جوابیه وزارت آموزش و پرورش به تذکر نماینده تهران درباره خودکشی دانش‌آموزان

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری آنا، متن جوابیه وزارت آموزش و پرورش به این شرح است:

عطف به مطلب مندرج در آن رسانه مورخ 22/9/95 با عنوان «تذکر نماینده تهران درباره خودکشی پی در پی دانش‌آموزان» عین جوابیه معاونت پرورشی و فرهنگی این وزارتخانه را به اطلاع می‌رساند:

خودکشی در نتیجه تعامل پیچیده عوامل متعدد زیست‌شناختی، ژنتیک، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی و معنوی به وقوع می‌پیوندد و نمی‌توان در بروز این اقدام ناخوشایند به صراحت سهم عوامل را تعیین کرد. لذا مناسب آن است که با دیدگاه یکپارچه به این پدیده نگریست. گرچه خودکشی یک تصمیم فردی جهت خاتمه به زندگی است ولی همگان بر این موضوع اجماع نظر دارند که اثرات جمعی و اجتماعی آن می‌تواند تهدیدی برای سلامت عموم جامعه قلمداد گردد.

این حقیقت را نمی‌توان کتمان نمود که آسیب‌های اجتماعی به ویژه پدیده خودکشی در دانش‌آموزان بیش از آنکه یک پدیده فردی باشد یک پدیده فرهنگی، اجتماعی است و دلایل آن را باید در ساختار و مناسبات اجتماعی جستجو کرد و از سویی دیگر نباید از خاطر ببریم، مدرسه نیز بخشی از جامعه بوده و کنترل سایر عوامل پیرامون دانش‌آموزان مانند عوامل اجتماعی( اختلال طبقای، مهاجرت، ضوع بد سکونت و ...)، خانوادگی (تشنج در خانواده، از هم گسیختگی خانواده طلاق و ...)، اقتصادی (فقر، مشکلات معیشتی و ...)، روان‌شناختی( صفات شخصیتی، بحران هویت، اختلالات روانی، میزان هوش و...)، عدم دسترسی به تفریحات سالم و دلخواه و نبود امکانات لازم جهت غنی‌سازی اوقات فراغت از حوزه نهاد تعلیم و تربیت خارج است، لذا بروز آسیب‌های اجتماعی در دانش‌آموزان می‌تواند بازتابی از ساختار و مناسبات هر کدام از این عناصر اجتماعی تلقی گردد و تنها مقصر قلمداد دادن آموزش و پرورش در این موضوع غیر اصولی می‌باشد.

تلاش در راستای حذف یا محدودسازی عوامل و زمینه‌های بروز خودکشی نوجوانان و جوانان و مهم‌تر از آن اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و ارتقایی در این خصوص با توجه به علل سبب شناختی متعدد آن به عنوان راهکاری مؤثر همواره مد نظر سیاست گذاران بوده ولی متأسفانه وفاق جمعی در جهت محقق نمودن این مهم هنوز در نزد نهادهای ذیربط عملی نشده است.

با توجه به آنکه بروز خودکشی در مدارس، دارای یک فرآیند مشکل سیستمی چند لایه هستند، برای اجرا و مدیریت برنامه‌های پیشگیرانه در این خصوص نیاز به همکاری و هماهنگی نهادهای متعددی می‌باشد و در این میان آموزش و پرورش یکی از چند نهاد دخیل می‌باشد که می‌تواند نقش مهمی در اتخاذ سیاست‌های پیشگیرانه ایفا نماید.

علاوه بر آنچه گفته شد علی‌رغم وجود چالش جدید کمبود نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش، توجه منتقدان را به این نکته جلب می‌نماییم که اداره کل امور تربیتی و مشاوره به منظور اجرایی نمودن پیشگیری از بروز خودکشی و خشونت در مدارس با توجه به امکانات و ظرفیت‌های موجود، تا کنون اقدامات ارزنده‌ای طراحی و اجرا نموده است که اهم آن عبارتند از:

طراحی و استقرار نظام راهنمایی و مشاوره به منظور ایجاد یکپارچگی، هماهنگی و همسویی در سیاست‌‌گذاری و اجرای فعالیت‌های راهنمایی و مشاوره در نظام تعلیم و تربیت و همچنین تسری رویکرد ارتقایی و جامع در فعالیت‌های راهنمایی و مشاوره‌ای دانش‌آموزان به صورت فرآیندی از دوره ابتدایی تا پایان دوره متوسطه در راستای محقق نمودن راهکارهای 4-21 و 7-3 سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مبنی‌بر استقرار نظام راهنمایی و مشاوره تربیتی مبتنی‌بر پایه مبانی اسلامی و افزایش نقش معلمان در این زمینه و با کارگیری مشاوران متخصص برای ایفای وظایف تخصصی در تمام دوره‌های تحصیلی و ارائه خدمات مشاوره‌ای- تربیتی در کلیه سطوح تحصیلی برای افزایش سلامت جسمی و روحی دانش‌آموزان به عنوان تکالیف قانونی حوزه راهنمایی و مشاوره.

اقدام زود هنگام به منظور شناسایی عوامل خطر و رفتارهای پرخطر و عوامل حمایتی در مدارس با استفاده از ابزارهای استاندارد جهت ترسیم نیم رخ روانی- اجتماعی دانش‌آموزان دوره متوسطه اول.

اجرای طرح‌های توانمندسازی روانی- اجتماعی و تحصیلی دانش‌آموزان، آموزش آداب و مهارت‌های زندگی و مهارت‌های صحیح ارتباطی به منظور شخصیت‌سازی، سالم‌سازی فرآیند رشد فردی آنان، تقویت‌ساز و کارهای خود کنترلی، آموزش مهارت‌ اجتماعی بر مبنای نتایج تحلیل آزمون‌های غربالگری و نیازسنجی‌های جامع

اجرای طرح مشاوره همتایان در مدارس متوسطه اول با بهره‌گیری رویکرد آموزش همسالان و مشارکت دانش‌آموزان نوجوان در دوره ابتدایی جهت ارجاع دانش‌آموزان دارای مشکلات روان‌شناختی به هسته‌های مشاوره مناطق

ارائه خدمات تخصصی روان‌شناختی و مشاوره‌ای و مددکاری به دانش‌آموزان دارای اختلال روان‌شناختی با بهره‌گیری از نیروهای متخصص حوزه روان‌شناختی و مشاوره با مدارک، لیسانس، فوق لیسانس، دکتری.

توسعه و تقویت مراکز مشاوره و خدمات روان‌شناختی استان‌ها و ارتقای هسته‌های مشاوره مناطق به مرکز.

ایجاد تیم‌های مداخله در بحران در فوریت‌های روان‌شناختی در استان/ منطقه/ مدارس در هنگام بروز پدیده خودکشی.

اجرای طرح آمایش مشکلات و آسیب‌شناسی روانی- اجتماعی به تفکیک مناطق جغرافیایی، بومی و جنسیت در دانش‌آموزان به منظور تهیه اطلس آسیب‌های روانی- اجتماعی دانش‌آموزان گروه هدف کشور با مشارکت (معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری)

اجرای طرح مدارس دوست‌دار زندگی (به شکل پایلوت) در شهر تهران با مشارکت سازمان بهزیستی کل کشور

طراحی و تدوین برنامه جامع پیشگیری از خشونت جهت اجرا در سال تحصیلی 96-1395 در مدارس کشور.

خواهشمند است طبق قانون مطبوعات و رسانه‌ها نسبت به درج جوابیه این مرکز در آن رسانه اقدام لازم صورت گیرد.