تلسکوپ‌های برخط در راه است/ در توسعه فناوری فضایی نباید هیجانی و سیاست زده عمل کرد

به گزارش گروه فرهنگی آنا، محسن بهرامی‌در این برنامه زنده تلویزیونی درباره کم شدن اخبار پر سر و صدای فضایی طی دولت یازدهم در ایران، گفت: نکته‌ای که باید تاکید کنم این است که چیزی مانند فناوری فضایی خیلی به یک دولت مربوط نیست، هر دولتی نقش خودش را ایفا می‌کند. یک نظام طولانی است که پس از انقلاب اسلامی‌آغاز شده و بیش از 25 سال سابقه دارد. هر تیم سیاسی ای که آمده نقش خودش را بازی و سرمایه گذار کرده و بخشی از این کار را انجام داده است. در نتیجه موفقیت و یا عدم موفقیت آن را نمی‌توان محدود به یک دولت کرد.

وی افزود: نکته دیگر این است که این موضوع را نباید خیلی سیاسی کرد، این مسئله توسعه تکنولوژی است، حوصله می‌خواهد، زمان بر است و معمولا هم بازدهی آن برای یک نسل بعد است. اتفاقی که افتاد این بود که فعالیت های زیادی داشت صورت می‌گرفت در نتیجه در یک مقطع زمانی خیلی از اینها جواب داده بود و این ربطی به فرد خاصی نداشت. روند تکنولوژی و برنامه هایی که بود این مقطع زمانی را شکل داده بود.

بهرامی‌در ادامه تصریح کرد: بردن سازمان فضایی از وزارت ارتباطات که قانونا آنجا تشکیل شده بود، به نهاد ریاست جمهوری، حرکتی بود که آن زمان یک عده فکر کردند کار خوبی است اما نرسیدند همه کارهای قانونی اش را انجام بدهند و در نتیجه این موضوع خودش شروع یک تعلل بود زیرا می‌بایست جایگاه قانونی پیدا می‌کرد باید می‌رفت مجلس و بازمی‌گشت و همزمان شده بود به آخر دولت قبل و انجام نشده بود. زمانی که دولت یازدهم روی کار آمد درباره این موضوع تصمیم گیری دوباره ای صورت گرفت و باعث شد سازمان فضایی به جایگاه قانونی خودش یعنی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بازگردد.

وی در ادامه گفت: پژوهشگاه فضایی نیز به وزارت ارتباطات بازگشت. پژوهشگاه هوافضا که از وزارت علوم آمده بود به ریاست جموری نیز به آن وزارتخانه بازگشت و اینها باعث شد که یک بازسازی و نهادسازی جدیدی صورت پذیرد. ما هم در این فضای جدید وارد شدیم، خیلی از پروژه ها کند شده بود ما موفق شدیم با همکاری ستاد وزارتخانه، آقای وزیر و سایر دست اندرکاران و دانشگاه ها و مراکزی که ماهواره ها را می‌ساختند، تقریبا همه پروژه ها را به روز کنیم.

رئیس سازما فضایی ایران، ادامه داد: ماهواره های ظفر، پیام امیر کبیر، ناهید یک و دو رونمایی شده و یا قراردادهایش بسته شده است. ماهواره دوستی در حال آمده شدن برای فاز نهایی پرتاپ است. ما دو ماهواره بر داریم یکی سفیر است که تا 300 کیلومتری برد و دیگری سیمرغ است که تا حدود 550 کیلومتر می‌برد. مدار 300 کیلوومتری حدود یک ماه اجازه عمر می‌دهد و مدار 500 کیلومتری حدود سه سال در نتیجه آخرین پرتاب سفیر با ناهید یک خواهد بود بعد از آن همه پرتاب ها با سیمرغ صورت خواهد گرفت.

