کمبود ۱۸۰۰ نیروی توانبخشی در آموزش و پرورش استثنایی؛ تنها یکسوم نیاز کشور تأمین شده است
سالار قاسمی، رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در گفتوگو با خبرنگار آنا با اشاره به مهمترین چالشهای پیشروی نظام تعلیم و تربیت دانشآموزان با نیازهای ویژه، کمبود نیروی انسانی متخصص در حوزههای توانبخشی را یکی از اساسیترین مشکلات این بخش عنوان کرد.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش استثنایی ماهیتی کاملاً تخصصی دارد و بدون حضور نیروهای حرفهای و آموزشدیده نمیتوان به اهداف آن دست یافت، گفت: یکی از مهمترین مشکلات ما در حال حاضر، کمبود نیروهای توانبخشی است که شامل کاردرمانگران، گفتاردرمانگران، شنواییسنجها و بیناییسنجها میشود. این نیروها نقش کلیدی در فرآیند آموزش، توانمندسازی و ارتقای کیفیت زندگی دانشآموزان با نیازهای ویژه دارند.
قاسمی با اشاره به آمارهای موجود افزود: در حال حاضر حدود ۵۰۰ معلم و نیروی فعال در حوزههای کاردرمانی و گفتاردرمانی در مدارس استثنایی کشور مشغول به کار هستند، در حالی که برآوردهای کارشناسی نشان میدهد حداقل به ۲۳۰۰ نفر نیروی متخصص در این حوزهها نیاز داریم. به عبارت دیگر، حدود ۱۸۰۰ نفر کمبود نیروی کاردرمانی و گفتاردرمانی در کشور وجود دارد و تنها یکچهارم یا در بهترین حالت یکسوم نیاز واقعی ما تأمین شده است.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی با تأکید بر اینکه این کمبود نیروی انسانی، پیامدهای مستقیمی بر کیفیت خدمات آموزشی و توانبخشی دارد، تصریح کرد: دانشآموزان با نیازهای ویژه، صرفاً به آموزش دروس نظری نیاز ندارند، بلکه بخش مهمی از فرآیند یادگیری آنها وابسته به خدمات توانبخشی مستمر و تخصصی است. نبود یا کمبود این خدمات باعث میشود بسیاری از دانشآموزان به سطح مطلوبی از استقلال فردی، مهارتهای ارتباطی و توانمندیهای اجتماعی دست پیدا نکنند.
وی در ادامه با اشاره به کمبود نیروی مشاوره در مدارس استثنایی گفت: علاوه بر نیروهای توانبخشی، در حوزه مشاوره نیز با کمبود جدی مواجه هستیم. بر اساس برآوردهای انجامشده، حدود ۱۰۰۰ مشاور در مدارس استثنایی کشور کمبود داریم. این در حالی است که دانشآموزان با نیازهای ویژه و خانوادههای آنها، بیش از سایر گروهها به خدمات مشاورهای، روانشناختی و حمایتی نیازمند هستند.
قاسمی افزود: نقش مشاوران در مدارس استثنایی تنها محدود به دانشآموزان نیست، بلکه خانوادهها نیز به راهنمایی و حمایت تخصصی نیاز دارند تا بتوانند با شرایط فرزندان خود بهتر کنار بیایند و در مسیر توانمندسازی آنها همراهی مؤثرتری داشته باشند. کمبود مشاور، فشار مضاعفی را هم بر دانشآموزان و هم بر معلمان وارد میکند.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با اشاره به پیشینه شکلگیری این سازمان گفت: آموزش و پرورش استثنایی در ایران با هدف ایجاد فرصتهای برابر آموزشی برای دانشآموزان با نیازهای ویژه شکل گرفته است. این سازمان از دهههای گذشته تلاش کرده با توسعه مدارس ویژه، آموزش تلفیقی و ارائه خدمات تخصصی، زمینه رشد و شکوفایی استعدادهای این دانشآموزان را فراهم کند. با این حال، افزایش جمعیت دانشآموزان با نیازهای ویژه و پیچیدهتر شدن نیازهای آنها، ضرورت تقویت زیرساختها و نیروی انسانی را بیش از گذشته نمایان کرده است.
وی با بیان اینکه بخشی از مشکلات موجود ریشه در سالهای گذشته دارد، خاطرنشان کرد: در سالهای قبل، جذب و تربیت نیروی متخصص توانبخشی متناسب با نیاز واقعی آموزش و پرورش استثنایی انجام نشده است. این در حالی است که تربیت نیروی متخصص در این حوزهها زمانبر است و نیازمند برنامهریزی بلندمدت، همکاری با دانشگاهها و ایجاد مشوقهای شغلی مناسب است.
قاسمی همچنین به ضرورت نگاه ملی به مسئله آموزش و پرورش استثنایی اشاره کرد و گفت: خدمات ارائهشده به دانشآموزان با نیازهای ویژه، یک موضوع صرفاً آموزشی نیست، بلکه سرمایهگذاری اجتماعی و انسانی برای آینده کشور محسوب میشود. اگر امروز در تأمین نیروی انسانی و امکانات مورد نیاز این بخش کوتاهی کنیم، در آینده با هزینههای اجتماعی و اقتصادی بسیار بیشتری مواجه خواهیم شد.
وی تأکید کرد: سازمان آموزش و پرورش استثنایی با تمام توان در حال پیگیری جذب نیروهای جدید، استفاده از ظرفیت فارغالتحصیلان رشتههای مرتبط و رایزنی با نهادهای تصمیمگیر است، اما حل ریشهای این مشکل نیازمند حمایت جدی دولت، مجلس و سایر دستگاههای مرتبط است تا بتوان خدمات شایستهای به دانشآموزان با نیازهای ویژه ارائه داد و عدالت آموزشی را در عمل محقق کرد.
انتهای پیام/
