جنبش دانشجویی؛ فراتر از سیاست و محور هویت دانشگاه است/ حمایت از تقویت دانشگاه فرهنگیان

به گزارش خبرنگار آنا، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در مراسم گرامیداشت روز دانشجو در پردیس شهید چمران دانشگاه فرهنگیان، سخنان خود را با درود به ارواح طیبه شهدا، به‌ویژه بیش از هزار شهید دانشجومعلم، آغاز کرد و روز دانشجو و یادمان ۱۶ آذر ۱۳۳۲ را گرامی داشت.

وی با اشاره به واقعه ۱۶ آذر گفت: این حادثه در شرایطی رخ داد که تنها چهار ماه و نیم از کودتای ۲۸ مرداد گذشته بود و مردم در اعتراض به دخالت‌های خارجی به‌ویژه انگلستان سرکوب شده بودند. در این مقطع، معاون رئیس‌جمهور آمریکا به ایران سفر کرد تا زمینه عادی‌سازی روابط ایران و بریتانیا را فراهم کند، اما دانشجویان با اعتراضات خود در دانشگاه تهران واکنش نشان دادند که در جریان آن مصطفی بزرگ‌نیا و مهدی شریعت‌رضوی به شهادت رسیدند.

خسروپناه افزود: این رویداد نشان داد درکنار آموزش، علم، فناوری و مهارت‌آموزی، جنبش دانشجویی یکی از ارکان هویت دانشگاه است. وی روایت‌های دکتر شریعتی و شهید چمران از واقعه ۱۶ آذر را سوزناک و خواندنی توصیف کرد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: جنبش دانشجویی تنها جنبش سیاسی نیست، هرچند حرکت‌هایی، چون واقعه ۱۶ آذر، تشکیل لانه جاسوسی و فعالیت‌های انتخاباتی نیز بخشی از هویت آن است.

وی با بیان اینکه جنبش دانشجویی در دوران دفاع مقدس و حوزه‌های علم و فناوری هم نقش‌آفرینی گسترده‌ای داشته، افزود: بخش عظیمی از موفقیت‌های کشور در حوزه‌های هسته‌ای، موشکی و کوانتوم به دست دانشجویان و با هدایت استادان جهادی انجام شده است.

وی همچنین به فعالیت‌های فرهنگی دانشجویان از جمله ازدواج دانشجویی و دیگر برنامه‌های تشکل‌های دانشگاهی اشاره کرد.

خسروپناه هشدار داد: باید مراقب بود جنبش دانشجویی گرفتار تحریف و تسخیر نشود.

وی سپس به پیشینه تأسیس دانشگاه فرهنگیان پرداخت و ضمن اشاره به شکل‌گیری دارالمعلمین از دوره قاجار و نقش دانشگاه هنر در تربیت معلم در ابتدای انقلاب، گفت: تشکیل یک دانشگاه گسترده به نام دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم گامی مهم بوده است.

وی تأکید کرد: برخی جریان‌ها طی سال‌های گذشته تلاش داشتند به‌جای تربیت حرفه‌ای معلم، آموزش ۶ماهه جایگزین شود و حتی پیشنهاد‌هایی برای انحلال دانشگاه فرهنگیان مطرح شده بود، اما شورای عالی انقلاب فرهنگی در مقابل این نگاه مقاومت کرده است.

خسروپناه گفت: در سه سال اخیر بیشترین مصوبات شورای عالی در حمایت از دانشگاه فرهنگیان بوده است.

دبیر شورا با اشاره به مطالبه دانشجویان برای گفت‌و‌گو‌های مستقیم با مسئولان، از تشکیل جلسات منظم استقبال کرد و پیشنهاد داد هیئت اندیشه‌ورز دانشجویی دانشگاه فرهنگیان در سطح ملی شکل بگیرد.