وی با تاکید بر اینکه هر ماهواره ای نباید پرتاب شود، افزود: هر ماهواره که ساخته می‌شود لزوما نباید پرتاب شود، پرتاب زمان بر و هزینه بر است در نتیجه ما یک گزینهای برای خودمان می‌گذاریم که آیا پرتاب بشود یا خیر در نتیجه پرتاب ماهواره نباید جزو مطالبات سازنده ماهواره یا جامعه باشد این موضوع یک تصمیم فنی است. ما باید یک نقشه راه برای این کارها داشته باشیم این نقشه راه شاید در ذهن کسی بوده ولی روی کاغذ تدوین نشده بود در نتیجه تعداد ماهواره ها زیاد شده بود ولی اکنون ما یک خط ناهید داریم برای ماهمواره های مخابراتی و یک خط پارس داریم برای ماهواره های سنجشی.

بهرامی‌در ادامه گفت: فناوری فضایی در نهایت کاربرد روی زمینش است که مهم است در نتیجه ماهواره های سنجشی برای ما

همیشه مهم تر بودند. ما یک اداره کل سنجش داریم که فعالیت های زیادی انجام می‌دهد. به هر حال رفتن به فضا جذاب است ولی چون زمان بر است باید دنبالش بود ولی باید توجه کرد که ن هم باید یک کاربردی داشته باشد.

وی اضافه کرد: فکر می‌کنم یک بی احتیاطی درباره هدف گزاری در نقشه راه ها برای برنامه های چشم انداز شده است، این حرف کارشناسی شده است و نه سیاسی، حجم تخصص مورد نیاز، تعداد فناوری های مورد نیاز و سرمایه گذاری مورد نیاز خیلی در نظز گرفته نشده است اما مسلما ما همه تلاشمان را انجام می‌دهیم چون ما مسئولیم که اسناد بالادستی را مد نظر داشته باشیم و در برنامه هایمان باشد ولی نوع پولی که هر سال به عنوان بودجه می‌آید خیلی تعین کننده است که ما چقدر و در چه جهتی می‌توانیم حرکت کنیم.

بهرامی‌با اعلام یک خبر برای نخستین بار در برنامه «آسمان شب» گفت: ما یک تلسکوپ در ماهدشت داریم غیر از تلسکوپ ها ابسکو، و در مجموع نیز متوجه شدیم تعداد زیادی تلسکوپ در کشور وجود دارد با همکاران که مشورت کردیم به این نتیجه رسیدیم که یک شبکه ملی تلسکوپ درست کنیم و ما هزینه اش را بدهیم. اینها همگی برخط باشند و همه بتوانند به وسیله اینترنت وقت بگیرند و مشاهده کنند. ممکن است کمی‌زمان ببرد اما حتما با تلسکوپ خودمان شروع می‌کنیم. همچنین قرار است همه رصدگران و صاحبان تلسکوپ را به زودی دعوت کنند و دور هم جمع کنند و بتوانیم ضریب کاربری تجهیزات موجود را بالا ببریم. این نخستین بار است که این خبر خارج از سازمان اعلام می‌شود.

رئیس سازمان فضایی ایران در پایان این برنامه گفت: اولویت نخست ما این است که فضا را بیاوریم در زندگی روزمره و مطمئن باشیم از فناوری فضایی به هر شکلی که می‌توانیم در زندگی روزمره استفاده شود. اولویت دیگر این است که مطمئن باشیم که می‌توانیم در یک سطحی ماهواره بسازیم و در یک سطح قابل قبولی هم در مدار قرار بدهیم که این موضوع حتما باید انجام شود. ما وقتی می‌توانیم به 500 کیلومتری برویم و یک تن بار را ببریم یعنی می‌توانیم انسان هم ببریم اما باید دلیلی برای این کار باشد و استفاده ای از آن ببریم نباید از این کارها استفاده تبلیغاتی شود. اما در این توسعه و نقشه راه نباید هیجانی و سیاست زده رفتار کنیم.

فصل بیست و دوم برنامه تلویزیونی «آسمان شب» به کارگردانی، تهیه کنندگی و اجرای سیاوش صفاریان پور، جمعه شب ها ساعت 23 از شبکه چهار سیما به صورت زنده پخش می‌شود.