شهین اعوانی: هنر پلی است بین ضرورت طبیعت و آزادی اخلاق

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی فرهنگ سرای ارسباران، ابتدا اعوانی در بررسی نسبت اخلاق و هنر گفت: هنر پلی است بین ضرورت طبیعت و آزادی اخلاق و در طول تاریخ و به نظر فلاسفه انسان همواره برای رسیدن به آرمان و ایده آل ها تلاش می کند تا به سعادت برسد.

اعوانی " اصلی ترین موضوع هنر" را زیبایی دانست و در ادامه افزود: هنرمند کسی است که هنر را در عالم واقع به نمایش بگذارد. اگر کسی صدها کتاب اخلاق بنویسد ولی به آن عمل نکند و اخلاق مدار نباشد تلاشش بی فایده خواهد بود . در عهد باستان زیبایی را با رویکرد اخلاقی درکنار خیر مطرح می کردند و مجسمه خدایان ، اشعارحماسی، معاشرت های اجتماعی و افرادی چون هومر این خدایان را برای امر خیر صدا می زدند، افلاطون در محاوراتش امر زیبارا با مفاهیم فضیلت، نظم ، اندازه و تقارن بیان و معتقد بود تقارن درانسان ها و حیوانات کار مابعدالطبیعه است .در قرون وسطی زیبایی به چیزی اطلاق می شد که ذاتا مناسب بود و خیررسانی هم از ویژگی های آن می دانستند و در نهایت زیبایی از حیث تاثیر خاص به همراه ( تقارن، زیبایی، هماهنگی با طبیعت، خوشایندی با تمامیتی که مشروط نباشد، وضوح، اقتضای تناسب و هماهنگی با بقیه اشیاء ) در زیبایی شناختی مطرح می شد.

اعوانی در ادامه یادآور شد: زیبایی شناسی قبل ازقرن 18 به مابعدالطبیعه ربط می یافت اما بعد از آن با نظریه "بامگارتن برای اولین با ر هنر به صورت علم ( استتیک) مطرح شد. کانت نیز در قلمرو زیبایی شناسی بر این باور است که نمی توان ذهن هنرمندان را از خلق آثارشان فهمید و تنها می توانیم برداشت های ذهنی خودرا به آثار هنری نسبت دهیم چراکه در هنر استدلال نیست و هنرمند کاملا آزادانه عمل می کند.

اعوانی گفت: ما همیشه با پیشینه های هنری مانند ( هنر، اقتصاد، فرهنگ) هنر را درک می کنیم . هنر انعکاس ارزش هایی است که ما به صورت پیشینه در خود ایجاد کردیم و یا در فکر تغییر و پرورش آن هستیم .ما به کارهنری و اثر خود احساس رضایت داریم و اگر این رضایت درون گرا با خیر همراه باشد درونی شده و علاقه ای بین ما و آثار مان بوجود می آید.

اعوانی در پایان نشست افزود: رابط خلاقیت و اخلاق با عقل گفت: اخلاق به دنبال خیر وسعادت و فضیلت است که فضیلت به لحاظ بسیاری ارزش های فرهنگی به ما می رسد. هنر ( صداقت و پاکی ) خودرا از جنبه اخلاقی هنر دارد .هنرمند در آثارش اگر غایب باشد و دیگری سفارش دهنده باشد آن هنرمند خلاق نیست چون برای جلب مشتری اثر خلق کرده است وهنر زیبا هنر نبوغ است و وقتی هنر برای هنر مطرح شد قالب ها ، شکل دیگر گرفت ، ضرورت ها واجبارها ی بیرون مطرح نیست بلکه خلاقیت آشکار و کار هنر نبوغ می شود و هدفمندی در هنر باید دلخواهانه و آزادانه باشد چراکه ایده هنرمند و تحقق هنرش در بیرون نقش تعیین کننده دارد .هنر زیباست تاجایی که انسان در مواجه با آن به فکر فرو رود و هرفردی بتواند برداشتی متفاوت از اثر ارایه دهد.

اعوانی در بخشی دیگر حکم ذوقی حکمی دانست که معنای آن غایت مدارانه و با هدف از پیش تعین شده نباشد و اخلاق حرفه ای را توجه به سلیقه مخاطب، ایده متعارف زیبا، ایده آل زیبا مطرح که در امر اخلاق متبلور می شود همانطور که تبلور ذهنی هنرمند با ایده آشکار می شود و کانت معتقد است زیبایی طبیعی بر زیبایی هنری ارججیت دارد.

شهین اعوانی سال ۱۳۵۵ کارشناسی فلسفه و سال ۱۳۶۴ کارشناسی ارشد فلسفه را از دانشگاه تهران دریافت کرد و از رساله ی خود را با عنوان «کرامت انسانی به عنوان اصل اخلاقی در تدوین حقوق بشر» از دانشگاه بن آلمان در سال ۱۳۸۲ دفاع کرد.

وی تحصیلات خودرا در مقطع کارشناسی فلسفه (دانشگاه تهران 1351 تا 1355)، ای فلسفه ( دانشگاه بن آلمان 1376 تا 1382) به اتمام رساند و ی افتخاری از دانشگاه ملی تاجیکستان، شورای عالی تحقیقاتی دانشگاه ملی تاجیکستان (8 جولای 2009 17 تیر 1388) به وی اعطاء شد.

همچنین طرح پژوهشی"وضعیت فلسفه در آلمان"به سفارش پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی طی سال های (1377 تا 1380)، "مرز درمان، فزون‌خواهی جسمانی و ترمیم" (بررسی و نقد اخلاقی پدیدة جراحی‌های زیبایی در کشورهای اسلامی، طرح پژوهشی مردان خدا (حیات عقل): پژوهشی دربارة مکتب تهران- بررسی اراء، افکار، آثار، استادان و شاگردان پیشکسوتان حوزة تهران، تألیف مقاله « درآمدی بر نفس در سهروردی و مقایسة آن با افلاطون»، در کتاب مجموعة مقالات همایش عرفان، اسلام، ایران و انسان معاصر،‌ تآلیف مقاله «مقام انسان در حکمت متعالیه» (کانت وملاصدرا) برخی از طرح های علمی ، پژوهشی و تالیفات شهین اعوانی است.