دهقانی: وضعیت حقوق بشر در سازمان ملل متحد امیدوارکننده نیست

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری آنا به نقل از نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد،‌ غلامحسین دهقانی روز چهارشنبه در نشست عالی‌رتبه مجمع عمومی این سازمان با عنوان «حقوق بشر در مرکز دستورکار جهانی» سخنرانی کرد.

وی حقوق بشر را میراث مشترک نوع بشر و ثمره تلاش مشترک فرهنگ‌‌ها و تمدن‌های مختلفی برشمرد که هدف اصلی آنها همواره حفظ کرامت انسانی بوده است.

وی افزود: «شخصیت‌های بزرگی خسته از استعمار، جنگ، برده‌داری، نژادپرستی و تبعیض برای دستیابی به عدالت و صلح و آرامش قیام کردند تا ارزش‌های گرانسنگی را که طی چندین نسل تحت‌الشعاع بی‌عدالتی و سلطه‌گری قرار گرفته بودند احیا کنند. ارزش‌هایی که ریشه در ذات بشر داشته، پیامبران الهی بر آنها صحه گذاشته و از اینرو تعلق به زمان و مکان خاصی ندارند. چنین وجه مشترکی جهانی بودن حقوق بشر را اجتناب‌ناپذیر می‌کند.»

دهقانی افزود: «حقوق بشر و ارزش‌های منبعث از آن چشم‌انداز ایجاد جهانی امن‌تر بر پایه صلح، عدالت، برابری و سعادت انسان را می‌دهد لیکن جهان امروز با آن نقطه آرمانی فرسنگها فاصله دارد و گویی آن ارزشها، رویایی بیش نیستند. دنیایی که در آن تنها 62 نفر به اندازه نیمی از جمعیت کره زمین ثروت اندوخته‌اند و تنها 1 درصد جمعیت جهان بیش از 99 درصد بقیه انسان‌ها ثروت دارند قطعا دنیایی صلح آمیز، مطلوب و عادلانه نیست.»

سفیر نمایندگی کشورمان اظهار داشت: «لازم است جایگاه حقوق بشر در سطح بین‌المللی در کنار سایر موضوعات اساسی و مبتلابه روز همچون مردم‌سالاری، تروریسم، حقوق بین‌الملل، خلع سلاح و حتی محیط زیست دیده شود. برای نمونه در بحث مردم‌سالاری، برای حاکمان خودخوانده دنیای امروز که تنها هدفشان حفاظت از ثروت و قدرت متمرکز در سطح جهانی است، انتخاب مردم تا جایی معتبر است که با منافع حیاتی آنها مغایرتی نداشته و یا تهدیدی را متوجه آنها نکند. اما اگر انتخاب دموکراتیک مردم به مذاق ایشان خوش نیاید، کودتای نظامی، تجاوز، تحریم و یا اشغال پاسخ انتخاب مردم خواهد بود.»

وی افزود: «در مقابل، برای متحدین و عوامل قدرتهای بزرگ، رعایت مردمسالاری و حقوق بشر کاملا اختیاری است. این قدرتها علیرغم نقض فاحش حقوق بشر از سوی متحدین خود، بی‌محابا از آنها حمایت می‌‌کنند در حالیکه کشورهای غیرهمراه هر اندازه هم دموکراتیک باشند از ضرب انتقاد شدید ایشان در امان نیستند. حمایت این قدرت‌ها از متحدینشان تنها محدود به سکوت در برابر ظلم و تعدی و بیرحمی‌های آنان نبوده بلکه فعالانه و مستکبرانه از پاسخگویی آنها نیز جلوگیری می‌کنند.»

دهقانی افزود: «متاسفانه قدرت‌ها از مفهوم حمایت، ارتقاء و احترام به حقوق بشر در سطح گسترده و بطور مستمر سوء استفاده کرده و حقوق بشر نزد آنها صرفا ابزاری برای تحقق اهداف سیاست خارجی بوده است. از اینرو زیر سئوال بردن عملکرد این قهرمانان خود خوانده حقوق بشر از سوی افکار عمومی جهان طبیعی و منطقی است.»

معاون نماینده دائم کشورمان در سازمان ملل متحد گفت: «وضعیت حقوق بشر در سازمان ملل متحد نیز اساسا امیدوارکننده نبوده است. در مجموع نحوه عملکرد سازمان ملل متحد در برآورده کردن منافع واقعی ملت‌ها محل مناقشه بوده و جای سوال فراوان دارد.»

وی افزود: «مشخصا همان برخوردهای گزینشی بر فعالیت این سازمان جهانی چنبره انداخته که نتایج و آثار بسیار سوئی بر جای گذاشته است. بطور مثال گرچه همه بر این امر اتفاق نظر دارند که حقوق بشر مفهومی جهانی، غیر قابل تفکیک و مرتبط به هم است، لیکن در مقام عمل، استانداردهای دو گانه و برخوردهای گزینشی به رویه‌های غالب بدل شده‌اند.»

دهقانی تصریح کرد: «برخی مصادیق حقوق بشری بر بقیه رجحان یافته و جنبه‌های دیگر حقوق انسانی به حاشیه رانده شده‌اند. در این میان حتی سازوکار مثبت بررسی دوره‌ای و جهانی حقوق بشر از سوی برخی اعضای ملل متحد به سیاست‌زدگی دچار شده و استمرار ارائه قطعنامه‌های حقوق بشری علیه کشورها به تضعیف آن دامن زده است؛ اقداماتی که خاصیتی غیر از تبدیل آرمان‌های حقوق بشر به ابزارهایی برای بهره‌برداری‌های سیاسی ندارد.»

دهقانی همچنین گفت: «سازمان ملل متحد نیازمند تغییر رویکرد است تا بتواند حقوق بشر را درخدمت ارتقاء ارزش‌های بنیادین انسانی همچون برابری و عدالت قرار دهد. سازمان ملل متحد باید بتواند در مواجهه با فشارها به هنگام نقض فاحش حقوق بین‌الملل - صرف‌نظر از میزان کمک‌های مالی نقض‌کننده یا اینکه چه کشوری حامی دولت ناقض حقوق بین‌الملل است- مقاومت کند و از اعمال استانداردهای دوگانه و سیاست‌زدگی به دور بماند. در این راستا و به‌منظور پرهیز از تحت فشار گذاشتن صرفا کشورهای در حال توسعه و فقیر، لازم است رشد هشداردهنده بیگانه‌هراسی، تنفر نژادی، اسلام‌هراسی، نژادپرستی و عدم ادغام اجتماعی در ثروتمندترین کشورهای جهان بعنوان زمینه‌های مستعد ایجاد خشونت و جنایت مور توجه قرار گیرد.»

وی در پایان گفت: «اصولی که فقط بر ضعیف‌ترین‌ها و فقیرترین‌ها تحمیل شود نمی‌تواند اعتبار و کارایی داشته باشد.»

لازم به ذکر است این نشست دو روزه با حضور تعدادی از وزرا و مقامات کشورها و مشارکت قابل توجه نهادهای بین‌المللی حقوق بشری در روزهای 22 و 23 تیر ماه در نیویورک برگزار شد و بیش از یکصد کشور در آن به ارائه نقطه نظرات خود در خصوص حقوق بشر پرداختند.