پوکی استخوان یکی از چالشهای جدی سلامت در کشور است/ سالانه بیش از ۱۵۰ هزار شکستگی ناشی از پوکی استخوان در ایران رخ میدهد
به گزارش خبرنگار آنا، نشست خبری هفته ملی سلامت استخوان در پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم ظهر روز چهارشنبه ۲۳ مهر ۱۴۰۴ برگزار شد.
باقر لاریجانی، رئیس مرکز پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، با تأکید بر اهمیت آگاهی عمومی درباره پوکی استخوان گفت که نگرانی عمده در مورد این بیماری آن است که حتی با وارد شدن آسیبهای بسیار کوچک، ممکن است شکستگیهای جدی در استخوانها ایجاد شود. او افزود که شکستگی استخوان میتواند در قسمتهای مختلف بدن رخ دهد و در صورتی که در ناحیه لگن یا سر فمور اتفاق بیفتد، بیمار ممکن است برای همیشه وابسته به دیگران شود.
وی خاطرنشان کرد که برخی از این بیماران حتی در همان دوران بستری در بیمارستان با مشکلات جدی مواجه میشوند. او گفت شکستگی در ستون فقرات موجب قوز، کوتاهی قد و بروز مشکلات متنوع سلامتی میشود.
لاریجانی با اشاره به کمبود آگاهی عمومی درباره سلامت استخوانها گفت: حدود ۸۰ درصد افراد از پوکی استخوان خود بیخبر هستند و نقش رسانهها و مراقبان سلامت در اطلاعرسانی به مردم بسیار کلیدی است. او تأکید کرد که باید به مردم یادآوری شود سلامت استخوان بخشی جداییناپذیر از سلامت عمومی است.
وی افزود: از هر هزار نفر مبتلا به پوکی استخوان، تنها حدود ۸۰ نفر درمان مناسب را آغاز میکنند و بسیاری از بیماران درمان خود را ادامه نمیدهند. به گفته او، این مشکل فقط مختص ایران نیست و عدم ادامه درمان یکی از چالشهای جهانی در زمینه پوکی استخوان است.
لاریجانی گفت: در مرکز پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، با همکاری دکتر فهیمفر و دیگر متخصصان، برنامههایی برای افزایش آگاهی عمومی و تداوم درمان در بیماران مبتلا در حال اجراست. او افزود هفته آینده علاوه بر برگزاری سمینار روز جهانی استخوان، کمپینی با حضور مردم و بیماران برگزار خواهد شد تا فرهنگ مراقبت از استخوانها گسترش یابد.
وی در ادامه به عوامل خطر پوکی استخوان اشاره کرد و گفت: ژنتیک نقش مهمی دارد و تراکم استخوان در میان نژادهای مختلف متفاوت است، اما تغذیه نیز تأثیر چشمگیری دارد. وی اظهار داشت حدود زیادی از مردم ایران مصرف کافی کلسیم ندارند و این در حالی است که مصرف متعادل لبنیات برای بدن ضرری ندارد.
لاریجانی تأکید کرد: مصرف روزانه ۱۲۰۰ میلیگرم کلسیم ضروری است و این مقدار از طریق شیر، ماست، دوغ و سایر لبنیات قابل تأمین است. او افزود کمبود ویتامین D نیز همچنان یکی از مشکلات عمده در کشور است، هرچند پس از دوران کرونا، به دلیل افزایش مصرف مکملها، وضعیت کمی بهبود یافته است.
وی با اشاره به نقش تغذیه در پیشگیری از پوکی استخوان گفت: مطالعات بینالمللی جدی نشان دادهاند که مصرف کلسیم و ویتامین D میتواند از بروز پوکی استخوان و شکستگی جلوگیری کند. او افزود در کشور ما همزمان هم کمبود ویتامین D وجود دارد و هم مصرف کلسیم پایین است، چرا که میزان مصرف شیر و لبنیات در سبد غذایی خانوار ایرانی پایین است.
لاریجانی تصریح کرد: سرانه مصرف لبنیات در ایران حدود یکچهارم میانگین جهانی است. در حالی که در بسیاری از کشورهای پیشرفته سرانه مصرف شیر حدود ۳۰۰ کیلوگرم در سال است، این رقم در ایران تنها یکدهم آن است. او تأکید کرد باید مصرف شیر و لبنیات در کشور افزایش پیدا کند.
وی گفت: مصرف دو تا سه لیوان شیر یا معادل آن در قالب ماست یا لبنیات دیگر در روز هیچ مشکلی برای بدن ایجاد نمیکند و برخلاف برخی تبلیغات نادرست، مصرف متعادل لبنیات باعث افزایش اسیدیته مضر بدن نمیشود. او افزود مردم میتوانند با خیال راحت این مقدار لبنیات را مصرف کنند، چرا که نهتنها مشکلی ندارد بلکه به افزایش تراکم استخوان و پیشگیری از پوکی استخوان کمک میکند.
او با اشاره به آمار شکستگیها در کشور گفت: در سال ۱۴۰۰ (۲۰۲۰ میلادی) حدود ۱۵۰ هزار شکستگی استخوان در ایران رخ داده است. به گفته او، حدود ۱۵ درصد از افرادی که یک بار دچار شکستگی میشوند، در دو تا سه سال بعد دوباره دچار شکستگی میشوند.
لاریجانی تصریح کرد: ۵۰ درصد از شکستگیهای جدید در میان افرادی رخ میدهد که قبلاً سابقه شکستگی داشتهاند، و همین موضوع اهمیت برنامههای پیشگیری از شکستگیهای بعدی را نشان میدهد. او گفت در تعدادی از بیمارستانهای کشور با همکاری دانشگاهها و وزارت بهداشت برنامهای برای ثبت و پیگیری بیماران دارای شکستگی آغاز شده است تا از تکرار آن جلوگیری شود.
