سامانه ضدسرقت علمی با الگوریتم‌های هوش مصنوعی رونمایی شد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، سید‌ مجتبی هاشمی، دبیر ستاد فناوری اطلاعات، ارتباطات و میکرو الکترونیک لزوم صیانت از حقوق مولفان و محققان را از ضرورت‌های انجام این طرح اعلام کرد و گفت: «سامانه "همتاجو" حاصل یک طرح پژوهشی است که از سوی جهاد دانشگاهی و با حمایت ستاد فناوری اطلاعات، ارتباطات و میکرو الکترونیک معاونت علمی طراحی و پیاده‌سازی شده است.»

هاشمی گفت: «لزوم صیانت از حقوق مولفان و محققان و تضمین فضای درستکاری علمی در چهار چوب اخلاق علمی از ضرورت‌های این طرح بوده است که در این زمینه مسلما حاکمیت نیز می‌تواند نقش مهم و سازنده ایفا کند که همان آگاه‌سازی، آموزش، ترویج اخلاق علمی و پیشگیری از وقوع سرقت علمی است.»

تشخیص سرقت مطالب علمی با الگوریتم‌های هوش مصنوعی

او به مشخصات سامانه همتاجو اشاره کرد و گفت: «نرم‌افزار تشخیص سرقت علمی همتاجو، سامانه‌ای تحت وب است که با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌تواند شباهت‌های متنی موجود میان مقاله علمی مشکوک را با مجموعه مقالات علمی پژوهشی کشور در پایگاه SID استخراج کند و با استفاده از روشی هوشمند نتایج را براساس میزان مشابهت نمایش دهد. قاعدتا این خروجی نیازمند برسی نهایی از سوی یک انسان خبره به عنوان داور یا ارزیاب است، تا با توجه به ساختار جمله و اهمیت آن در نوشتار، نسبت به سرقت علمی آن نظر نهایی کارشناسی را ارائه دهد.»

دبیر ستاد فناوری اطلاعات، ارتباطات و میکرو الکترونیک معاونت علمی بر اهمیت راه‌اندازی سامانه ضدسرقت علمی تاکید کرد و افزود: «از ویژگی‌های این سامانه، امکان تشخیص جابه‌جایی کلمات، قابلیت شناسایی عبارات جایگزین شده و کشف سرقت علمی بازنویسی شده بر مبنای شبکه معنایی (SEMANTIC NETWOEK) و روش‌های مشابهت‌یابی معنایی است. به این ترتیب از نقاط قوت این سامانه، تشخیص سرقت معنایی حاصل از بازآرایی معنایی جملات است. بر این اساس ادغام دو جمله در یک جمله و یا شکستن یک جمله به دو جمله قابل تشخیص است. ویژگی دیگر این سامانه، اهمیت دادن به بخش‌های خاص مقاله براساس اهمیت آن بخش در امر سرقت علمی است.»

هاشمی گفت: «سامانه "همتاجو" همه مقالات و نشریات علمی منتشر شده در پایگاه نشریات جهاد دانشگاهی (SID) را زیر پوشش قرار داده است. این سامانه مرتبا پایگاه داده‌های خود را به‌روز میکند. فاز بعدی این سامانه، توسعه سیستم تشخیص مشابهت بین زمانی است تا سرقت ترجمه را نیز پوشش دهد.»

تولید پیکره ارزیابی برای بررسی صحت عملکرد سامانه

او در پایان گفت: «نکته دیگر در این طرح، تولید و ایجاد پیکره‌های زبانی برای ارزیابی سیستم‌های مشاهبت‌یاب و برای استفاده محققان حوزه پردازش زبان طبیعی است که جهاد دانشگاهی با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آنها را با عنوان "پیکره‌های همتا" و با عناوینی چون پیکره مشابهت‌یابی همتا -4، پیکره مشابهت یابی همتا-2 و پیکره مشابهت یابی همتا-1 معرفی و به جامعه دانشگاهی ارائه کرده است.»