع پتانسیل قراردادهای بلند مدت در بورس ها بسیار بالاست به طوریکه در سال 95 کل معاملات بورس کالای ایران رشد 31 درصدی حجم و رشد 87 درصدی ارزش را تجربه کرد که بخش عمده ای از این رشد در قراردادهای مشتقه و آینده نگر بود.

سلطانی نژاد با مقایسه حجم و ارزش بازار مشتقه نسبت به بازار فیزیکی گفت : بازار نقدی رشد 12 درصدی در حجم و 24 درصدی در ارزش را تجربه کرده است در حالی که بازار مشتقه رشد 100 درصدی در حجم و بالغ بر 144 درصد در ارزش بوده است که پتانسیل بالای بازار مشتقه و بازار آینده نگر را نشان می دهد .

وی ادامه داد: بورس کالا به دنبال توسعه بازار مبتنی بر کالا است و در این راستا برای اولین بار در بورس کالای ایران ارزش بازار مشتقه از بازار فزیکی پیشی گرفته است. بر این اساس ارزش بازار مالی مبتنی بر کالا در سال 95 در بورس کالای ایران به 42 هزار میلیارد تومان رسیده است در حالی که در بازار نقدی شاهد رشد 35 هزار میلیاردتومان در معاملات بودیم. درحقیقت رشد20 درصدی معاملات مشتقه را نسبت به معاملات نقدی تجربه کردیم که این پتانسیل بازار نقدی را نشان می دهد.
وی از جمله خصوصیات بازار مشتقه را نقدشوندگی بالا و فعالان زیاد آن عنوان کرد و افزود: محصولی مانند پسته این پتانسیل را دارد که در آینده بتوانیم با چنین خصوصیات و ابزارهای بورسی برای این محصول برنامه ریزی کنیم. حجم تولید پسته در سال 2015 در ایران 230 هزار تن و ارزش این بازار بالغ بر 5 هزار میلیارد تومان است از طرفی بازیگران بازار پسته زیاد هستند دقیقا خصوصیتی که بازار آینده نگر و مشتقه به آن نیاز دارد.
سلطانی نژاد افزود: خوشبختانه در شرکت های تعاونی مثل تعاونی های پسته رفسنجان، سیرجان ، انجمن پسته و سایر تشکل های مرتبط تعداد قابل توجهی از فعالان بازار پسته مشغول به فعالیتند.
وی در پایان افزود: یکی از پیش نیازهای بورسی شدن محصولات کشاورزی وجود انبارهای مرتبط است که خوشبتانه انبارهای مناسبی برای محصول پسته وجود دارد و می توانیم به خوبی از این ظرفیت استفاده کنیم .