وی افزود: در حال حاضر در ایران هر روز حدود ۴۰۰ شکستگی استخوان اتفاق میافتد و بهطور میانگین روزانه ۱۰ نفر به علت شکستگیهای شدید جان خود را از دست میدهند. او گفت سالانه حدود ۳ هزار مرد در کشور بر اثر شکستگیهای استخوانی فوت میکنند.
رئیس مرکز پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم افزود: بار اقتصادی ناشی از شکستگیهای استخوان در کشور حدود ۴۰۰ میلیون دلار در سال است و این رقم نشاندهنده اهمیت پیشگیری و درمان بهموقع است.
وی تأکید کرد: هر زن بالای ۶۵ سال و هر مرد بالای ۷۰ تا ۷۵ سال باید حداقل یک بار سنجش تراکم استخوان انجام دهد و افرادی که بیماریهای زمینهای دارند، باید زودتر مورد بررسی قرار گیرند.
لاریجانی گفت؛ بر اساس مطالعات، تنها دو نفر از هر ده فرد بالای ۵۰ سال در کشور تراکم استخوان طبیعی دارند و ۶۰ درصد از شکستگیها بر اثر تروماهای بسیار خفیف رخ میدهد، مانند زمین خوردن ساده یا لغزش در منزل.
وی با اشاره به دستاوردهای علمی کشور در این زمینه گفت: ایران از نظر تعداد انتشارات علمی در حوزه پوکی استخوان در رتبه هفدهم جهان و در منطقه در جایگاه اول یا دوم قرار دارد. او افزود بزرگترین تحقیقات ملی در زمینه پوکی استخوان در ایران انجام شده و اکنون مطالعات پیشرفتهتری در حوزههای ژنومیک، پروتئومیک و میکروبیوتا در حال انجام است.
وی ابراز امیدواری کرد: در سالهای آینده نتایج این تحقیقات در اختیار جامعه علمی و مردم قرار گیرد و گفت هدف نهایی این مطالعات کمک به ارتقای سلامت عمومی و پیشگیری از عوارض پوکی استخوان است.
لاریجانی در پایان تأکید کرد پوکی استخوان مسئلهای جدی و رو به افزایش است و باید به آن توجه ویژه شود. او گفت شعار امسال بنیاد بینالمللی پوکی استخوان، کاهش بیتوجهی به سلامت استخوان است و باید این آگاهی در سطح جامعه افزایش یابد.
به گفته وی، پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان برد منطقهای بنیاد بینالمللی پوکی استخوان فعالیت میکند و تلاش دارد تا مردم کشور از جدیدترین یافتههای علمی دنیا در این زمینه بهرهمند شوند.
کاهش نگرانکننده سرانه مصرف شیر و کلسیم در کشور؛ هشدار درباره افزایش خطر پوکی استخوان
دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر معاونت بهداشت اعلام کرد: براساس آخرین مطالعه انجام شده با همکاری مرکز تحقیقات و در قالب مطالعه آیموس که همراه با طرح استپس اجرا شده است، سرانه مصرف شیر در کشور بسیار پایینتر از حد انتظار گزارش شده است. همچنین میزان مصرف کلسیم در بین مردم کمتر از مقدار توصیه شده ۱۲۰۰ میلیگرم در روز برای خانمها و آقایان بالای ۵۰ سال است. دادههای بهدستآمده از گزارشهای برنامههای مراقبین سلامت نیز نشان میدهد که سبد غذایی خانوارها از نظر مصرف شیر به حد مطلوب نرسیده است.
فاطمه حاجیولیزاده، رئیس اداره بیماریهای عضلانی اسکلتی دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر، با بیان اینکه برخی عوامل مانند جنسیت و افزایش سن در بروز پوکی استخوان غیرقابل تغییر هستند، افزود: خانمها به دلیل شرایط هورمونی در سنین پایینتر دچار پوکی استخوان میشوند و با افزایش سن نیز روند استخوانسازی در بدن به طور طبیعی کاهش پیدا میکند.
وی تأکید کرد: در کنار این عوامل، مواردی وجود دارند که میتوان با کنترل آنها از بروز یا پیشرفت پوکی استخوان جلوگیری کرد. به گفته او، فعالیت بدنی مناسب در دوران کودکی و نوجوانی باعث تحریک استخوانسازی و تقویت اسکلت بدن میشود و در دوران میانسالی و سالمندی نیز مصرف کافی کلسیم و ویتامین D در کنار ورزش اهمیت زیادی دارد.
حاجیولیزاده افزود: فعالیت بدنی علاوه بر افزایش استحکام استخوانها، در کاهش احتمال افتادن و شکستگی نقش دارد و انجام ورزشهای تعادلی میتواند از زمین خوردن سالمندان پیشگیری کند. او به سالمندان توصیه کرد تمرینات سادهای مانند برخاستن و نشستن از روی صندلی را انجام دهند و عواملی مانند ضعف بینایی، شنوایی و مشکلات قلبی عروقی را که احتمال افتادن را افزایش میدهد، کنترل کنند.
وی خاطرنشان کرد که ورزشهایی که با وارد کردن فشار مناسب بر استخوانها و عضلات همراه هستند، مانند فعالیتهایی که در آن وزن بدن یا اجسام سبک جابهجا میشود، در پیشگیری از پوکی استخوان و تقویت عضلات مؤثرند و باید بهصورت منظم در برنامه روزانه افراد قرار گیرند.
انتهای پیام/
