لایحه برنامه ششم سرگردان میان مخالفان و موافقان/ احتمال تمدید برنامه پنجم توسعه

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، در جلسه علنی امروز (یکشنبه) خانه ملت، ابتدا مخالفان و موافقان کلیات لایحه برنامه ششم توسعه اظهار نظر کردند.

محمدعلی وکیلی نماینده تهران که به عنوان مخالف اول کلیات برنامه ششم توسعه کل کشور در جلسه علنی امروز (یکشنبه) مجلس شورای اسلامی سخن می‌گفت، اظهار کرد: این برنامه اشکالات شکلی و محتوایی دارد و در حالی که دولت حاضر نشد برنامه را تقدیم مجلس کند، مجلس مجبور به تدوین برنامه شد و این اقدام آسیب‌های فراوانی را پیش روی کشور قرار می دهد. در حالی که در گذشته برنامه‌های توسعه‌ای را که دولت خود تدوین می‌کرد، در نهایت کمتر از ۳۰ درصد آن شکل اجرایی به خود می‌گرفت. حال برنامه‌ای که مجلس تدوین کرده وضعیتی نابسامان‌تر از آن خواهد داشت و چه انتظاری از اجرای آن می‌توان داشت؟

مغایرت با اصول قانون اساسی

قاسم احمدی لاشکی نماینده مردم نوشهر در مخالفت با کلیات لایحه برنامه ششم توسعه، گفت: در مجلس نهم برخی دوستان اصرار داشتند هر چه زودتر تکلیف برنامه ششم مشخص شود مثل آقای مصباحی‌مقدم و سایرین اما در آن روز از کار شتاب‌زده جلوگیری کردیم اما پس از ۷ ماه شاهدیم که هم دولت و هم کمیسیون تلفیق نیاز امروز کشور را به صحن علنی مجلس نیاورند.

وی ادامه داد: برخی مسائل پیش‌بینی شده در لایحه آرمانی و تخیلی است. آقای لاریجانی! این که اگر مجلس لایحه برنامه در مجلس تصویب نشود نباید فدای موضوعی شود که مشکلات فراوانی دارد.

اگر رأی نیاورد بایگانی می‌شود

غلامرضا تاجگردون نماینده مردم گچساران و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به کلیات لایحه برنامه ششم توسعه در اخطاری با استناد به اصل 110 قانون اساسی و در تذکری با استناد به ماده 196 آیین‌نامه داخلی خانه ملت، اظهار داشت: با توجه به نکاتی که مخالفان کلیات لایحه برنامه ششم توسعه مطرح می‌کنند، می‌خواهیم بدانیم هیأت رئیسه مجلس چه سیاستی را در قبال لایحه ششم توسعه اتخاذ کرده است.وی افزود: بر اساس توضیحات نمایندگان، لایحه برنامه ششم توسعه مغایرت‌های زیادی با اسناد بالادستی دارد، بنابراین توضیح داده شود به چه نحوی قرار است این لایحه در صحن علنی مورد بررسی قرار گیرد.

در ادامه علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تاجگردون توضیح داد: ماده 196 آیین‌نامه داخلی مجلس به مواد طرح‌ها و لوایحی برمی‌گردد که خلاف قانون اساسی یا اسناد بالادستی باشند، در صورت وارد بودن تذکر در خصوص مواد مذکور، این مواد یا اصلاح می‌شوند یا به کمیسیون تلفیق ارجاع داده خواهند شد.وی ادامه داد: اما در خصوص لایحه برنامه ششم باید گفت در صورتی که به کلیات آن رأی داده نشود، دولت باید مجدد لایحه‌ای را تدوین کند و کمیسیون‌های تخصصی لایحه جدید دولت را مورد بررسی قرار دهند و سپس کمیسیون تلفیق جدیدی برای رسیدگی به لایحه جدید برنامه ششم تشکیل شود و در نهایت در نوبت رسیدگی در صحن علنی قرار گیرد که به نظر می‌رسد چنین روندی تا سال آینده نیز طی نخواهد شد.رئیس مجلس همچنین گفت: بنابراین موادی از لایحه برنامه ششم که ابهام دارد یا خلاف سیاست‌های قانون اساسی یا اسناد بالادستی است را در زمان رسیدگی به برنامه ششم عنوان کنید تا یا اصلاح شود یا به کمیسیون تلفیق ارجاع داده شود.

همچنین لاریجانی در پاسخ به مخالفت یکی از نمایندگان با کلیات برنامه ششم در سخنان کوتاهی گفت: البته بنده این موضوع را اعلام کنم که اگر نمایندگان مجلس به کلیات برنامه ششم توسعه رأی ندهند، این لایحه از دستور کار مجلس خارج شده و بایگانی می شود و دولت باید مجدداً لایحه برنامه ششم را تقدیم مجلس کند، این گونه نیست که با عدم رأی دادن به کلیات برنامه ششم، این لایحه مجدداً به کمیسیون تلفیق بازگردد.

