تاریخنگاری داستانی در «من فیروز دیلمی هستم»؛ روایتی از مبارزات فیروز دیلمی
به گزارش خبرگزاری آنا، این نشست به دبیری حمید بابایی نویسنده و منتقد ادبی در فروشگاه انتشارات بهنشر در تهران میزبان حضور حسین امیدی، نویسنده کتاب «من فیروز دیلمی هستم» و جمعی از علاقهمندان به ادبیات بود.
نویسنده کتاب «من فیروز دیلمی هستم» در ابتدای این نشست گفت: این اثر داستانی، تاریخی را روایت میکند که شخصیت محوری آن «فیروز دیلمی» از فرماندهان نظامی ایرانی در آستانه ظهور اسلام است.
حسین امیدی بیان کرد: آشنایی ایرانیان با اسلام عمدتاً نه از طریق کشورگشاییهای خلفا، که از طریق شخصیتهای برجسته ایرانی صورت گرفت که در مناطقی مانند یمن حضور داشتند. به عنوان مثال فیروز دیلمی از جمله این چهرههای اثرگذار است.
وی در ادامه به بخشی از حوادث داستان اشاره کرد و افزود: فیروز دیلمی از قبیله دیلم و ساکن تیسفون بود که در یمن به عنوان فرمانده و محافظ کاروانهای تجاری فعالیت میکرد. او در شرایطی بحرانی و برای حفظ جان خود و همراهان، تقیه کرده و بیعتی را میپذیرد که از روی رغبت نبوده است. در ادامه، نامهای از سوی پیامبر اسلام به دست او و یارانش میرسد که نقطه عطفی در سرنوشت این شخصیت و همراهانش ایجاد میکند.
امیدی خاطرنشان کرد: این رمان با قلمی روان، فراز و نشیبهای مبارزات پنهانی، نمایشهای قدرت و تلاش برای اجرای فرمان پیامبر را به تصویر میکشد. فیروز دیلمی به عنوان فردی شاخص از سوی پادشاه خود مأمور میشود تا ادعای «اسود عنسی» از مدعیان دروغین پیامبری (ص) را بسنجد، که این خود نشاندهنده اهمیت تأیید چهرههای معتبر برای ادعاهای بزرگ است.
«من فیروز دیلمی هستم» اثری تاریخی با روایت داستانی است
حمید بابایی، نویسنده و منتقد ادبی نیز در این نشست کتاب «من فیروز دیلمی هستم» را از جنبههای روایی، ساختاری و زبانی مورد تحلیل قرار داد و گفت: این کتاب، در اصل یک اثر تاریخی است که کوشیده روایت ادبی و داستانی را در دل خود جای دهد؛ اما از منظر رمان، با چالشهای بنیادینی روبهروست.
وی در ادامه به مسئله «شخصیتپردازی» و «طرح علت و معلولی» اشاره کرد و افزود: در رمان، کنش شخصیتها باید بر اساس رابطه علت و معلولی و طرح منسجم پیش برود. جهان واقع ممکن است شاهد انتظار کشیدنهای طولانی باشد، اما در رمان، باورپذیر کردن چنین امری نیازمند بسترسازی و ساختارمند کردن روایت است – درست مانند آنچه در کتاب "عشق سالهای وبا" شاهدیم.
این نویسنده با تمجید از انتخاب شخصیت فیروز دیلمی چهرهای کمترشناخته شده در تاریخ صدر اسلام در این رمان خاطرنشان کرد: این اثر از منظر تاریخی، پژوهشی ارزشمند و با رویکردی شیعی است و اطلاعات خوبی از نقش ایرانیان در گسترش اسلام ارائه میدهد. حتی نگاه یمنیِ امروز به جهان تشیع، در این روایت حضور دارد.
بابایی، به ساختار روایی اثر نیز اشاره و تصریح کرد: ساختار کتاب بیشتر به فیلمنامه شبیه است تا رمان و دارای توصیفهای صحنهای فشرده و فقدان زمانبندی دقیق است.
وی در پایان با اشاره به خط داستانی اثر گفت: اگر نیت خواننده، مطالعه یک متن تاریخیِ روایتمحور باشد، این اثر میتواند گزینه مناسبی باشد. اما اگر به دنبال رمانی با ساختار کلاسیک، شخصیتپردازی عمیق و وحدت موضوعی هستید، این کتاب احتمالاً انتظارات شما را برآورده نخواهد کرد. به بیان دیگر، اثر حاضر بیشتر به تاریخ روایی شباهت دارد تا اینکه رمان تاریخی باشد.
رمان «من فیروز دیلمی هستم» به قلم حسین امیدی توسط انتشارات «بهنشر» منتشر شده و به بیان بخشهای کمتر گفتهشدهای از تاریخ صدر اسلام و سرگذشت و تدابیر خردمندانه «فیروز دیلمی»، فرمانروای ایرانی مقیم یمن، میپردازد.
از جمله وقایع تاریخی که در این رمان به صورت داستانی روایت شده است، میتوان به ماجرای دسیسهی خسرو پرویز برای دستگیری پیامبر اکرم (ص)، مسلمان شدن ایرانیان یمن و همچنین مبارزهی شجاعانهی فیروز و یارانش با جنبش فریبکارانهی «اسود عنسی» از مدعیان دروغین پیامبری اشاره کرد.
این اثر در فروشگاههای کتاب انتشارات بهنشر در دسترس علاقهمندان است.
انتهای پیام/
