نخستین واکنش مجری اطلس مال به آسیب‌های کاخ صاحبقرانیه

سعید محمد، مدیرعامل شرکت باغ فردوس ایرانیان در این نشست با اعلام اینکه در برخی خبرها آمده است که پروژه اطلس مال موجب به هم خوردن قنات و آب‌های زیرسطحی شده است، گفت: «ما نقشه قنات‌های تهران را از شهرداری اخذ کرده و متوجه شدیم که هیچ آب و قناتی در منطقه محل ساخت پروژه وجود ندارد.» این در صورتی است که هفته گذشته محمدباقر خسروی، مدیر بافت و بناهای تاریخی معاونت شهرسازی شهرداری تهران اعلام کرده بود: «قنوات شهر تهران یکی از پروژه‌های بسیار مهم ما است نه فقط در حوزه میراث فرهنگی بلکه در مدیریت بحران شهر تبدیل به یک موضوع حیاتی و کلیدی شده است. متاسفانه ما نقشه قنوات شهر را نداریم اما معاونت خدمات شهری شهرداری تهران درصدد تهیه نقشه قنوات تهران است.»

سعید محمد با اعلام اینکه این پروژه بر اساس ضوابط و مقررات شهرسازی توانسته پروانه ساخت از شهرداری تهران دریافت کند، گفت: «عمق گود این پروژه ٣٢ متر است اما در برخی خبرها آمده است پروژه اطلس مال موجب به هم خوردن قنات و آب‌های زیرسطحی شده است که باید بگویم ما نقشه قنات‌های تهران را از شهرداری اخذ کرده و متوجه شدیم که هیچ آب و قناتی در منطقه محل ساخت پروژه وجود ندارد، چه بسا این پروژه چندین سال است که در حال ساخت بوده و قطعا اگر پروژه ما مانع جاری شدن آب می‌شد حتما در این مدت شاهد بروز حوادث بودیم.» مدیرعامل شرکت مجری پروژه اطلس مال با اعلام اینکه تا عمق ٦٢ متری پروژه هیچ قناتی وجود ندارد، تاکید کرد: «آنقدر موضوع نبود آب در این محدوده برای ما واضح و شفاف است که حتی کف پارکینگ عایق‌بندی نشده است، بنابراین اگر قرار باشد در این عمق، آب وجود داشته باشد قطعا طی ساخت متوجه خدمات ساختمانی ناشی از نشت آب می‌شدیم.»

سخنان سعید محمد در حالی مطرح می‌شود که پیروز حناچی، معاون وزیر راه و دبیر شورای عالی معماری و شهرسازی ضمن اینکه معتقد است احتمال تاثیر ساخت اطلس مال بر آسیب‌های کاخ صاحبقرانیه فرضیه‌ای است که باید مورد بررسی قرار گیرد می‌گوید: «با توجه به شواهدی که وجود دارد احتمال اینکه آسیب‌های وارد شده به کاخ نیاوران ناشی از اجرای این پروژه باشد وجود دارد. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که منطقه‌ای که کاخ نیاوران در آن قرار گرفته به دلیل اختلاف کد ارتفاعی و شیب زیاد در معرض رانش شدید قرار دارد و در عین حال سطح آب‌های زیر زمینی هم بالاست و عبور قنات‌ها را هم در این منطقه داریم. به نظر می‌رسد گود عمیق اطلس مال بر عوارضی که در دو سال اخیر در صاحبقرانیه و مجموعه نیاورن ایجاد شده بی‌تاثیر نبوده است.»

تاکید مدیرعامل شرکت مجری پروژه اطلس مال بر اخذ نقشه‌های قنات‌های تهران از شهرداری تهران در حالی مطرح می‌شود که دبیر عالی شورای عالی معماری و شهرسازی معتقد است نقشه‌های دقیقی از قنات‌ها در دست نیست و نیاز به این است که برای پیشگیری از هر گونه اتفاق مشابه آنچه در مجموعه نیاوران در حال وقوع است، نقشه‌های دقیق و سه بعدی از قنات‌ها تهیه شود. پیروز حناچی در خصوص نقشه قنات‌های تهران اعلام کرده بود: «در مورد قنات‌ها باید این اطمینان وجود داشته باشد که عبور آب در آنها به راحتی صورت گیرد، ضمن اینکه قنات‌ها نیازمند لایروبی هستند و در برخی موارد احداث بناهای جدید باعث کور شدن قنات‌ها می‌شوند. این موارد باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد و این موارد با نقشه‌های دو بعدی قابل بررسی نیستند. این نقشه‌ها در مقیاس یک دو هزارم و پایین‌تر دقت کافی ندارند، برای بررسی قنات‌های تهران نقشه قنات‌ها باید دارای بعد سومی باشند که اطلاعات مربوط به عبور آب در قنات، بستر قنات که بسیار مهم است، محل قرار‌گیری دقیق میله‌های چاه اهمیت بسیاری دارد و از این جهت تاکید ما بر این است که نقشه‌های دقیق‌تری برای قنات‌های تهران تهیه شود.»

هر چند کارشناسان میراث فرهنگی و شهرداری قاطعانه در خصوص نقش اجرای این پروژه در آسیب‌های کاخ صاحبقرانیه اظهارنظر نمی‌کنند و اعلام نظر قطعی را به بعد از اعلام نتایج تحقیقات و پژوهش‌های کمیته فنی موکول می‌کنند اما از سویی گود‌برداری این پروژه را در نشست زمین در این منطقه بی‌تاثیر نمی‌دانند. اما اینکه مسوولان پروژه چطور اینقدر قاطعانه از دراختیار داشتن نقشه‌های قنات‌ها و نبود هیچ گونه قناتی در این محدوده سخن می‌گویند، جای بحث دارد.