چند گام تا خانه‌نشین شدن مسکن‌مهر؛
امید بازار مسکن به طرح مسکن اجتماعی دولت یازدهم
طرح مسکن مهر دولت نهم و دهم حرف و حدیث‌های بسیاری به همراه داشت و حالا به نظر می رسد دولت یازدهم با پیگیری طرح مسکن اجتماعی به دنبال مختومه کردن و پایان حواشی طرح دردسرساز سابق است.
سهیلا گلی‌زاده، خبرنگار اقتصادی آنا: طرح مسکن مهر در حالی آغاز شد که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار مسکن به صورت غیرکارشناسی به بسیاری از شهرها رفته و حتی برخی معتقدند این طرح شهرهای جدید را نیز مشکل‌دار کرد.
از سوی دیگر برخی دیگر بر این باورند که این طرح توانست کسانی را صاحب خانه کند که امیدی به تحقق رویای خانه‌دار شدنشان نداشتند. اما با این حال بررسی وضعیت پروژه‌های مسکن مهر نشان می‌دهد که انتقادات به این طرح پر بیراه نیست و مسکن مهرهای ساخته شده در اغلب موارد بدون جانمایی مناسب و در نظر گرفتن امکانات زیرساختی و رفاهی اولیه برای ساکنان آن ساخته شده‌اند.
بی‌برنامگی در آغاز اجرای مسکن مهر از یک سو و نبود مدیریت لازم برای پیشبرد طرح از سوی دیگر موجب شد تا بار سنگینی بر روی دوش مردمی باشد که ناگزیر به سکونت در این واحدهای مسکونی شده‌اند.
برخی مسئولان وزارت راه و شهرسازی معتقدند که ورود تعاونیها به این طرح نیز وضعیت را اسفبارتر کرده و مشکلات مسکن مهر چندین برابر شده است؛ چرا که تعاونی‌های مسکن در این طرح نتوانستند عملکرد موفقی در این زمینه داشته باشند.
آن‌طور که حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی می‌گوید تعاونیها در کشور یک تجربه نزدیک به 40 ساله دارند و در زمینه‌هایی مانند دهه‌های 60 و 70 موفق عمل کردند اما در مقطع زمانی که این بخش وارد مسکن مهر شد، عملکردی ناموفق داشت.
وی معتقد است در پروژه مسکن مهر تعاونیها واقعی نبودند و ساخت و سازهای نیمه تمام این پروژه‌ها نیز به علت شکل‌گیری تعاونی‌های صوری است. حتی در پروژه‌هایی ساخت و ساز نیز صورت نگرفت.
این اظهارات در حالی است که مسئولان حوزه تعاون همواره از عملکرد تعاونیها در این طرح دفاع کرده‌اند. مدیر تعاونی‌های مسکن مهر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی معتقد است ایرادهای مسکن مهر ارتباطی به تعاونیها ندارد و کیفیت واحدهای مسکن مهر ساخته‌شده از سوی تعاونیها اگر بهتر از پروژه‌های پیمانکاری وزارت راه نباشد، ضعیف‌تر هم نیست. آن طور که سید مهدی کریمان پیش از این در گفت‌وگوی خود با آنا عنوان کرده بهترین محمل برای مسکن اجتماعی نیز تعاونیها هستند.
اما آمارهای وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد بیش‌ترین تعداد پروژه‌های نیمه‌تمام مسکن‌مهر مربوط به تعاونیها است و حتی سال گذشته مجری ویژه و قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در طرح مسکن مهر سال گذشته نسبت به اتمام واحدهای مسکن‌مهر نیمه تمام تعاونیها اولتیماتوم داد، اما با این حال تا کنون راهکارهای دولت برای جمع و جور کردن این طرح و اتمام آن از حذف برخی شرایط لازم برای خرید این واحدها و ایجاد شرایط ویژه برای خریداران تا افزایش سقف پرداخت وام مسکن مهر و تکمیل زیرساخت‌های رفاهی به سختی و کندی پیش رفته است. حتی مسئولان وزارت راه در ماه‌های گذشته طرح واگذاری زمین و واحدهای نیمه‌تمام به سازمان زمین و مسکن و بانک مسکن را مطرح کرده‌اند تا بلاخره این طرح تعیین تکلیف شود.
