نعمتی که دود می‌شود

به گزارش خبرنگار اقتصادی آنا، جمع‌آوری گازهای همراه علاوه بر آنکه می‌تواند درآمد قابل توجهی را برای کشور به دنبال داشته باشد، مشکلات زیست محیطی در مناطق نفتی را نیز کاهش می‌دهد.

از سوی دیگر به مرور زمان و گسترش صنایع نفت و گاز در جهان، ‌ارزش گازهای همراه نفت (فلر) به عنوان یک سوخت پاک و همچنین خوراک صنایعی مانند پتروشیمی‌ها مورد توجه قرار گرفته است.

از همین رو در سال‌های اخیر تلاش شده تا در مناطق نفتی کشور و از همه مهمتر خوزستان،‌ طرح جمع آوری گازهای همراه نفت به اجرا برسد.

در ایران تا کنون جمع‌آوری این گازها در برخی مناطق صورت گرفته اما همچنان با سفر به مناطق جنوبی کشور که خاستگاه تولید نفت ایران به شمار می‌رود شاهد سربرآوردن فلرهایی از دل زمین هستیم که گاه ارتفاع شعله آنها به بیش از 10 متر می‌رسد و متأسفانه بیش از 30 سال است که روزانه معادل تولید یک فاز پارس جنوبی، گازهای همراه نفت بدون استفاده می‌سوزد.

بر اساس تصمیم نمایندگان مجلس در جریان برررسی برنامه ششم توسعه، ‌تا پایان این برنامه،‌ وزارت نفت و شرکت‌های زیرمجموعه آن مکلفند تا 90 درصد از گازهای همراه نفت را جمع‌آوری کنند.

از همین رو، دولت مکلف است کلیه طرح‌های جمع‌آوری، مهار، کنترل و بهره‌برداری از گازهای همراه تولید و مشعل در کلیه میدان‌های نفتی و تاسیسات صنعت نفت را با تسهیل و تعیین نرخ عادلانه خوراک آن‌ها ظرف مدت حداکثر سه ماه از تاریخ تصویب این قانون از طریق فراخوان به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند، به گونه‌ای که تا پایان برنامه ششم توسعه، حداقل ٩٠ درصد گازهای مشعل مهار و کنترل شده باشد.

البته پیش از این نیز وزارت نفت با طرحی به نام آماک تلاش کرده تا گازهای همراه را جمع آوری کند. طرحی که اکنون در مرحله دوم خود برای اجرا قرار دارد.

اهمیت زیست محیطی این طرح تا جایی است که حسن روحانی، رئیس جمهوری کشورمان که برای بررسی مشکلات این روزهای خوزستان به این استان سفر کرده است، از مراحل اجرایی طرح جمع آوری گازهای همراه آماک بازدید کرد و در جریان آخرین وضع پیشرفت این طرح زیست محیطی قرار گرفت.

با اجرای فاز دوم این طرح علاوه بر جمع آوری روزانه ٢٤١ میلیون فوت مکعب گازهای همراه نفت لایه بنگستان مخازن اهواز، آب تیمور، منصوری، کوپال و مارون، جمع آوری ١٨ میلیون فوت مکعب در روز گازهای اسیدی نیز محقق می‌شود.

به گفته قدرت الله آقایی، سرپرست طرح آماک در شرکت مهندسی و توسعه نفت درباره طرح آماک، این طرح در سال ١٣٧٩ با هدف جمع آوری روزانه ٢٤١ میلیون فوت مکعب گازهای همراه نفت لایه بنگستان در دستور کار قرار گرفت و با راه‌اندازی کامل و یکپارچه طرح آماک، روزانه تا ١٨ میلیون فوت مکعب گازهای اسیدی که منجر به آلایندگی هوای اهواز می‌شود، جمع آوری خواهند شد.

سرپرست طرح آماک در شرکت مهندسی و توسعه نفت، به بیش از ٣٢٠ میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم در طرح آماک اشاره و ابراز امیدواری کرده است، فاز دوم این طرح به زودی به بهره برداری کامل برسد.

به گفته وی، جلوگیری از سوزانده شدن گازهای ترش در محدوده شهرهای اهواز، رامهرمز، شادگان و جلوگیری از انتشار مواد آلاینده اسیدی در این مناطق و کاهش گازهای گلخانه‌ای، مهمترین هدف طرح آماک است.

در پایان توجه به این نکته ضروری است که در حال حاضر خوزستان که پایتخت نفت ایران به شمار می‌رود با مشکلات فراوان زیست محیطی دست به گریبان است و عدم حل این مشکلات علاوه بر آنکه بر سلامت هموطنان تاثیر گذار است می‌تواند تولید نفت را نیز با مخاطره جدی روبرو کند.