همگرایی دانشگاه و دولت برای توسعه در دومین همایش ملی خدمات گردشگری سلامت

به گزارش خبرنگار آنا؛ صبح امروز سه‌شنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۴ دومین همایش ملی خدمات گردشگری سلامت، در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب برگزار شد.

مهنا نیک‌بین عضو هیئت علمی گروه مدیریت گردشگری و هتلداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، در ابتدای مراسم با اشاره به رویکرد دانشگاه در حوزه گردشگری سلامت اظهار کرد: این موضوع در اولویت برنامه‌های دانشگاه آزاد تهران غرب قرار گرفت و در همین راستا دو همایش ملی برگزار شد تا گامی در جهت تحقق سیاست‌های کلان کشور برداشته شود. دبیرخانه دائمی این همایش از سال ۱۴۰۱ فعالیت خود را آغاز کرد و نخستین دوره همایش در سال ۱۴۰۲ برگزار شد. دبیرخانه همچنان به صورت دائمی به فعالیت خود ادامه می‌دهد و در سال جاری نیز دومین همایش برگزار شده است.

وی افزود: نخستین دوره همایش در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی و همزمان با هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و صنایع وابسته برگزار شد. این تقارن فرصت بسیار مناسبی ایجاد کرد، چرا که بخش خصوصی، فعالان اقتصادی و سایر ارگان‌های مرتبط در نمایشگاه حضور داشتند و تعامل مؤثری میان دانشگاه، دولت و بخش خصوصی شکل گرفت.

نیک‌بین ادامه داد: برنامه‌ریزی این همایش با همکاری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، معاونت گردشگری وقت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان نظام پزشکی و سایر نهادهای مرتبط انجام شد. همایش از نظر علمی در سطح بالایی برگزار شد و در مجموع هفت پنل تخصصی و دو پیش‌نشست علمی شکل گرفت که طی آن مباحث علمی و راهبردی گردشگری سلامت مطرح شد.

وی تأکید کرد: هدف اصلی همایش اول، تبیین سیاست‌های گردشگری سلامت کشور در راستای خط‌مشی‌های کلان نظام بود. در این همایش، مفاهیم سیاست‌گذاری گردشگری سلامت مورد بررسی قرار گرفت و خروجی آن هم‌افزایی میان دستگاه‌ها، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی بود.

افزایش آمار مقالات ارسالی

نیک‌بین با اشاره به آمار مقالات خاطرنشان کرد: در دوره اول، ۵۷ مقاله به صورت نهایی پذیرفته شد. اما در دوره دوم بیش از ۱۴۰ مقاله به دبیرخانه ارسال شد که در نهایت ۱۱۰ مقاله به تصویب هیئت داوران رسید. استقبال پژوهشگران در دوره دوم به‌مراتب بیشتر از دوره نخست بود.

وی افزود: در دوره دوم، حدود ۷۰ درصد مقالات پذیرفته شد و حدود ۳۰ درصد موفق به پذیرش نشدند. از میان مقالات پذیرفته‌شده نیز نزدیک به ۱۰ درصد امکان ارائه سخنرانی یافتند که محدودیت زمان عامل اصلی آن بود. با این حال سطح کیفی مقالات بسیار مطلوب بود.

انتشار الکترونیکی مجموعه چکیده مقالات

وی اعلام کرد: مجموعه چکیده مقالات پذیرفته‌شده به صورت الکترونیکی از طریق کد QR در اختیار شرکت‌کنندگان قرار گرفته و متن کامل مقالات نیز پس از همایش بر روی سایت بارگذاری خواهد شد. همچنین از تمامی ارگان‌ها و سازمان‌هایی که در برگزاری این همایش همکاری داشتند، قدردانی می‌شود.

تمرکز دوره دوم بر گردشگری شهری سلامت و مباحث میان‌رشته‌ای

وی بیان کرد: در دوره دوم همایش که با همکاری ستاد گردشگری شهرداری تهران برگزار شد، تمرکز اصلی بر گردشگری شهری سلامت و موضوعات میان‌رشته‌ای گردشگری سلامت قرار گرفت. در این دوره تلاش شد نگاه صرف پزشکی کاهش پیدا کند و از ظرفیت رشته‌هایی مانند حقوق، علوم سیاسی، جامعه‌شناسی، معماری و رشته‌های فنی نیز استفاده شود.

نیک‌بین تصریح کرد: در همایش دوره قبل حدود ۸۰ درصد اعضای پنل‌ها پزشکان بودند و اغلب از وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی حضور داشتند، اما در دوره دوم تلاش شد ترکیب علوم انسانی، مدیریتی و فنی تقویت شود و این تغییر رویکرد با استقبال پژوهشگران روبه‌رو شد.

وی گفت: در این دوره، کمیته سیاست‌گذاری، کمیته علمی و داوری با حضور ۴۱ نفر از اساتید دانشگاه‌های مختلف و کمیته اجرایی با مشارکت همکاران دانشگاه آزاد، ستاد گردشگری شهرداری تهران و مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شد.

