عضویت در آ سه آن نشانه قدرت منطقه‌ای ایران است

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، پیمان مودت و همکاری آسه آن که به پیمان اول بالی نیز شهرت دارد در فوریه سال 1976 (12 بهمن 1357) توسط کشورهای اندونزی، مالزی، تایلند، فیلیپین و سنگاپور که در آن ز مان اعضای آسه آن را تشکیل‌ می‌دادند، به امضا رسید.

سایر اعضای آسه آن بتدریج و بعد از عضویت در آسه آن این پیمان را امضا کردند. معاهده مذکور در واقع دستورکاری برای رفتار دولت‌های عضو آسه آن با یکدیگر بوده و دو اصل حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر مورد توجه جدی آن است.

مهمترین هدف این معاهده تلاش کشورهای عضو برای برقراری صلح دائمی، همبستگی و اتحاد همیشگی و همکاری‌های مردمی بوده است. بر اساس مفاد این معاهده، امضاکنندگان آن باید اختلافات خود را به صورت صلح‌آمیز و از طریق مشاوره و گفت‌وگو حل کنند. بنابر این هدف این پیمان گسترش همکاری در زمینه‌های مختلف از جمله توسعه اقتصادی و صلح و ثبات در جنوب شرقی آسیا بوده و احترام به استقلال، حاکمیت، برابری، تمامیت ارضی و هویت همه ملتها از جمله اصول مهم این پیمان بشمار می روند.

از نظر معاهده مذکور پیوستن دیگر کشورها اعم از کشورهای حاضر در منطقه و یا خارج از آن مجاز هستند. ماده 18 معاهده به مساله پیوستن کشورها به معاهده پرداخته است و بر اساس این ماده امکان پیوستن دیگر کشورهای منطقه (به جز امضا کنندگان اولیه آن) پیش‌بینی شده است. در راستای زمینه‌سازی برای پیوستن دیگر کشورها به این معاهده و در واقع در راستای تحقق هدف آ سه آن مبنی بر محوریت قرار گرفتن در تحولات و مهندسی منطقه، این ماده طی دو مرحله و در سال‌های 1987 و 1998 اصلاح شد. بر اساس اصلاحات فوق الذکر الحاق کشورهای خارج از منطقه به این معاهده مجاز بوده و منوط به رضایت کشورهای عضو آسه آن است.

در حال حاضر به غیر از 10 عضو آسه آن، 22 کشور دیگر به همراه اتحادیه اروپا این معاهده را امضا کرده‌اند. با تصویب الحاق 4 کشور دیگر در نشست اخیر در لائوس در ژوئیه 2016 (شهریور 1395)، در حال حاضر مجموعا تعداد 36 کشور به این پیمان ملحق شده و اصول مندرج در آن را به‌عنوان مبنا و پایه تنظیم روابط و رفتار با کشورهای منطقه پذیرفته‌اند. آسه آن در ارتباط با تمایل دیگر کشورها به‌منظور پیوستن به این پیمان سه معیار کلی را در نظر می‌گیرد.

1- کشور متقاضی عضویت در پیمان از جمله کشورهای باشد که به‌عنوان شریک گفت‌وگویی از طرف آسه آن مورد شناسایی قرار گرفته باشد.

2- کشور متقاضی در زمره قدرت بزرگی باشد که می‌تواند در صلح و پیشرفت آسه آن، ایفای نقش کند.

3- کشور متقاضی از جمله کشورهای دارای رابطه ارزشمند و گسترده با آسه آن باشد.

سابقه اقدامات کشورمان جهت پیوستن به معاهده مودت و همکاری آسه آن :

از آنجا که الحاق به این پیمان به‌عنوان پیش شرط اصلی برقراری روابط سازماندهی شده و منظم با آسه آن تلقی می‌شود، از 1390 تلاش‌ها جهت پیوستن ایران به پیمان مذکور شروع شد. در راستای همین اقدامات در سال 1392 نامه‌ای رسمی به امضای علی اکبرصالحی، وزیر محترم وقت امور خارجه خطاب به همتای برونیایی ایشان به‌عنوان رئیس دوره‌ای آسه آن مبنی بر تمایل جمهوری اسلامی ایران جهت پیوستن به پیمان مودت و همکاری ارسال شد. از این مقطع تلاش‌ها و رایزنی‌های سیاسی فراوانی در مرکز و نمایندگی‌های حوزه جهت لابی با مقامات کشورهای آسه آن به‌منظور جلب حمایت آنها به‌عمل آمد که به‌صورت مختصر می‌توان به اقداماتی همچون برگزاری دو دور جلسه توجیهی مدیرکل منطقه‌ای با سفرای آسه آن در تهران، طرح موضوع الحاق ایران در سفر دوره‌ای محمدجوادظریف، وزیر امور خارجه به کشورهای منطقه در اسفند ماه 94 مطرح شد.

قرار است سند الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری آسه آن از سوی محمدجوادظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در اجلاس آتی وزرای خارجه آسه آن در لائوس در تاریخ 6 سپتامبر 2016 برابر با 16 شهریور 1395 امضاء شود.

دلایل اهمیت پیوستن جمهوری اسلامی ایران به معاهده مذکور :

- گامی عملی در راستای اجرایی کردن سیاست نگاه به شرق جمهوری اسلامی ایران

- جایگاه آسه آن در منطقه و نقش رو به تزاید آن در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی

بازخوردهای مثبت الحاق کشورمان به معاهده مودت و همکاری آسه آن:

1- الحاق جمهوری اسلامی ایران به آ سه آن نشانگر شکست سیاست‌های خصمانه دشمنان منطقه‌ای و بین‌المللی کشورمان در ایجاد سیاست ایران هراسی است.

2- وجود اجماع در درون کشورهای جنوب شرق آسیا در قبول ایران به‌عنوان عضو آ سه آن، حاکی از نوعی پذیرش تعامل با کشورمان به‌عنوان یک قدرت مهم منطقه‌ای و تاثیرگذار بین‌المللی است.

3- کشورهای آسه آن با داشتن جمعیتی بیش از 600 میلیون نفر، هفتمین اقتصاد جهان بشمار می‌آید و همکاری ایران با آسه آن می‌تواند بهره‌برداری از ظرفیت‌های دو طرف را تسهیل و تسریع کند.