رعایت نکردن الزامات ایمنی؛ فصل مشترک حوادث اخیر پتروشیمی

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی آنا، حمیدرضا عجمی مدیر اچ.اس.ای. شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: در صورتیکه پتروشیمی‌ها دستورالعمل‌های ایمنی موجود را رعایت و اجرا می‌کردند، هرگز چنین حوادثی در مجموعه پتروشیمی رخ نمی داد.

وی تصریح کرد: اگرچه عملکرد و خطای نیروی انسانی در وقوع این حوادث بی‌تاثیر نبوده است، پتروشیمی‌ها باید در بخش‌های تولید و تعمیرات بهتر عمل کنند.

عجمی ادامه داد: متاسفانه آغاز حوادث اخیر در صنعت پتروشیمی، با آتش‌سوزی در یکی از واحدهای پتروشیمی بو‌علی‌سینا بود، البته پیش از این حادثه، حوادث دیگری نیز در صنعت نفت رخ داده بود، اما هیچ کدام از آنها بدین شکل در رسانه‌ها و به ویژه در فضای مجازی پررنگ نشده بودند. پس از حادثه آتش‌سوزی در پتروشیمی بوعلی‌سینا نیز حادثه خط اتیلن‌غرب، حادثه در پتروشیمی بیستون و بعد حادثه انبار پتروشیمی بندر‌امام را شاهد بودیم.

وی گفت:به طور کلی، حوادثی که رخ می‌دهد، اتفاق ناگهانی نیستند بلکه مواردی چون رعایت نکردن کامل نکات اچ.اس.ای و ... در بروز حوادث دخیل هستند و پتروشیمی بوعلی نیز از این قاعده مستثنی نیست.

عجمی با اشاره به حادثه خط‌ اتیلن غرب گفت: باید به پروژه شرکت گاز که در مجاورت این خط اجرا می‌شد، اشاره کرد؛ با وجود مراقبت‌هایی که از سوی شرکت گاز صورت گرفت، اقدامات انجام شده کافی نبود و منجر به بروز حادثه شد. هم‌اکنون نیز نیروهای مقیم در حال انجام اقدامات نهایی لازم در محدوده خط اتیلن هستند. اتفاق رخ داده در پتروشیمی بیستون نیز ناشی از رعایت نکردن کامل قوانین اچ.اس.ای بود.

وی ادامه داد: با وجود اینکه از بروز حوادث در صنعت پتروشیمی متاسف هستیم، خوشحالیم که در این حوادث کسی آسیب جدی ندید و تلفات نداشتیم. حادثه پنج‌شنبه گذشته در شرکت کیمیا پتروشیمی بندر امام نیز بر اثر ایجاد تغییراتی در نسبت‌های واکنش مواد در واحدABS رخ داد.

عجمی در خصوص حوادث ایجاد شده در صنعت پتروشیمی افزود: به لحاظ آماری وقتی سریالی از حوادث را شاهد هستیم، ذهنیت‌ها به سمت ادامه بروز حوادث می‌رود اما پایه پیشگیری از وقوع حوادث، رعایت دستورالعمل‌های ایمنی است. بر اساس محدوده کاری خود، نظارت‌های کلی را انجام می‌دهیم اما نمی‌توانیم مراقب همه موارد باشیم.

وی خاطر نشان کرد: باید خود مجتمع‌ها نیز در بخش‌های تولید و تعمیرات بهتر عمل کنند. به طور کلی بروز حوادث در بخش‌های صنعتی، غیرقابل پیش‌بینی است و معلول یک سری بی توجهی‌هاست. اگر دستورالعمل‌هایی صادرشده از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، به درستی رعایت شود، هیچ گونه مشکلی رخ نخواهد دارد.

عجمی ادامه داد: سریالی‌شدن اتفاقات پتروشیمی، سوالاتی مبنی بر حملات سایبری را در اذهان ایجاد می‌کند ما هم دغدغه سریالی‌شدن حوادث و احتمالات را داریم و شرکت ملی صنایع پتروشیمی نهایت همکاری را با سازمان پدافند غیرعامل و نهادها ذی‌ربط دارد.

وی با اشاره به اینکه وظیفه ما در شرکت ملی صنایع پتروشیمی، سیاست‌گذاری، تدوین وتصویب برنامه است، گفت : قوانینی چون قانون نفت، تکلیف ما را در خصوصی سازی پتروشیمی مشخص کرده است.

مدیر اچ.اس.ای شرکت ملی پتروشیمی افزود: ذات اچ.اس.ای حاکمیتی است، برای همین فهرست بلندی را تقدیم و از سال‌ها قبل دستورالعمل‌های چندجلدی مدیریت بحران و پدافند غیرعامل را تدوین و ابلاغ کرده‌ایم. ممیزی‌ها نیز همچنان صورت می‌گیرد اما این فرآیند باید آرام آرام صورت گیرد. هر حادثه‌ای در هر صنعتی ناشی از یک سری علل ریشه‌ای چون مقوله تجهیزات، نیروی انسانی، ساختاری و کمبود آموزش نشات می‌گیرد. همه اسناد مربوط به ممیزی‌های شرکت‌ها و نظارت‌های صورت گرفته در دست است.

وی افزود: همیشه حوادث در هر صنعتی علل ریشه‌ای دارد و نمی‌توان انتظار داشت خطای فردی حرفه‌ای با یک فرد تازه کار به یک چشم دیده شود.