سهم گردشگری از تولید ناخالص داخلی کشور کمتر از ۳ درصد

سید یعقوب زراعت‌کیش رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب و رئیس همایش، در ادامه مراسم با اشاره به اهمیت اقتصادی صنعت گردشگری گفت: در بسیاری از کشورهای دنیا سهم گردشگری از تولید ناخالص داخلی بین ۱۰ تا ۱۲ درصد است، اما این سهم در ایران کمتر از ۲ تا ۳ درصد برآورد می‌شود، در حالی که کشور ما از نظر ظرفیت‌های گردشگری تاریخی، طبیعی، تفریحی، ورزشی و سلامت در جایگاهی بسیار بالاتر قرار دارد.

ظرفیت بالای ایران در گردشگری تاریخی، ورزشی و سلامت

وی افزود: ایران از نظر اماکن تاریخی، تفریحی و ورزشی ظرفیت‌های بی‌نظیری دارد. در حوزه گردشگری سلامت نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی کشور و نیاز بالای کشورهای همسایه به خدمات درمانی، امکان جذب گسترده گردشگران سلامت وجود دارد.

زراعت‌کیش تصریح کرد: در حال حاضر حدود ۵۰ درصد اشتغال کشور در بخش خدمات است، اما سهم گردشگری از این میزان بسیار اندک است، در حالی که در بسیاری از کشورهای دنیا بین ۶ تا ۱۰ درصد اشتغال به صنعت گردشگری اختصاص دارد.

وی با اشاره به کارکرد همایش‌های علمی اظهار کرد: همایش‌ها محل تجمع متخصصان و ارائه مقالات داوری‌شده هستند و می‌توانند راهکارهای مؤثری به مسئولان اجرایی کشور برای بهبود وضعیت گردشگری ارائه دهند.

ظرفیت علمی دانشگاه آزاد واحد تهران غرب در حوزه گردشگری و سلامت

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب گفت: این دانشگاه دارای رشته‌هایی نظیر گردشگری، معماری، مدیریت و اقتصاد است و ظرفیت علمی بالایی برای توسعه بسته گردشگری و سلامت دارد. همچنین حرکت دانشگاه به سمت سلامت‌محوری در دستور کار قرار گرفته است.

راه‌اندازی کلینیک دندانپزشکی و توسعه رشته‌های پزشکی

وی افزود: کلینیک دندانپزشکی دانشگاه به‌زودی راه‌اندازی می‌شود و مقدمات افزودن رشته‌های پزشکی نیز فراهم شده و مکاتبات لازم انجام شده است.

سید مصطفی فاطمی مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در این مراسم گفت: ایران از نظر نیروی متخصص، مراکز درمانی مدرن و ارائه خدمات با استانداردهای بین‌المللی از جایگاه بسیار خوبی برخوردار است. همچنین هزینه خدمات درمانی در ایران نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه رقابتی و منصفانه است.

وی افزود: ایران هم در حوزه طب مدرن و هم طب سنتی مزیت دارد و در کنار آن منابع طبیعی و جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی، زمینه توسعه گردشگری تندرستی و سلامت را فراهم کرده‌اند.

ناهماهنگی بین دستگاه‌های دولتی مهم‌ترین چالش گردشگری سلامت

فاطمی تأکید کرد: با وجود ظرفیت‌های بالا، به دلیل چالش‌های متعدد نتوانستیم از این توانمندی‌ها به‌خوبی استفاده کنیم. مهم‌ترین چالش، ناهماهنگی میان دستگاه‌های دولتی از وزارت بهداشت تا وزارت میراث فرهنگی و وزارت امور خارجه است.

وی افزود: ضعف زیرساخت‌های حمل‌ونقل، بانکی، اقامتی، پذیرایی و بازاریابی تخصصی از دیگر موانع توسعه گردشگری سلامت است. همچنین زنجیره ارزش گردشگری سلامت در کشور به شکل منسجمی شکل نگرفته است.

فاطمی تصریح کرد: در حال حاضر هر بخش از صفر تا صد کار را خود انجام می‌دهد؛ بیمارستان، آژانس و سایر بازیگران هر یک به‌صورت مستقل فعالیت می‌کنند و همین موضوع مانع شکل‌گیری زنجیره ارزش شده است.

وی بیان کرد: دانشگاه می‌تواند حلقه اتصال دولت، بخش خصوصی و فعالان علمی باشد و همایش‌هایی از این دست به استخراج راهکارهای علمی و اجرایی کمک می‌کند.

پیشنهاد تشکیل کارگروه مشترک پس از همایش

مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی پیشنهاد داد: یک کارگروه مشترک برای پیگیری اجرایی نتایج این همایش تشکیل شود و در شورای عالی گردشگری سلامت به عنوان بازوی علمی و اجرایی فعالیت کند تا دستاوردهای همایش به نتایج عملی منجر شود.

در پایان مراسم افتتاحیه دومین همایش ملی خدمات گردشگری سلامت، تفاهم‌نامه‌ای با هدف همکاری بین دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب و ستاد گردشگری شهرداری تهران منعقد شد.