وی توضیح داد: شورای عالی انقلاب فرهنگی در پنج ستاره خود هیئت‌های اندیشه‌ورز مختلفی دارد و در استان‌ها نیز گروه‌هایی مانند فتا یا فعالان تربیتی استانی برای ارائه نظر کارشناسی فعالیت می‌کنند.

خسروپناه گفت: می‌توان با رأی دانشجویان سراسر کشور جمعی ۲۰ تا ۳۰ نفره از نمایندگان تشکل‌ها را به‌عنوان هیئت اندیشه‌ورز دانشجویی ذیل ستاد تعلیم و تربیت تشکیل داد تا نظرات‌شان را در قالبی ساختارمند به شورا منتقل کنند.

وی در ادامه به انتقاد‌های مطرح‌شده درباره اجرای سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش اشاره کرد و گفت: این سند ۱۲ تا ۱۳ سال پیش تصویب شده، اما اجرای آن با تأخیر همراه بوده است.

به گفته وی، از زمان حضورش در شورای عالی انقلاب فرهنگی، یکی از اولویت‌ها اجرایی‌سازی این سند بوده و به همین منظور از وزیر وقت آموزش‌وپرورش خواسته شده بود نقشه اجرایی سند تدوین شود.

خسروپناه از تلاش‌های دکتر صحرایی در تدوین این نقشه تشکر کرد و افزود: این برنامه پس از بررسی در شورا تصویب و با امضای رئیس‌جمهور شهید ابلاغ شد.

وی تأکید کرد: وزیر آموزش‌وپرورش دولت چهاردهم نیز همین نقشه را مبنای کار قرار داده و اجرای سند تحول بنیادین در حال پیگیری است، هرچند وضعیت موجود هنوز مطلوب نیست.

خسروپناه تأکید کرد: ساختار تصمیم‌سازی در اختیار دبیر شورا قرار دارد و با تشکیل هیئت اندیشه‌ورز دانشجویی می‌توان مسیر ارتباط میان دانشجویان و شورای عالی انقلاب فرهنگی را دائمی و مؤثر کرد تا دیگر محدود به مناسبت‌هایی مانند ۱۶ آذر نباشد.

سند تحول بنیادین در ریل اجراست و عدالت آموزشی نیازمند نظریه و حکمرانی دقیق است

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تشریح روند اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، از تصویب هشت مصوبه مهم مرتبط با دانشگاه فرهنگیان خبر داد و اعلام کرد: این دانشگاه به مرکز جذب مستقل مجهز شده و آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت علمی با محوریت تعلیم و تربیت در شورا در حال بررسی و تصویب است.

وی گفت: اجرای این سند آغاز شده و ادامه دارد و می‌توان گزارش سه‌ساله‌ای از پیگیری و نظارت شورا بر اجرای آن ارائه کرد.

خسروپناه اظهار داشت: وزارت آموزش و پرورش فعلی پای کار است و با وجود محدودیت امکانات، تلاش‌های جدی انجام شده است.

وی شخصیت وزیر آموزش و پرورش را فردی ولایت‌مدار، انقلابی و تلاشگر توصیف کرد و گفت: با همین امکانات موجود باید مطالبه‌گری کرد و اگر ترک فعل صورت گرفته باشد قابل مؤاخذه است.

دبیر شورا اظهار داشت: امکانات دانشگاه فرهنگیان به‌ویژه در حوزه مکان و بودجه ساخت‌وساز چند برابر شده و نباید تلاش‌های مجموعه وزارت و رؤسای دانشگاه‌ها نادیده گرفته شود.

وی کار هیئت جذب دانشگاه فرهنگیان را اقدامی ارزشمند دانست و یادآور شد: تمامی مراحل جذب دارای ضوابط و پروتکل‌های دقیق است تا معلمانی متناسب با شأن دانشگاه فرهنگیان پذیرش شوند.