درخواست فراکسیون امید

به گزارش خبرنگار آنا، این اظهار نظر لاریجانی در حالی بود که صبح امروز فراکسیون امید با معاون رئیس جمهوری در این باره جلسه برگزار کردند. به گفته بهرام پارسایی در جلسه صبح امروز فراکسیون امید که به ریاست عارف و با حضور نوبخت،‌ رئیس سازمان برنامه و بودجه و کارشناسان مرکز پژوهش‌ها برگزار شد بحث و تبادل نظر درباره برنامه ششم صورت گرفت و عنوان شد که مواردی در کمیسیون تلفیق به لایحه اضافه شده که نیاز به اصلاح دارد. از جمله اینکه در کمیسیون تلفیق ۵۸۵ هزار میلیارد تومان بودجه جاری به برنامه توسعه ششم اضافه شده که مغایر اصل سیاست اقتصاد مقاومتی است.وی افزود: همچنین به جای موضوعات آب، محیط زیست و گردشگری که پیش از این در اولویت برنامه ششم بوده موارد زیاد دیگری به عنوان اولویت اصلی برنامه عنوان شده در حالی که نمی‌شود همه مشکلات را در اولویت قرار داد و آن را حل کرد.

در جریان رسیدگی به کلیات و اظهارات موافقان و مخالفان، بعد از تأکید لاریجانی بر اینکه اگر کلیات لایحه برنامه ششم رأی نیاورد بایگانی می‌شود، جمعی از نمایندگان فراکسیون‌های امید و مستقلین در صحن علنی گردهم جمع شدند و در مورد رأی به کلیات لایحه برنامه ششم با توجه به افزوده شدن تعداد زیادی ماده به این لایحه در کمیسیون تلفیق رایزنی کردند.

وکیلی عضو هیأت رئیسه مجلس و فراکسیون امید در سخنانی جداگانه درباره نظر فراکسیون امید برای رأی دادن به کلیات لایحه برنامه ششم گفت:هنوز نظر منفی فراکسیون امید نسبت به کلیات لایحه برنامه ششم توسعه و مخالفت فراکسیون با کلیات این لایحه، تغییر نکرده است.وی در گفت وگو با فارس افزود: در حال حاضر مشغول ارزیابی و بررسی این موضوع هستیم؛ هر چند که تصمیم بر ردّ کلیات لایحه داشتیم، اما اکنون در حال ارزیابی هستیم تا ببینیم آیا دغدغه‌ها به شرط رأی به کلیات برطرف می‌شود یا خیر.این عضو هیأت رئیسه مجلس همچنین تصریح کرد: اعلام نظر فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی مبنی بر رد یا موافقت با کلیات لایحه برنامه ششم توسعه، بستگی به دفاع و توضیحات محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت و همچنین رئیس کمیسیون تلفیق برنامه ششم دارد، چرا که دفاع آنان معلوم می‌کند که ما باید به کلیات رأی دهیم یا خیر.وی در پایان خاطرنشان کرد: در صورت رأی دادن فراکسیون امید به کلیات برنامه ششم توسعه، باید جزئیات برنامه که با آن مخالف هستیم در کمیسیون تلفیق اصلاح شود.

مدافعان کلیات برنامه ششم

علیرضا سلیمی در موافقت با کلیات لایحه برنامه ششم توسعه، گفت: چطور می‌توانیم به سند چشم انداز بدون برنامه دست بیابیم. آیا با بودجه سنواتی که تا این اندازه سیال است، می‌توانیم آن را محقق کنیم؟ بسیاری از بودجه‌های عمرانی عملیاتی نشده است. تخصیص خزانه به عنوان یک رکن به بودجه سالانه افزوده شده است. حدود ۱۲ درصد بودجه عمرانی عملیاتی شده است.

وی افزود: بدون برنامه توسعه‌ای در کدام ریل می‌خواهیم قطار را به پیش ببریم؟ فقط در همین مجلس دو بار لایحه اصلاح بودجه آمده است. چطور می‌توانیم آنها را عملیاتی کنیم؟ دستیابی به رشد ۸ درصدی یک شعار نباید باشد. باید به شاخص‌ها دست پیدا کنیم. در برنامه ششم به شاخص‌های مهم مثل تولید سرانه، بهره‌وری، تشکیل سرمایه‌های ثابت، هزینه‌های مصرفی، صادرات غیرنفتی، واردات کل، نقدینگی، نرخ تورم و بیکاری در این برنامه دیده شده است که به صورت کمی به آنها اشاره شده است. در بحث متغییرهای اقتصادی و منابع مالی به ۹ مسئله در برنامه اشاره شده است.

محمدحسین قربانی دیگر موافق کلیات این لایحه گفت: به طور حتم کشور باید بر اساس برنامه پیش برود و در این مسیر تدوین قوانین کشور باید طبق سندهای مدیریتی 5 ساله صورت گیرد حال در شرایط کنونی برنامه 5 ساله پنجم به مدت یک سال تمدید شد اما قطعا در شرایط کنونی دیگر این قانون قابل تمدید نیست.نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: از طرف دیگر بودجه سال 96 الزاما باید بر اساس برنامه ششم توسعه نوشته می‌شد، حال با تمام مشغله‌های دولت لایحه بودجه سال 96 به موقع به مجلس ارسال شد و خوشبختانه تدوین لایحه ششم توسعه به عنوان حاصل تجربه مجلس و دولت مورد تدوین قرار گرفت.

گزارش از: مهدی روزبهانی