چگونه افسردگی را درمان کنیم؟
شاید شما هم دریافته باشید مردم ما در همه مقاطع سنی نسبت به سال‌های گذشته بدخلق‌تر، عصبی‌تر و مضطرب‌تر شده‌اند. حتی بروز رفتارهای نابهنجار که معمولا ریشه روحی و روانی دارد، بسیار بیشتر در مردم دیده می‌شود. به تازگی در خبرها خواندیم حدود 21 درصد جمعیت ایران مبتلا به اختلالات روانپزشکی و نیازمند خدمات درمانی هستند، اختلالاتی که شایع‌ترین نوع آن اضطراب و افسردگی است.
به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرگزاری آنا، روزنامه جام جم نوشت: پیش از پرداختن به این موضوع که چرا ایرانیان بیش از گذشته عصبی، افسرده و حتی پرخاشگر شده‌اند، باید تاکید کنیم نباید به هر فردی که عصبانی و افسرده است، بیمار روانی اطلاق شود. زیرا بسیاری از این افراد فقط نیازمند مداخلات روان‌درمانی ساده و حتی کوتاه‌مدت هستند و به درمان‌های جدی و طولانی مدت پزشکی احتیاج ندارند. اما سوال اصلی اینجاست که چرا عمده اختلالات روانپزشکی در کشور ما به اضطراب و افسردگی بازمی‌گردد؟
دکتر بهمن دیه‌جی، روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی می‌گوید: از آنجا که جامعه انسانی ایران، قسمتی از جامعه جهانی است، شیوع بیماری‌های روانپزشکی نیز تابعی از آن است. بر این اساس، گروه بیماری‌های اضطرابی شایع‌ترین مشکل مورد مراجعه به کلینیک‌های سلامت روان بوده و اختلال افسردگی، طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی شایع‌ترین اختلالی است که به بستری و تحمل رنج و هزینه در افراد منجر می‌شود. در بررسی‌های میدانی که هر چند سال در ایران انجام شده، در بیشتر مطالعات، بیماری‌های اضطرابی و اختلال افسردگی بیشترین و بیماری‌های روانپریشی کمترین آمار را به خود اختصاص داده‌اند .
این روانپزشک می‌افزاید: پنج عامل جنسیت، ژنتیک، استرس‌های محیطی، مزاج و اختلال عملکرد در قسمت‌هایی از مغز در تعامل با یکدیگر باعث افسردگی و اضطراب می‌شوند، فقط سهم هر یک از آنها در هر فرد و با توجه به شدت اختلال متفاوت است. بررسی‌ها نشان داده شیوع هر دو اختلال افسردگی و اضطراب در دختران و زنان بیشتر است.
چگونه بفهمیم افسرده هستیم؟
انرژی نداشتن و خستگی، روحیه غمگین، ناتوانی در لذت بردن از زندگی، تغییر در خواب بویژه بی‌خوابی و سحرخیزی، تغییرات وزن، احساس پوچی و افکار مرتبط با مرگ از جمله علائم افسردگی است.
دکتر دیه‌جی می‌افزاید: در کودکان و نوجوانان ممکن است افسردگی به صورت تحریک‌پذیری و در بچه‌های کوچک‌تر به صورت عدم افزایش وزن بروز کند. بیقراری ذهنی و درونی در مورد سلامت و امنیت خود و دیگران، ترس شدید از موقعیت‌های اجتماعی جدید و ترس از مسخره شدن و ارزیابی منفی همراه با تغییرات خواب و اشتها، تنش عضلانی و مشکل در تمرکز ازجمله علائم اضطراب هستند.
به گفته وی، اضطراب در بچه‌ها ممکن است به صورت خواب‌های آشفته، ناتوانی در خوابیدن به تنهایی و چسبندگی بیش از حد به والدین بروز کند. این نشانه‌ها ممکن است در تمام افراد طی زندگی روزمره با شدت کمتر دیده شود، ولی آنچه آن را به بیماری تبدیل می‌کند اختلال درعملکردهای شخصی، شغلی، خانوادگی و اجتماعی است.