وی تأکید کرد: سند بنیادین در مسیر اجرایی شدن قرار گرفته و اگر حتی ۱۰ تا ۱۵ درصد آن در عمل پیش برده شود، اقدام ارزشمندی است. وی در ادامه عدالت آموزشی را از مباحث کلیدی سند دانست و گفت تعریف عدالت آموزشی و الگوی حکمرانی آن دو پرسش مهمی است که تشکل‌ها کمتر به آن پرداخته‌اند.

خسروپناه اعلام کرد: شورا با همکاری استادان دانشگاه فرهنگیان نظریه عدالت آموزشی را مبتنی بر مضامین بیانات رهبری تدوین کرده است.

وی گفت: شخصاً طی یک‌سال اخیر بیش از پنجاه جلسه در حوزه آموزش و پرورش برگزار کرده و صد‌ها مدرسه نیز طی این دوره ساخته شده است. به گفته او بسیاری از زمین‌های فعلی دانشگاه فرهنگیان مربوط به پیگیری‌های شهید آیت‌الله رئیسی بوده و رئیس‌جمهور کنونی نیز طرح‌های نیمه‌تمام آموزش و پرورش را ادامه می‌دهد.

خسروپناه همچنین از برگزاری جلسه‌ای مهم در آینده نزدیک شورای عالی با حضور رئیس سازمان برنامه و بودجه و وزیر آموزش و پرورش خبر داد و گفت: این نخستین‌بار است که مسئله برنامه و بودجه آموزش و پرورش در سطح شورا به‌صورت رسمی بررسی می‌شود.

وی با اشاره به اصل ۴۴ قانون اساسی تأکید کرد: خصوصی‌سازی در آموزش و پرورش معنا ندارد و حاکمیت باید در آن نقش اصلی را داشته باشد. او مردمی‌سازی را به معنای مشارکت خانواده‌ها و اولیا دانست و نه واگذاری آموزش به بخش خصوصی.

وی عدالت آموزشی را برابری نسبی در کیفیت و امکانات برای همه دانش‌آموزان عنوان کرد.

خسروپناه در ادامه از مشارکت گسترده خیرین در ساخت مدارس، خوابگاه‌ها و به‌ویژه حمایت از دانشگاه فرهنگیان تقدیر کرد و گفت: خیرین علاوه بر ساخت‌وساز وارد حوزه محتوا نیز شده‌اند.

به گفته وی، معلمان فرهیخته کشور با همکاری گروهی از دانشگاهیان محتوای دروس را برای مناطق محروم تهیه و ارائه می‌کنند و این اقدام در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و خوزستان در حال اجراست.

وی از مرحومه شهید مالک رحمتی به‌عنوان یکی از خیرین فعال این حوزه یاد کرد.

دبیر شورا با اشاره به کتاب‌های خود درباره عدالت و حکمرانی عنوان کرد الگوی حکمرانی عدالت آموزشی نیازمند نظریه و اراده‌ای آهنین در برابر مافیا‌های متعدد است و اگر تشکلی آمادگی ارائه الگو داشته باشد او شخصاً برای شنیدن و یادگیری آماده است.

وی تأکید کرد: کسی نمی‌تواند ادعای مسلمانی داشته باشد و عدالت آموزشی را نپذیرد، اما تحقق آن نیاز به نظریه، اراده و مقابله با فشار‌ها دارد.

فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی دانشجویان باید با حمایت کامل دانشگاه‌ها برگزار شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه بخشی از مشکلات معیشتی دانشجویان و معلمان باید جدی گرفته شود، اظهار کرد: حتی شاهد بوده است چند دانشجو و معلم ناچارند در یک اتاق زندگی کنند.

وی گفت: ساخت مدرسه و تأمین خوابگاه معلمان بسیار ضروری است اما دولت به تنهایی توان برطرف کردن تمام نیازها را ندارد و باید حمایت‌های بیشتری صورت گیرد.

وی تأکید کرد: فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دانشجویان هیچ‌گونه محدودیتی نباید داشته باشد و افزود هم دانشگاه‌ها باید بودجه مناسب‌تری برای این فعالیت‌ها تصویب کنند و هم مجموعه‌های مسئول باید فضای باز و آزادی برای برگزاری این برنامه‌ها ایجاد کنند.

خسروپناه گفت: در مورد اینکه آیا دستگاه‌هایی مانند حراست یا گزینش مانع فعالیت‌ها می‌شوند پرس‌وجو کرده و پاسخ شنیده است که چنین موانعی نباید وجود داشته باشد؛ بنابراین شورای عالی انقلاب فرهنگی از برگزاری فعالیت‌های دانشجویی حمایت می‌کند.

دبیر شورا با اشاره به اهمیت عدالت آموزشی خاطرنشان کرد: اگر فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در دانشگاه وجود نداشته باشد، عدالت آموزشی محقق نمی‌شود.

وی ضمن قدردانی از نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها گفت: این نهاد از شخصیت‌های فرهیخته تشکیل شده و از کرسی‌های آزاداندیشی و نشست‌های علمی، سیاسی و اجتماعی حمایت کامل دارد.

خسروپناه درباره برخی نقدها نسبت به تصمیمات شورا اظهار کرد: اینکه گفته می‌شود شورا تصمیمات غیرکارشناسانه می‌گیرد غلط است.
وی تأکید کرد: اگر فردی نظر خود را با تصمیم شورا متفاوت می‌بیند، دلیل نمی‌شود تصمیم شورا غیرکارشناسی باشد.

وی ادامه داد: تصمیمات در شورا پس از ماه‌ها و گاهی بیش از یک سال بحث و گفت‌وگو اتخاذ می‌شود و اعضای شورا بدون هیاهو و شعار، به‌صورت جمعی به نتیجه می‌رسند.

وی با اشاره به موضوع صلاحیت معلمی و سن ورود به حرفه معلمی توضیح داد: شورای عالی انقلاب فرهنگی شورای سیاست‌گذار است و نباید وارد جزئیات شود، اما به دلیل اینکه مصوبات شورا مورد نظارت دیوان عدالت اداری قرار نمی‌گیرد، برخی موضوعات در شورا مطرح شده است.

خسروپناه گفت: برخی معتقدند افزایش سن جذب معلمان تا ۴۰ سال منطقی است زیرا قانون نباید مانع ورود افراد شود، اما گروهی دیگر تأکید می‌کنند معلم باید جوان باشد تا ۳۰ سال خدمت مفید ارائه دهد.

وی افزود: این موضوع چندین بار مطرح شده اما هنوز نیازمند جمع‌بندی نهایی است و رئیس‌جمهور هنوز ابلاغ مربوطه را صادر نکرده است.

وی درباره ساختار دانشگاه فرهنگیان نیز اظهار کرد: ساختار جدید این دانشگاه پس از شش ماه بحث کارشناسی ابلاغ شده و در حال اجراست. به گفته وی، بهتر است دانشگاه فرهنگیان به دانشگاه تربیت معلم تغییر نام دهد و هر مرکز تربیت معلم در استان بر اساس ویژگی‌های قومی و فرهنگی همان استان فعالیت کند.

خسروپناه افزود: این مراکز می‌توانند به‌صورت یک دانشگاه واحد با شعب مختلف یا به شکل ۳۱ دانشگاه مستقل فعالیت کنند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان از دانشجویان خواست با گفت‌وگو و بحث‌های علمی نظرات خود را ارائه کنند و اعلام کرد: نمایندگان تشکل‌های دانشجویی در هیئت اندیشه‌ورز می‌توانند نظرات خود را به ستاد تعلیم و تربیت منتقل کنند.

وی تأکید کرد: کارشناسان شورا از پیشنهادهای دانشجویان استفاده خواهند کرد و برای آنان آرزوی موفقیت کرد.