عجمی با اشاره به اینکه برای تمامی مجتمع‌ها دستورالعمل‌های لازم را ارسال کرده‌ایم، گفت: در حوادث پتروشیمی دستوالعمل مشخصی برای مقابله با بحران وجود دارد به این صورت که ابتدا افراد حاضر در محل برای کنترل حادثه اقدام می‌کنند و در صورت توفیق نداشتن در کنترل حادثه وارد سطح دو می‌شوند و از نیروهای دیگر کمک می‌گیرند.

وی ادامه داد: وقتی در یک صنعت «های‌تکـ» حادثه ای رخ می دهد نحوه برخورد با آن به شدت تخصصی است و چون محصولات مختلف شیمیایی در صنایع پتروشیمی وجود دارد نمی‌توان رفتار آتش را پیش‌بینی کرد بنابراین مواجه با حریق تخصص خاصی را می‌طلبد.

مدیر اچ اس ای شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: با توجه به اینکه نیروهای حاضر در محل با چند آتش در حادثه پتروشیمی بوعلی مقابله کرده بودند،‌ نیروهای مناطق نفتخیز جنوب به عنوان پشتیبان وارد عمل شدند و ورود فرمانداری و استانداری به موضوع به منظور رعایت مسئولیت‌های اجتماعی ملی بود.

وی خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه نیروهای منطقه ویژه ماهشهر به دلیل درگیری با آتش خسته شده بودند تصمیم بر این شد تا فرماندهی میدان به مناطق نفتخیز جنوب سپرده شود.

عجمی ادامه داد: در پتروشیمی بوعلی سلسله حوادثی رخ داد . ابتدا برج پارازایلین دچار حریق شد و بعد از آن پمپ‌ها درگیر شدند. سپس در یکی از مخازن آتش‌سوزی رخ داد که خاموش شد اما بعد از آن مخزن دیگری دچار حریق شد که وسعت آن زیاد بود.

مدیر اچ اس ای شرکت ملی صنایع پتروشیمی در ادامه با اشاره به روند خصوصی‌سازی در ایران گفت: خصوصی‌سازی در همه جای دنیا برای این است که بخش‌های مولد اقتصادی با مدیریت خصوصی بهتر و چابک‌تر اداره شود و همین امر در اقتصاد ایران به نوعی جراحی بزرگی بود تا بخش دولتی را کوچک کند.

وی ادامه داد: تا پیش از این شرکت ملی صنایع پتروشیمی دو وظیفه حاکمیتی و تصدی‌گری را بر عهده داشت و اکنون که بخش تصدی‌گری از این شرکت جدا شده است،‌آیین‌نامه رگولاتوری روشنی برای نظارت بر این بخش نداریم.

وی افزود: با وجود این، دو نوع نظارت بر فعالیت‌های مجتمع‌های پتروشیمی انجام می‌شود که یکی نظارت مستمر و دیگری نظارت تصادفی است و انتظار ما از هلدینگ‌های صنعت پتروشیمی این است که با مراودات مناسب با شرکت ملی صنایع پتروشیمی،‌ممیزی ایمنی سالیانه و گزارش‌های سه ماهه را ارائه کنند.

عجمی گفت: برای تجمیع فعالیت‌ها در دومنطقه ویژه پتروشیمی جلسات متعددی برگزار شده است. در منطقه ویژه پتروشیمی بندر امام فرماندهی و مدیریت ارشد منطقه بر عهده سازمان منطقه ویژه ماهشهر قرار گرفت.

وی افزود: در منطقه عسلویه شرایط کمی متفاوت است زیرا در زمان ساخت مجتمع‌ها،‌ سه ایستگاه آتش‌نشانی با سرمایه‌گذاری 30 میلیارد تومان ایجاد و تجهیز شد و سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی پارس وظیفه حاکمیتی آن را بر عهده دارد و حتی در مواردی به خارج از بخش‌های پتروشیمی نیز خدمت‌رسانی کرده است.

عجمی گفت: از آنجا که مدیر بحران منطقه حکم خود را از معاون وزیر گرفته است بنابراین تمامی دستورالعمل‌ها و ابلاغیه‌های وی لازم‌الاجرا خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه شرکت ملی صنایع پتروشیمی چارچوب و سیاست‌های لازم را مشخص کرده است تاکید کرد که مجتمع‌ها باید تحت نظارت این شرکت فعالیت کنند.

عجمی ادامه داد:‌ اچ اس ای و الزامات ایمنی و پدافند غیر عامل مقوله‌ای نیست که به عنوان یک بخش مجزا به آن نگاه شود و با توجه به اینکه تمام لیسانس مجتمع‌های پتروشیمی از شرکت‌های خارجی اخذ شده است،‌ این شرکت‌ها در زمان فروش دانش فنی یک کارخانه،‌ مجموعه استانداردهای فنی و ایمنی را نیز آماده می‌کنند و نگاهی یکپارچه به کل مجموعه دارند.

وی ادامه داد: در سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌ها ارتباط با لایسنسورها کم شده بود اما اکنون با توجه به اجرایی‌شدن برجام فضای بین‌المللی سهل‌تر شده است.

وی گفت: مسئله اچ اس ای در کل زنجیره ارزش از تحقیق تا ساخت و تولید و حتی در مواردی توزیع و مصرف لازم‌الاجراست و بخش‌های اچ اس ای وظیفه هماهنگی در این بخش‌ها را بر‌عهده دارند.

مدیر اچ اس ای شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: برای اچ اس ای ردیف بودجه مجزا وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه هزینه در اچ اس ای به نوعی سرمایه‌گذاری به‌شمار می‌رود،‌ گفت: هر قدر در این زمینه سرمایه‌گذاری انجام شود باز هم کم است.