احمد اصغری مهرآبادی سال گذشته به آنا اعلام کرد که 150 هزار واحد مسکن‌مهر تعاونیها باقی مانده که 40 هزار واحد آن نیمه فعال و یا تعطیل هستند.
وی بیان کرده بود: در صورتی که تعاونی‌های نیمه فعال مسکن مهر تا پایان سال برای تکمیل و تحویل پروژه‌ها فعال نشوند، شیوه کار را تغییر خواهیم داد و این تغییر شیوه یا با جایگزینی تعاونی دیگر و یا تبدیل به پروژه سه‌جانبه و گروهی خواهد بود.
هرچند که هنوز تعدادی از واحدهای مشکل‌دار مسکن‌مهر در تعاونیها تعیین تکلیف نشده‌اند اما با این حال تعاونیها برای مشارکت در طرح جدید بازار مسکن بی‌رغبت نیستند.
مسکن اجتماعی طرح دولت یازدهم برای خانه‌دار کردن افراد کم درآمد و یا با درآمد متوسط است که قرار است به گفته عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی برای حداکثر 150 هزار خانوار مستاجر در هر سال مسکن اجاره‌ای تامین کند.
به عبارتی کسانی مشمول این طرح خواهند شد که هیچ شانسی برای پس‌انداز و تامین وجوه مورد نیاز برای خانه‌دار شدن ندارند و دولت معتقد است این افراد باید توسط دولت برای دوره‌ای موقت مسکن‌رایگان یا ارزان‌قیمت در اختیار آنها قرار بگیرد تا پس‌از این دوره، امکان بازگشت به چرخه عادی اقتصاد خانوار برای این افراد فراهم شود.
آن طور که حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی درباره زمان تصویب این طرح به خبرنگار آنا گفته، مسکن اجتماعی اکنون در حال بررسی در دولت است به زودی به صحن مجلس خواهد رفت.
طرح مسکن اجتماعی در حالی چند گام بیشتر تا آغاز اجرا فاصله ندارد که هنوز بر سر ورود تعاونیها به این طرح همانند طرح مسکن مهر بحث است. مظاهریان در این باره می‌گوید: مجری این طرح بنیاد مسکن است و بنیاد مسکن نیز ترتیباتی را برای اجرای این طرح می‌گذارد که ممکن است یکی از آنها استفاده از تعاونیها برای ساخت پروژه‌ها باشد.
حمید کلانتری معاون امور تعاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز روز گذشته درباره ورود تعاونیها به طرح مسکن اجتماعی به خبرنگار آنا گفته که ممکن است وزارت راه و شهرسازی مسئولت این طرح را از بعد تخصصی به بنیاد مسکن واگذار کرده باشد که اشکالی نیز نخواهد داشت اما این امر منافاتی با تشکیل تعاونیها ندارد.
وی با بیان اینکه ما می‌توانیم برای همه وزارت‌خانه‌ها در تمامی زمینه‌های کشاورزی، صنعت و تجارت تعاونی تشکیل دهیم، اظهار کرد: در صورت ورود تعاونیها به طرح مسکن اجتماعی، تعاونی‌های مسکن اجتماعی شکل می‌گیرند.
هرچند تلاش دولت یازدهم برای اتمام طرح دولت گذشته ادامه دارد و به نظر می‌رسد که حواشی آن همچنان ادامه‌دار باشد اما با این حال متقاضیان بازار مسکن به طرح جدید مسکن اجتماعی دولت یازدهم امید بسته‌اند تا شاید این طرح بتواند نیازهایی را پاسخ دهد که در طرح قبلی بازار مسکن بی‌پاسخ ماندند.
انتهای پیام/
در گفتوگو با آنا تشریح شد؛
