ارتقای 19 پله‌ای رتبه کیفیت تولیدات علمی کشور

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر محمدجواد دهقانی اعلام کرد که بدنبال بروز رسانی اخیر اطلاعات پایگاه استنادی وب‌آو‌ساینس (آی.اس.آی) در سال ۲۰۱۶ میلادی جمهوری اسلامی ایران از لحاظ تولید علم برتر رتبه ۲۰ دنیا را کسب کرد.

او گفت: «از این حیث در سال ۲۰۱۱ میلادی ایران رتبه ۳۹ دنیا را در اختیار داشت. تولید علم برتر شامل مقالات پراستناد و داغ می‌شود. این مقالات در دسته مقالات یک درصد برتر دنیا قرار می‌گیرند که در واقع موثرترین بخش از تولید علم دنیا را تشکیل می‌دهند.»

سرپرست ISC ادامه داد: «در سال ۲۰۱۶ میلادی، سهم مقالات پراستناد و داغ کشور که در واقع به عنوان کیفی‌ترین مقالات دنیا شناخته می‌شوند از کل دنیا به ۲/۲درصد رسید. در سال ۲۰۰۷ میلادی سهم ایران از تولید علم برتر ۰/۵درصد بود. این سهم در سال ۲۰۱۳ میلادی به ۱درصد رسید و در سال ۲۰۱۵ میلادی برای اولین بار سهم ایران از مقالات برتر دنیا از سهم ایران از کل کمیت تولید علم دنیا پیشی گرفته و به ۱/۶درصد رسید. از ابتدای سال ۲۰۱۶ تاکنون سهم ایران از کل کمیت تولید علم دنیا ۱/۸درصد است.»

او افزود: «با وجود اینکه سال ۲۰۱۶ میلادی هنوز به پایان نرسیده است، اما مقایسه تعداد مقالات کیفی در این سال در مقایسه با سال ۲۰۰۷ نشان از ۴ برابر شدن تعداد این مقالات دارد. ایران در خلال سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۶ به ترتیب ۵۶، ۴۲، ۵۲، ۸۶، ۷۴، ۱۰۵، ۱۴۷، ۱۸۶، ۲۴۶ و ۲۲۳ مقاله پراستناد و داغ تولید کرده است. میزان کل تولید علم دنیا در همین دوره زمانی به ترتیب 10هزارو 495، 11هزارو 222، 11هزارو 728، 12هزارو 128، 12هزارو 925، 13هزارو 648، 14 هزارو 344، 14 هزارو 767، 15هزارو 322 و 10هزارو 83 بوده است.»

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، گفت: «سند سیاست‌های کلان علم و فناوری ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری کسب مرجعیت علم و فناوری در سطح بین‌المللی در اولین بند از سند قرار دارد. هر چند افزایش کمیت تولید علم از اهمیت به‌سزایی برخوردار است، اما اگر این کمیت از کیفیت لازم برخوردار نباشد منجر به مرجعیت نخواهد شد.»

او افزود: «مرجعیت به مفهوم استفاده از علم تولید شده است و هم‌اکنون استنادها مهمترین شاخص سنجش مرجعیت هستند. پژوهشگرانی که مقالات پراستناد و داغ تولید تولید می‌کنند از فراست علمی برخوردار هستند که در بهترین نقاط در دنیای علم سرمایه‌گذاری می‌کنند. هرچند این تعریف لزوما با نیازهای بومی علم همخوانی ندارد، اما با پدیده‌ای به نام علم جهانی همخوان است.»

دهقانی ادامه داد: «چنین مسئله‌ای بر کمیت تولید علم نیز صادق است و لذا لازم است کمیت تولید علم کشور را نه تنها در مسیر علم بین‌الملل بلکه در مسیر نیازهای بومی که از اولویت بیشتری برخوردار هستند قرار داده شود. بنابراین پژوهشگران کشور لازم است علاوه بر توجه به شاخص استناد به مدارک به سایر شاخص‌ها از جمله شاخص‌های تاثیر فناورانه و تاثیر نوآورانه و نیز تاثیر علم صنعتی را مورد توجه قرار دهند.»