ترامپ و معمای ممدانی

به گزارش خبرگزاری آنا، پیروزی زهران ممدانی در انتخابات اخیر شهرداری نیویورک را می‌توان از حیث سیاسی یک زلزله تمام‌عیار در ساختار قدرت ایالات متحده دانست؛ زلزله‌ای که پس‌لرزه‌های آن فراتر از مرز‌های ایالتی احساس خواهد شد و به شکلی بُنیادی راهبرد‌های حزب جمهوریخواه را دچار چالش کرده است. اگرچه دموکرات‌ها تلاش می‌کنند این پیروزی را به نام خود سند بزنند، اما فرامتن این واقعه به مراتب گسترده‌تر از آن است که بتوان آن را در بطن دوگانه دموکرات -جمهوریخواه در آمریکا مورد تجزیه و تحلیل قرار داد!

پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴، جبهه جمهوریخواهان با اعتماد به نفس کامل به نبردی پرهزینه علیه زهران ممدانی وارد شد. کمپین‌های سازمان‌یافته، تبلیغات سنگین و حتی تلاش برای جذب بخشی از رأی‌دهندگان دموکرات ناراضی، همگی بخشی از نقشه‌ای بودند که قرار بود از صعود «شهردار مسلمان نیویورک» جلوگیری کند. اما نتیجه چیز دیگری بود: موجی خودجوش از حمایت عمومی نه‌تنها سد راه آنان شد، بلکه نشانه‌ای روشن از «سکته سیاسی» جمهوریخواهان پس از آن پیروزی پرادعا بود. حضور و پیروزی ممدانی بر خلاف تمام محاسبات انتخاباتی نومحافظه‌کاران، نشان داد که ترامپیسم دیگر ابزار مطمئنی برای مهندسی سیاست آمریکا نیست.

از سوی دیگر، اتحاد کم‌سابقه‌ای میان چهره‌های برجسته حزب دموکرات در این انتخابات شکل گرفت؛ از باراک اوباما و بیل کلینتون گرفته تا هیلاری کلینتون و برنی سندرز، همه در یک کارزار مشترک به پشتیبانی از ممدانی برخاستند. این هم‌نشینی نمادین، زنگ خطری جدی را علیه جمهوریخواهان به صدا درآورد. این مدل هم‌افزایی سیاسی ممکن است در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره در سال ۲۰۲۶ تکرار شود و اکثریت نسبی جمهوریخواهان را فرو بریزد؛ فرمولی که اگر استمرار یابد، می‌تواند میراث ادعایی سیاسی ترامپ را از درون متلاشی کند.

اما مهم‌ترین پیام انتخابات نیویورک، نه در ائتلاف‌های حزبی بلکه در رفتار رأی‌دهندگان نهفته است. مشارکت بی‌سابقه مردم، به‌ویژه جوانان و مهاجران، نشان داد که رأی به ممدانی صرفاً رأیی به دموکرات‌ها نبود؛ بلکه ترجمانی از خستگی عمومی نسبت به نظم قدرت موجود و نارضایتی از لیبرال‌دموکراسی صوری آمریکاست. مردم، با رأی خود به شهرداری مسلمان، به هژمونی رسانه‌ای و سیاسی واشنگتن «نه» گفتند؛ «نه»‌ی که می‌تواند در تاریخ آمریکا به‌عنوان آغاز مرحله‌ای تازه از بازتعریف مفهوم قدرت و نمایندگی ثبت شود.

در مجموع، «سندروم ممدانی» برای ترامپ و جمهوریخواهان چیزی فراتر از یک شکست انتخاباتی است. این سندروم نشانه‌ای از آغاز دوران تازه‌ای است که در آن شعار‌های تند، دوقطبی‌سازی و سیاست نمایشی دیگر کارایی سابق را ندارند؛ و جامعه آمریکا در جستجوی واژگان جدیدی برای آینده خویش است — واژگانی که از نیویورک و از نامی برخاسته است که تا چندی پیش حتی در ادبیات سیاسی آمریکا غریب می‌نمود: زهران ممدانی.