بیماری‌هایی که افسردگی می‌آورد
بسیاری از بیماری‌های روانپزشکی دیگر ممکن است با علائم اضطراب یا افسردگی شروع شوند، ولی در نهایت به تشخیص نهایی دیگری ختم شوند .
این روانپزشک در این باره می‌گوید: امروزه سوءمصرف انواع مواد و داروهای غیرمجاز نیز به بروز علائم اضطراب و افسردگی اولیه منجر می‌شود. گاهی یک افسردگی در ابتدا با بیقراری و اضطراب خود را نشان می‌دهد. به علاوه اغلب بیماری‌های غیر روانپزشکی با تابلوی افسردگی و اضطراب نمود پیدا می‌کنند که از جمله آنها می‌توان به کم کاری تیروئید، سرطان لوزالمعده، پارکینسون و حتی آلزایمر اشاره کرد .
موثرترین روش درمانی افسردگی
به گفته دکتر دیه‌جی در مواردی که افسردگی شدید است، موثرترین راه کاهش علائم و گذر از بحران شدید به شرایط باثبات‌تر، شروع درمان دارویی و ادامه آن با همراهی درمان‌های غیردارویی شناختی رفتاری است. گاهی در شرایطی که بیمار افسرده، کاملا در خود فرو رفته یا از غذا خوردن امتناع می‌کند یا در خطر اقدام به خودکشی است، موثرترین درمان استفاده از شوک الکتریکی،تحت نظر روانپزشک در بیمارستان است.
وی تاکید می‌کند: طول دوره درمان افسردگی حداقل شش تا 9 ماه در اولین دوره ابتلاست و حتی به زمان بیشتری برای تکمیل درمان نیاز است. بی‌شک، در صورت عدم درمان، تکرار دوره‌های افسردگی و اضطراب باعث افت عملکرد شدید در سطوح اجتماعی و شغلی و خانوادگی بیمار شده و منجر به آن می‌شود که سال‌های زیادی از عمر وی بدون فایده و بیهوده و با رنج زیاد طی شود. متاسفانه جدی‌ترین خطر درمان نشدن نیز خودکشی و مرگ خواهد بود.
آیا افسردگی، درمان دارویی می‌خواهد؟
در صورتی که افسردگی و اضطراب در زندگی شخص، اختلال ایجاد کند، لزوم مراجعه به روانپزشک ضروری است. روانپزشک براساس شدت و نوع اختلال، درمان‌های دارویی و غیردارویی را به کارمی گیرد. در مورد افسردگی و اضطراب خفیف هم در بزرگسالان و هم در کودکان، روش‌های غیردارویی بر اساس مستندات و تحقیقات کمک‌کننده بوده و در بیشتر مواقع کفایت می‌کند، اما در موارد متوسط و شدید درمان دارویی به صورت قطعی لازم می‌شود.
چه کسانی برای افسردگی استعداد دارند؟
بروز زیاد و شدید افسردگی در یک خانواده استعداد ابتلای دیگر افراد خانواده را بالا می‌برد .
استرس‌های محیطی در خانواده و محیط کار نیز عامل دیگر است.
تاثیر ابتلا به دیگر بیماری‌های روانی و جسمی مستعد‌کننده ایجاد افسردگی را نیز نباید نادیده گرفت.
تغییر در عملکرد هورمون‌های درون‌ریز بدن نیز از عوامل موثر دیگر در ابتلا به افسردگی است .
چگونه افسرده نشویم؟
مهم‌ترین راه پیشگیری از افسردگی تشخیص زود هنگام و درمان موثر آن است.
مهارت‌های مقابله با استرس‌های محیطی را بیاموزیم.
نگرش مثبت به زندگی را تقویت کنیم.
استمرار در الگوی زندگی مبتنی بر کار مناسب همراه با ورزش روزانه و خواب شبانه کافی از راه‌های دیگر پیشگیری از افسردگی است.
انتهای پیام/
