حمیدرضا افشار: باید به سمت الگوهایی برویم که مشخصاً متعلق به نهادهای آموزشی و سینما باشد

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری آنا به نقل از روابط عمومی مدرسه ملی سینمای ایران، شانزدهمین نشست پژوهشی مدرسه ملی سینمای ایران با عنوان «آموزشگاه‌های آزاد سینمایی: عملکرد و جایگاه» عصر روز سه‌شنبه ۱۱ آبان ماه در محل مدرسه برگزار شد. این نشست با ارائه پژوهشی از حامد چینی‌فروش آغاز و با سخنرانی محمدمهدی تدین موغاری (نایب‌رئیس انجمن مدیران آموزشگاه‌های سینمایی و مدیر آموزشگاه آزاد سینمایی دارالفنون) و دکتر حمیدرضا افشار (عضو هیأت‌علمی دانشکده سینما و تئاتر) ادامه یافت. امیرشهاب رضویان نیز اجرا و کارشناسی برنامه را عهده‌دار بود.

نشست شانزدهم پژوهشی مدرسه ملی سینما به روال نشست‌های گذشته با ارائه خلاصه نتایج پژوهشگر، حامد چینی‌فروش، شروع شد: «در پژوهش حاضر، ۷۰ آموزشگاه سینمایی در استان تهران و البرز مورد بررسی قرار گرفتند. هدف این پژوهش، ارزیابی و رتبه‌بندی آموزشگاه‌ها، شناخت و مستندسازی وضعیت فعلی آن‌ها، ارتقای شرایطشان، شناخت تصورات عمومی و نیازها، و معرفی آموزشگاه‌های برتر بوده است. در این پژوهش به راهکارهایی برای بهبود شرایط آموزشگاه‌های آزاد سینمایی رسیدیم که عبارتند از: ایجاد هیأت ژوری برای ارزیابی آموزشگاه‌ها، طراحی مجدد فرآیندهای دفتر مطالعات، ایجاد پورتال جامع دفتر مطالعات، احیای انجمن صنفی مدیران آموزشگاه‌های سینمایی و پیگیری امور صنفی توسط ایشان».

پس از ارائه چینی‌فروش، محمدمهدی تدین به سخنرانی در رابطه با آسیب‌شناسی آموزشگاه‌های سینمایی پرداخت: «آموزشگاه‌های آزاد سینمایی در تحقق اصل ۴۴ قانون اساسی و دموکراسی در راستای واگذاری امور مردم به خودشان تشکیل شدند. محور فعالیت آموزشگاه‌ها سه حوزه دارد. اولین حوزه، حوزه مهارت افزایی عمومی، افزایش سواد بصری و پر کردن اوقات فراغت است. پس‌ از آن، آموزش نیروی انسانی دارای مهارت برای فعالیت در حوزه سینما و سمعی و بصری است. سومین حوزه نیز ارتقای مهارت متخصصین فعال در سینماست».

تدین با بیان تفاوت سیستم آموزشگاه‌ها و دانشگاه‌ها افزود: «با توجه به جانمایی سریع علم، ظهور اینترنت و سرعت بالای انتقال اطلاعات، یکی از دغدغه‌های هنرجویان، انتخاب منابع مفید، و یادگیری در کمترین زمان ممکن است. از اهداف آموزشگاه‌ها، تحلیل نیازهای مخاطب است که متأسفانه در سیستم دانشگاهی‌مان این چابکی و سرعت عمل را نداریم. دوره‌های آموزشی‌ کوتاه‌مدت از این ویژگی بهره‌مندند که مناسب افرادی هستند که قصد فراگیری مهارت‌های کاربردی را دارند و وقت کافی برای شرکت در دوره‌های طولانی‌مدت و خواندن همه منابع لازم را ندارند. ضمن اینکه آموزشگاه‌ها در مقایسه با دانشگاه‌ها ارزان‌تر و کاربردی‌تر هستند. هنرجو نیز می‌تواند تنها درس یا مهارتی که نیاز دارد را انتخاب کند و همین مسئله باعث ایجاد انگیزه در او می‌شود. تدوین به روز سرفصل‌ها، حفظ استانداردهای آموزشی لازم، تأمین تجهیزات موردنظر، تکریم ارباب‌رجوع، آموزش به‌صورت استاد شاگردی، غلبه آموزش عملی بر آموزش تئوری و ایجاد فرصت استعداد سنجی برای هنرجو، همه از امتیازات آموزشگاه‌های سینمایی به شمار می‌روند. این را هم اضافه می‌کنم که هنرجو به‌محض اینکه حس کند نتیجه لازم را از آموزشگاه بخصوصی نمی‌گیرد، می‌تواند در همان جلسات اول انصراف دهد».

