اعتراض دبیر نوزدهمین جشنواره تئاتر دانشگاهی به رویه مرکز تئاتر مولوی

به گزارش گروه فرهنگی آنا، بهنام نوایی در این یادداشت نسبت به رعایت نشدن تعهدهای مرکز تئاتر مولوی در مورد آثار برگزیده این جشنواره اعتراض و به دلایل نادیده گرفتن گروه ها اشاره کرده است.

١- از آنجا که دیگر نمی‌توان وجه افتراق تئاترهای تولید شده در ایران را برشمرد و بر فرض مثال گفت: تئاتر دانشجویی، حرفه ای و غیره، این یادداشت مخاطبش را یک کل-جامعه تئاتر ایران- فرض می گیرد.

٢- همان طور که می‌دانید اهدای سه نوبت اجرای عمومی در تالار مولوی (به عنوان جایزه اصلی) به سه گروه برگزیده جشنواره تئاتر دانشگاهی، یکی از موارد مورد تاکید نوزدهمین دوره این جشنواره بود. اجرای عموم به عنوان غایت عزیمت گروه به مقصد در حالی تاکید شد که در سال‌های اخیر جایزه محور بودن جشنواره، به عنوان ارزش نهایی اهمیت یافت.

به‌ رغم توصیه و نصیحت‌ برخی مدیران مبنی بر عملیاتی نشدن جایزه اجرای عموم، در نهایت جلسه‌ای باحضور ایرجی (مدیر اداره‌ کل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم)، حریری (مدیر مرکز تئاتر مولوی) و عسگری (مدیر کل امور فرهنگی دانشگاه تهران) و بنده برگزار کردیم، و قرار بر این شد که سه تئاتر برگزیده‌ جشنواره -بدون قضاوت و ارزیابی کیفی شورای تالار مولوی- در آن سالن با مخاطب مواجه بشوند.

٣- مدیر تئاتر مولوی که هم شان با اساتید دانشگاهی، روی صحنه‌ی اختتامیه جشنواره دعوت شد، در برابر حاضران این خبر را- با اندکی تحریف- تایید کرد. اما تا امروز این امر عملی نشده است! تا ایده ای که قصد داشت تئاتر تولید شده را بی‌واسطه -و به میانجی حذف دلالان تئاتر، مجری‌های طرح و در کل مافیای تولید- به اجرای عموم برساند رنگ تحقق به خود نگیرد.
به گمام من، دلایل این بی‌تعهدی مدریت تالار مولوی مسایل عدیده ای را در بر می‌گیرد.
بد نیست به این نکته نیز اشاره کنم، پس از رسانه‌ای شدن خبر اجرای عموم سه تئاتر برگزیده، مدیر مرکز تئاتر مولوی، در تماسی گلایه داشت که چرا در متن خبر نوشته شده "آثار برگزیده بدون ارزیابی کیفی تالار مولوی اجرا خواهند شد!؟" تفسیر ایشان این بود که ما با این خبر اعتبار بازبین‌ها و شورای ارزیابی آثار تئاتر مولوی را زیر سوال برده‌ایم! تو گویی سالنی با ادعای مرکز تئاتر دانشگاهی، اگر به سه برگزیده‌ی تئاتر کشور بدون داوری و ارزیابی مجدد اجرا بدهد، اعتبارش مخدوش می‌شود!
اما مگر غیر از این بود که پذیرفتن آثار برگزیده معتبرترین رویداد تئاتر دانشگاهی کشور متقابلا به سالن، جشنواره و برگزیدگان اعتبار میداد؟ نه بی‌اعتباری!

صرف نظر از این تحلیل، ایشان در جلسه با قاطعیت پذیرفتند و دیگر نباید حرف و حدیثی پیش می‌آمد.

٤- نحوه و شیوه برخورد مدیریت مرکز تئاتر مولوی (که در کمال ادب و احترام ماه‌ها گروهی را سرکار می‌گذارد و به فردا و فرداها موکول می‌کند)، برای جامعه‌ی تئاتر کاملا آشناست. متاسفانه این شگرد رفتار دوگانه مدیران سال‌هاست به کلیشه بدل شده و گویا مدیریت تئاتر مولوی بدش نمی‌آید ژست آن مدیران را تقلید کند.

