ساخت نانوذرات زیست سازگار اکسید روی حساس‌سازی شده با بیومولکول‌ها به روش سبز

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از ستاد ویژه توسعه نانو، اکسید روی در ساخت مواد فراوانی در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی، لاستیک و پلاستیک، شیشه و سرامیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از اصلی‌ترین کاربردهای اکسید روی به خواص فتوکاتالیستی مناسب این ماده برمی‌گردد که از جمله آن می‌توان به کاربرد در پزشکی، کرم‌های ضد آفتاب به‌عنوان جذب‌کننده قوی پرتو فرابنفش و فوتوکاتالیست برای حذف آلودگی‌های محیط‌زیست اشاره کرد.

از کاربردهای دیگر اکسید روی می‌توان به استفاده‌های آن در ابزارهای نوری و فوتوالکترونیکی، مواد پیزوالکتریک، فوتودیود، ابزارهای فوتوولتایی، لیزر فرابنفش، سلول خورشیدی و حسگر گازها اشاره کرد.

دکتر مهرناز قراگوزلو، با اشاره به مولکول‌های زیستی ویتامینی به‌عنوان یکی از مولکول‌های زیستی پرکاربرد در طراحی و تولید نانوداروها، در رابطه با اهداف طرح گفت: «هدف کلی این طرح افزایش میزان تطبیق‌پذیری و زیست سازگاری و همچنین حساس سازی نانوذرات کلیدی و پرکاربرد اکسید روی با بدن موجودات زنده بوده است. فرایند اصلاح به روش شیمی سبز و به نحوی انجام شده است که خواص نوری نانوذرات اکسید روی تقویت شود».

استفاده از زیست مولکول ویتامین در ساختار نانوذرات اکسید روی علاوه بر اینکه زیست سازگاری این ماده افزایش را داده است، خواص نوری آن را هم بهبود بخشیده است. همچنین سنتز این نانوذرات با بهره‌گیری از روش سبز صورت گرفته که مسئله آلودگی زیست‌محیطی را رفع می‌کند.

این محقق در ادامه درخصوص روند انجام مراحل این طرح گفت: «پس از سنتز نانوذرات اکسید روی مبتنی بر روش شیمی سبز، محلول فرآوری شده حاوی پودر ویتامین تهیه شد و نانوذرات سنتز شده تحت همزن به محلول تهیه شده اضافه شدند و تا حصول به تعادل شیمیایی پایدار در معرض نانوذرات قرار گرفتند. به ‌این ‌ترتیب مولکول‌های ویتامین به سطح نانوذرات متصل شدند و پس از جداسازی از محلول با استفاده از انواع روش‌های شناسایی مورد ارزیابی قرار گرفتند».

وی تصریح کرد: «نتایج نشان داد که این فرایند باعث تشکیل نانوذرات هیبریدی با فاز بلوری کاملاً خالص، کاهش آگلومره و اندازه ذرات کمتر، مورفولوژی یکنواخت‌تر و کاهش گاف انرژی شد. علاوه بر این نتایج آنالیزها مؤید ایجاد پیوند بین نانوذرات اکسید روی و مولکول‌های ویتامین است که موجب حساس سازی نوری و کاهش گاف انرژی اکسید روی از 3 به 2/6 الکترون‌ولت شده است».

این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر مهرناز قراگوزلو، عضو هیأت علمی نخبه موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش، و دکتر ساناز نقیبی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، است.