نایب‌رئیس انجمن مدیران آموزشگاه‌های سینمایی ادامه داد: «مزیت مهم آموزشگاه‌ها، اعتبار مدیران مسئول و اساتید آن‌هاست. آموزشگاه‌ها با تلاش برای حفظ اعتبار خود به‌عنوان بخشی از مناسبات تجاری و بیزینسی‌شان، مجبور به حفظ برند خود برای ادامه کار خود هستند، و همین، فضایی رقابتی را به وجود آورده است. مراکزی که نتوانند برتری کیفی خود را حفظ کنند، به‌طور خودکار از طرف هنرجویان حمایت نمی‌شوند. من شنیده‌ام که امسال حدود ۱۵ آموزشگاه از دایره فعالیت خارج شده‌اند. به دلایلی که مطرح کردم، به نظر من نیاز چندانی به نظارت ارشادی و بالادستی در حوزه آموزشگاه‌ها نداریم چون بزرگ‌ترین ناظران، خود هنرجویان هستند و استقبال آنان است که ادامه کار یک آموزشگاه را تضمین می‌کند. این را هم بگویم که وقتی صحبت از پر کردن اوقات فراغت توسط آموزشگاه‌ها می‌شود، فقط کلاس بازیگری را در ذهن خود نیاوریم؛ بسیاری از کلاس‌های آموزشگاه‌های سینمایی، جنبه عمومی دارند. مثلاً عکاسی. رسالت آموزشگاه‌ها فقط در تربیت نیروی متخصص برای ورود به سینما خلاصه نمی‌شود. در سیستم آموزش آزاد، اوقات فراغت بخش مهمی را به خود اختصاص می‌دهد».

تدین همچنین تعویض مدیران و سیستم مدیریتی ناظر بر آموزشگاه‌ها در مدت‌زمان کوتاه، و برگشتن از برخی تصمیمات سودمندی که مدیران قبلی گرفته‌اند را از مشکلات و معضلاتی نام برد که آموزشگاه‌ها این روزها با آن دست به گریبانند.

حمیدرضا افشار هیأت‌علمی دانشکده سینما و تئاتر پس از تدین، پشت میکروفون قرار گرفت و از نبود صدای هنرجویان برای بررسی وضعیت آموزشگاه‌ها گلایه کرد: «همیشه به‌عنوان والد و مدیر سخنرانی می‌کنیم و کمتر به هنرجوها و دانشجوها توجه می‌کنیم و نهایتاً صحبت آنان را به‌صورت گذری در راه پله‌ها و حیاط آموزشگاه و دانشگاه می‌شنویم. باید ببینیم چند درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌ها وارد نظام تولید سینما می‌شوند. هیچ‌گاه بر اساس فرآیند دقیق مطالعه، مشاهده و تجربه عمل نکرده‌ایم و همیشه شتاب‌زده فقط دست به تجربه در آموزشگاه داری و آموزش زده‌ایم. چرا سینمای ایران به یک نظام تولید صنعتی دست پیدا نمی‌کند؟ ما فراموش کرده‌ایم ذات سینما چیست. ما باید به سمت الگوهایی برویم که مشخصاً متعلق به نهادهای آموزشی و سینما باشد نه الگوهای سازمانی و مدیریتی. همچنان گرفتار سایه ارزش‌های دولتی هستیم».

افشار ادامه داد: «بچه‌های دانشجو واقعاً در دانشگاه‌ها جواب نمی‌گیرند؛ درحالی‌که دانشگاه مسئول است. تقصیر این موضوع به گردن بخش برنامه‌ریزی، نظارت، و البته نبود یک سیستم مستقل مدیریت برای آموزشگاه‌هاست. درگیر شدن خود مدیران، یک نهاد مستقل یا تشکیلات صنفی که بتواند دلسوزانه و با استفاده از الگو و نظریه، در نظام آموزش و تولید فعالیت کند، از نظر من به رشد و تحول سینمای ایران کمک خواهد کرد».

شانزدهمین نشست پژوهشی مدرسه ملی سینمای ایران با حضور رئیس، معاونین و اعضای دپارتمان‏های‌ آموزشی مدرسه ملی، جمعی از مدیران مسئول آموزشگاه‌های سینمایی، استادان و دانشجوهای دانشگاه‌ها و خبرنگاران مختلف برگزار شد.