در شان برگزیدگان جشنواره تئاتر دانشگاهی نبود که پس از شش ماه پیگیری، امتیاز پایین بازبین های مولوی به آن ها اعلام شود. حتی برگزیده دوره‌ی هجدهم نیز پس از خلف وعده این تالار و یک سال انتظار-در آستانه فروپاشی گروه- سرانجام نمایش خود را در تئاتر شهر روی صحنه ‌برد. جمیع این موارد، علاوه بر بی‌تعهدی و بی‌اخلاقی، به یک حقیقت تلخ دیگر نیز دلالت دارد.

٥- «مرکز تئاتر مولوی» و آدم‌های پشت پرده آن (بدیهی‌ست این نوشته شخص را نشانه نمی‌گیرد بلکه مسئله‌ای فراتر دارد) با شش ماه سر کار گذاشتن و توهین به برگزیدگان جشنواره نوزدهم، اعتراض خود را نسبت به غیاب خودی‌ها اعلام می‌کنند. انکار سه برگزیده‌ی جشنواره، هم‌زمان انکار داوران و رای آنهاست. و انکار دبیر، دبیرخانه و در نهایت انکار جشنواره نوزدهم معنا می‌شود.
پیداست انکار می‌کنند تا به این واسطه ایده‌ی جشنواره نوزدهم را عقیم و ناقص کرده و در مرحله‌ی بعد جشنواره‌ای به اصطلاح خودشان خوب و با شکوه و حرفه‌ای با جایزه‌های درخشان و مبهوت کننده برگزار کنند.
لطفا توجه داشته باشید تمام تلاش و تمرکز آنان بر این است که دبیرخانه تئاتر دانشگاهی با همه‌ی تشکیلات به تالار مولوی واگذار شود.
جشنواره مدنظر آن‌ها دانشجویی نیست، دانشجوها در نظام آن ها تحت انقیاد کسانی هستند که به‌طور آشکارا منافع شخصی و خاصی را دنبال می کنند.
مدیر مرکز تئاتر مولوی در گفتگویی با یکی از خبرگزاری‌ها، جشنواره را نیازمند پدری دانست، و آن پدر وزارت علوم است. ایشان می‌داند که کاربرد نمادین واژه‌ی پدر در زمینه و گستره مصاحبه، چه معانی و ارجاعاتی دارد. موضعی ضد دانشجو! و از قضا ژستی‌ست که منافع مدیران بالادستی و دولت را مفروض می‌گیرد و کارکردهای ساده‌ی دیگری هم دارد. به‌ویژه در دوره‌ای که دانشجویان دو سال پیاپی است در احیای مجدد تشکل صنفی دانشجویی یا مجمع کانون ها و استقلال تئاتر دانشگاهی می‌کوشند و علت مخالفت سلبی با هرگونه فعالیت‌های صنفی و دانشجویی را همگان به دولت پیشین ربط می‌دهند!

٦- در این بین دعوت وزارت علوم از دبیران کانون‌های تئاتر کشور، خبر بسیار امیدوارکننده ای بود. امید می‌رود وزارت علوم با برگزاری جلسات مکرر با دانشجویان در فرایندی کاملا تعاملی، چشم‌اندازی روشن برای تئاتر دانشگاهی و آیین‌نامه‌ای مشخص برای جشنواره، و نیز انتخاب دبیر و... تعریف و تنظیم کنند. تا بدین وسیله، ادعای کسانی همچون مدیر مرکز تئاتر مولوی، که در حال تدوین سند چشم‌انداز تئاتر دانشگاهی است نیز روشن شود. سند چشم انداز تئاتر دانشگاهی و جشنواره، با قاطعیت و بدون هیچ تردیدی کاری‌ست جمعی که لحاظ نکردن آرا و نظرات دانشجویان و حضور نماینده و اساتید منتخب شان، به معنای عدم اعتبار آن است.

٧- در پایان از سه برگزیده‌ی جشنواره، که امتیاز اجرای عمومی را کسب کرده بودند و این امکان تا به این لحظه برایشان میسر نشده عذر می‌خواهم. و نمی‌دانم جز شرمندگی چه از من بر می‌آید؟ بنده و دبیرخانه در تحقق این امر مهم ناتوان بودیم. ما تعهد دادیم و روی قول و مسئولیت پذیری دیگران حساب کردیم. اشتباه کردیم!قصدم از نگارش این یادداشت این بود که نشان بدهم انگیزه بسیار فراتر از حذف و انکار شماست. در واقع مرکز تئاتر مولوی با این کار، همه‌ی ما را در ارزیابی کیفی و اصطلاحا بازبینی، رد کرده است.