تلاش سعودیها برای بازی دوقطبی در منطقه
به گزارش گروه رسانههای دیگر خبرگزاری آنا، مهدی روزبهانی در سرمقاله امروز ابتکار نوشت: وقتی شاه جدید سعودی بعد از مرگ ملک عبدالله بر تخت سلطنت تکیه زد، تصور عمومی این بود که عربستان از تنشهای منطقهای خود کم کند و حضور ملک سلمان و جابجاییها در بین آل سعود، فرصتی برای احیای روابط عربستان با برخی از کشورهای منطقه بویژه ایران ایجاد میکند. اما با آغاز حملات موسوم به «طوفان کوبنده»، چهره جدیدی از ملک سلمان به نمایش در آمد. ریاض تا اینجا تنها به حمله نظامی بسنده نکرده است و از این آب گل آلود برای خود یک میدان بازی ترسیم کرده است. به شکلی که از یک سو حمایت آمریکاییها را دارد و از طرف دیگر به یارگیری در منطقه میپردازد. اما درک این بازی سیاسی سعودیها و نتایج آن قابل تامل است. این پرجنب و جوشی عربستان برای اهمیت دادن به حمله نظامی خود به کشوری همچون یمن مسیری است که ریاض برای سوق دادن منطقه به سمت دو قطبی شدن در پیش گرفته است. مسیری که بازیگران خارج منطقه خاورمیانه بیش از همه از آن سود خواهند برد.
ریاض در حمله به یمن و تحرکات دیپلماتیک اخیر خود نشان داده است که تلاش میکند جبهه متحدی را در پشتیبانی از خود بسیج کند. جبههای که مصر، پاکستان، ترکیه و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس را در بر میگیرد. هرچند که در عمل این کشورها برخی واقعیتها را به سعودیها متذکر شدند. همچون پاکستان که برخلاف ادعای ریاض در حمله نظامی به یمن با آنها همراه نشد و رسما اعلام بیطرفی کرد. با این حال عربستان توانست خط دفاعی هرچند ضعیفی را برای خود ترسیم کند. اما این دقیقا بازی پرآشوبی است که ابرقدرتهای خارجی برای آن میدان داری میکنند؛ خاورمیانهای دوقطبی با محوریت ایران و عربستان.
از طرفی بعد از تفاهم ایران و شش قدرت جهانی سعودیها نگرانی بیشتری از گسترش قدرت ایران یافتهاند. هرچند که ایران تلاش میکند از این تنش به دور باشد اما سعودیها همواره مسیر متفاوتی را در پیش گرفتهاند و با برافروختن آتش جنگ در نقاط مختلف منطقه، بر دامنه اختلافات اعم از قومی و مذهبی افزودهاند.
دو قطبی شدن بازیای فرسایشی است که هیچگاه به جنگ رو در رو نمیانجامد ولی همواره ترس و تلاش برای یارگیری و افزایش قدرت نظامی را در پی دارد. بازیای که باب میل دو ابرقدرت روسیه و آمریکاست چرا که در پی این طناب کشی سیاسی بنابر امکانات دو قطب نوعی تعادل و ثبات در منطقه حاکم میشود. اما جنس این تعادل به گونهای است که منفعت آن به خارج از منطقه و به ابرقدرتها میرسد و فشار روانی و فرسایش امکانات برای کشورهای خاورمیانه باقی میماند.
با این وصف سعودیها نشان دادهاند که به عواقب این بازی پر تنش و هزینه توجهی ندارند و فقط میخواهند قدرت نظامی خود را به رخ بکشند حتی اگر این مسئله موجب ظلم به مردم کشورهای دیگر شود. از این رو ضروری است که ایران مسیر صلح را در پیش بگیرد و به لحاظ روانی و سیاسی نیز وارد این بازی دو قطبی نشود. در این راستا گسترش همکاری و مناسبات منطقهای در سطوح مختلف با کشورهای همسایه در راستای جلوگیری از دو قطبی شدن برای ایران ضروری است. این تحرک دیپلماتیک باید کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله امارات متحده عربی، کویت و قطر را نیز شامل شود چرا که آنها در سالهای اخیر نشان دادهاند همچون گذشته پدرخواندگی سعودیها را قبول ندارند و خواهان ثبات منطقه هستند. نکته مهم دیگر جلوگیری از واکنشهای منفی افکار عمومی ملتها نسبت به یکدیگر است چرا که این خود زمینه رویاروییهای بزرگتر را فراهم میکند.
انتهای پیام/