دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
08 شهريور 1395 - 15:47

توضیح فرهنگستان درباره واژه‌های حوزه زیست‌شناسی

فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به جعل برخی از معادل‌ها، با اعلام معادل‌های مصوب خود، شفاف‌سازی کرد.
کد خبر : 113979
به گزارش گروه فرهنگی آنا در متن منتشر شده از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی آمده است:


متأسفانه در پی انتشار خبر وارد کردن واژه‌های حوزه زیست‌شناسی مصوّب فرهنگستان در کتاب درسی پایه دهم، اشخاصی اقدام به تغییر دادن برخی از این مصوّبات کردند و شماری از واژه‌هایی را که مصوّب فرهنگستان نیستند به این مجموعه افزودند و آن‌ها را در فضای مجازی منتشر کردند، تا جایی که این واژه‌ها در برخی از مجلات نیز درج شد.


فرهنگستان زبان و ادب فارسی لازم می‌داند اذهان عموم علاقه‌مندان به زبان فارسی و دوستداران این مرز و بوم را روشن نماید و آنچه را به تصویب رسانده است تأیید کند و آنچه را به‌عمد و یا از روی ناآگاهی به آن نسبت داده شده است، اعلام کند تا وارد زبان عموم و زبان علم نشود.

واژه‌های مندرج در جدول پیوست مجموعه واژه‌هایی است که دیگران به مجموعه مصوّبات فرهنگستان افزوده‌اند و سبب بروز برخی تشنجّات در جامعه شده است.












































































واژه‌های بیگانه


معادل جعلی


معادل مصوّب فرهنگستان


باکتری


ترکیزه


باکتری

توضیح: فرهنگستان زبان و ادب فارسی «باکتری» و «ویروس» و «میکرب» را پذیرفته است. ترکیزه در فرهنگستان پیشین (فرهنگستان دوم) ساخته شده است و مرکّب است از «ترکه» (شاخه باریک درخت) + پسوند (ـ ایزه به معنی کوچک و ریز). فرهنگستان سوم هیچ معادلی در برابر باکتری در نظر نگرفته و تصویب نکرده است.


سیتوپلاسم


دشتینه


میان‌‌یاخته


متابولیت


گهرمایه


دگرگشته


کاتابولیسم


فروگهرش


فروگشت


آنابولیسم


فراگهرش


فراگشت


سیستم


راژمان


سامانه، نظام، منظومه، دستگاه


فتوسنتز


فروغ‌آمایی


توضیح: فرهنگستان زبان و ادب فارسی هنوز در برابر این لفظ معادلی تصویب نکرده است و در حال حاضر همان فتوسنتز را به کار می‌برد.


آنتی‌بیوتیک


پادزی


پادزیست، آنتی‌بیوتیک

توضیح: واژه پادزیست در کنار آنتی‌بیوتیک تصویب شده است.


آپاندیسیت


آویزه‌آماس


آویزآماس، آپاندیسیت

توضیح: واژه آویزآماس در کنار آپاندیسیت تصویب شده است.


هماتوکریت


خون‌بهره


خون‌بهر


هومئوستازی


ایستایی


هم‌ایستایی


تنظیم


گنارش


تنظیم


اسکلت


استخوانگان


استخوان‌بندی، استخوانگان. در ترکیبات صفتی، اسکلتی و استخوانی نیز به کار رفته است.



فرهنگستان زبان و ادب فارسی از عموم مردم و دست‌اندرکاران این حوزه تقاضا می‌کند در هنگام استفاده از معادل‌های فارسی حتماً به وبگاه فرهنگستان و یا انتشارات آن، به‌ویژه «هزارواژه زیست‌شناسی» و «هزارواژه پزشکی» مراجعه فرمایند.

انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته