چرا حجاب فراتر از انتخاب شخصی است؟ / بیحجابی؛ محصول انقلاب صنعتی یا تهدید جامعه امروز
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا؛ در عصر امروز که مسائل فرهنگی و دینی با حجم بالایی از شبهات مواجه شدهاند، موضوع حجاب و سلوک اجتماعی زنان اهمیت ویژهای یافته است. حجتالاسلام و المسلمین هاشم نیازی کارشناس مرکز پاسخگویی به شبهات حوزههای علمیه در گفتوگو با ما به ریشهها، حکمتها و مبانی فقهی حجاب، نقش آن در جامعه و تفاوت آن با ابتذال و بیحجابی پرداخته است که در ادامه میخوانیم:
ریشه تاریخی بیحجابی
وی افزود: اگر بخواهیم با ریشه مسائل اجتماعی مانند بیحجابی آشنا شویم، باید جریان تاریخی و پیدایش مسائل را بررسی کنیم. معصومین علیهمالسلام فرمودهاند: «العالِمُ بِزَمانِهِ لا تَهجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِس»؛ یعنی شناخت زمان و شرایط تاریخی باعث میشود که فرد با درک صحیح وارد مسائل شود و از هجمه شبهات مصون بماند.
حجتالاسلام نیازی ریشه بیحجابی را محصول انقلاب صنعتی دانست و بیان داشت: این انقلاب دو اثر بزرگ داشت: اول، ارتباط انسان با معنویت و اعتقاد به خدا متزلزل شد؛ دوم، بنیان خانواده سست شد. اگر منصفانه نگاه کنیم، امروز در دنیای غرب خانواده یا بیرنگ شده یا بسیار کمرنگ است. این عوامل منشأ افول تمدن غرب شد.
وی ادامه داد: صاحبان کارخانهها دریافتند که اگر بخواهند کارگر را مانند گذشته اداره کنند، مانع دلبستگی کارگر به خانواده، بهرهوری را کاهش میدهد. برای کاهش این دلبستگی، زنان را در معرض دید عمومی قرار دادند؛ در کارخانهها، بازار و مراکز اجتماعی. علاوه بر این، برای تأمین نیروی کار ارزان، زنها وارد عرصه کار شدند و بیحجابی به تدریج گسترش یافت؛ بنابراین بیحجابی، محصول سیاستهای صنعتی و اقتصادی غرب بود.
حجاب، انتخاب شخصی یا الزام اجتماعی؟
این کارشناس دینی در پاسخ به این سؤال که آیا حجاب یک امر شخصی نیست و الزامی کردن آن آزادی فرد را سلب نمیکند؟، ابراز داشت: اگر به آیات قرآن دقت کنیم، میبینیم حجاب برای حفظ شخصیت و ارزش زن قرار داده شده، نه برای محدود کردن او. مؤمن اختیار هر چیزی دارد، جز اختیار ذلت و پایین آمدن شخصیتش. اگر بیحجابی موجب ذلت یا قرار گرفتن در معرض نگاههای آلوده شود، دیگر نمیتوان گفت اختیار کامل است.
وی گفت: فرض کنید کسی بگوید اختیارش با خود اوست و میخواهد با لباس مبتذل بیرون برود. اینجا آزادی او محدود است، زیرا این کار موجب ذلت و توهین به شخصیت خود میشود و به دیگران نیز آسیب میرساند. همانطور که در مسائل بهداشتی و واکسیناسیون الزام وجود دارد و کسی آن را سلب آزادی نمیداند، در مورد حجاب نیز اگر جامعه تشخیص دهد که الزام لازم است، این به مصلحت جامعه و حفاظت از شخصیت زن است و سلب آزادی محسوب نمیشود.
الزامی بودن حجاب ارزش آن را کم نمیکند؟
حجتالاسلام نیازی درباره اینکه برخی میگویند وقتی حجاب اجبار شود، ارزشش از دست میرود، اظهار داشت: اگر الزام با احترام و رعایت شأن انجام شود، ارزش حجاب کم نمیشود. اما برخوردهای خشن و نپخته اثر معکوس دارد. در واقع وقتی اجبار بدون رعایت شأن باشد، ممکن است اثر معکوس ایجاد کند؛ بنابراین باید در الزامی کردن حجاب، هم احترام رعایت شود و هم جلوگیری از ابتذال فرهنگی و اجتماعی.
پشتوانه فقهی حجاب چیست؟
وی با تأکید بر اینکه اهمیت و ضرورت حجاب علاوه بر یک حکم کلی، نه تنها از آیات قرآن، بلکه از سیره پیامبر و ائمه علیهمالسلام و نظر فقها استنتاج میشود، افزود: حدود هجده آیه مرتبط با حجاب وجود دارد که باید کنار هم بررسی شود، همراه با روایات و استدلالهای فقها. هیچ فقیهی در طول تاریخ نگفته است حجاب مسئلهای دست چندم است.
این کارشناس مرکز پاسخگویی به شبهات حوزههای علمیه تصریح کرد: تاریخ استعمار و استثمار نشان میدهد که دشمنان با هدف نفوذ فرهنگی، همواره تلاش کردهاند بیحجابی را گسترش دهند. همانطور که در اندلس مشاهده شد، بیحجابی عامل سقوط تمدن مسلمانان بود.
حجاب فقط برای کنترل گناه مردان است؟
وی با اشاره به اینکه حجاب صرفاً برای جلوگیری از گناه مردان نیست، ادامه داد: حکمت و فایده آن مقدم بر این است که ارزش و شخصیت زن حفظ شود. زن با رعایت حجاب میتواند در عرصه اجتماع حضور داشته باشد، تحصیل کند، کار کند و در فعالیتهای اجتماعی شرکت کند، بدون اینکه ذلت یا نگاههای آلوده او را تهدید کند. پیش از اینکه حجاب مردان را کنترل کند، شخصیت زن را محافظت میکند.
حجاب با حضور اجتماعی زنان تناقض ندارد؟
حجتالاسلام نیازی درباره حضور زنان در عرصه اجتماعی و شغل و تحصیل همراه با حجاب خاطرنشان کرد: حضور زنان در عرصه اجتماع برای مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و تمدنی لازم است. همانطور که در اوایل انقلاب، حضور زنان در تظاهرات و صحنههای اجتماعی مورد تأیید امام خمینی رحمتالله علیه بود و امروز نیز توسط رهبر انقلاب، حضرت آیتالله خامنهای، تشویق میشود.
وی گفت: این حضور منافاتی با حجاب ندارد. حجاب ابزاری برای حفظ ارزش زن است، نه مانع فعالیت او. اگر زن احساس کند حضورش در جامعه بیثمر است، بهترین وظیفه او، تربیت فرزندان و پایهگذاری خانواده است.
حجاب محدودیت ایجاد میکند؟
این کارشناس مذهبی بیان داشت: رعایت حجاب ذهن زن را آزاد میکند. زن محجبه دغدغه نگاه دیگران را ندارد و میتواند به فعالیت خود متمرکز باشد. آمار و تجربه پس از انقلاب نشان میدهد زنان محجبه در بالاترین سطوح علمی، فرهنگی و اجتماعی، فعالیت کرده و توانستهاند اثرگذار باشند. در واقعحجاب نه تنها مانع رشد نیست، بلکه تمرکز و کارایی را افزایش میدهد.
اهمیت حجاب و مسئولیت جامعه
وی افزود: همان طور که گفته شد بیحجابی پدیدهای وارداتی و محصول سیاستهای فرهنگی غرب است. اگر جامعه تشخیص دهد که جلوگیری از این پدیده برای حفاظت از ارزشهای اخلاقی، بنیان خانواده و تمدن اسلامی لازم است، الزام معقول و محترمانه ضروری است. البته برخوردهای خشن توصیه نمیشود، اما جلوگیری از ابتذال فرهنگی و رعایت ارزش زن وظیفه هر جامعهای است.
حجتالاسلام نیازی ابراز داشت: در واقع «حجاب» هم یک ارزش فردی است و هم یک ضرورت اجتماعی. زن با حجاب میتواند در جامعه حضور فعال داشته باشد و شخصیت خود را حفظ کند. همچنین حجاب، بخشی از تمدن اسلامی است و نقشی کلیدی در تربیت نسل و حفاظت از هویت جامعه دارد.
انتهای پیام/
