«صد»؛ تجربه آموزشی همگانی از قاب تلویزیون
گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، سعید زعیمی ـ مسابقه تلویزیونی صد به تهیهکنندگی محسن نجفی سولاری و اجرای هادی حجازیفر، تازهترین نمونه از ترکیب سرگرمی و آموزش در تلویزیون ایران است. این برنامه که فصل اول آن شبکه سه سیما روی آنتن رفت، با هدف ایجاد یک تجربه جذاب، چالشی و آموزشی برای مخاطب طراحی شده است. ساختار مسابقه مبتنی بر حضور صد شرکتکننده در یک رقابت نفسگیر است که طی آن افراد به مرور از صحنه حذف میشوند و در نهایت کسی که بیشترین امتیاز را کسب کند، به قهرمان فصل تبدیل میشود. این فرمت که نسخهای بومیسازیشده از مسابقهای جهانی است و در بیش از ۲۸ کشور تولید شده، نشاندهنده تلاش تلویزیون برای معرفی محتوای جهانی با سازوکار و فرهنگ ایرانی است.
از منظر جامعهشناسی رسانه، صد نمونهای موفق از سرگرمی ساز و پرمخاطب است که با تمرکز بر اطلاعات عمومی، زمینه تعامل گسترده میان مردم و رسانه ملی را فراهم میکند. در حالی که بسیاری از برنامههای تلویزیونی به فضای سلبریتیمحور یا نقد و قضاوت فردی وابستهاند، صد محیطی خودمانی و مردمی ایجاد کرده است. شرکتکنندگان از اقشار و سنین مختلف انتخاب میشوند و آزمونها به گونهای طراحی شدهاند که افراد با سطح متفاوت از تحصیلات و دانش عمومی بتوانند با برنامه همراه شوند. این نوع برنامهسازی، قابلیت تلویزیون برای دسترسی مستقیم و بدون واسطه به مخاطبان را برجسته میکند؛ حتی در مناطق دورافتاده، مردم میتوانند بدون نیاز به اینترنت یا اشتراک، در یک تجربه سرگرمکننده و آموزشی مشارکت کنند.
غربالگری متقاضیان برای افزایش کیفیت
یکی از نقاط قوت مسابقه صد طراحی سوالات و مراحل انتخاب شرکتکنندگان است. بیش از ۵۶ هزار نفر برای حضور در این برنامه ثبتنام کردند و مراحل انتخاب شامل آزمون آنلاین، تماس تصویری و حضور حضوری بود تا اطمینان حاصل شود افراد منتخب، شایستگی لازم را دارند. سئوالات شامل حوزههای متنوعی از جمله ورزش، هنر، سینما، تلویزیون، موسیقی، ادبیات، ریاضیات، تاریخ، جغرافیا، زبانهای خارجی، امور فنی، خانهداری و آشپزی طراحی شده است. این تنوع موضوعی، باعث میشود مسابقه به ابزاری برای افزایش آگاهی عمومی و تقویت مطالعه و دقت مخاطب تبدیل شود. بدین ترتیب، صد نه فقط یک برنامه سرگرمکننده، بلکه یک تجربه آموزشی همگانی است که میتواند مهارتهای شناختی و اجتماعی شرکتکنندگان و بینندگان را به چالش بکشد.
حضور هادی حجازیفر به عنوان مجری، نیز نقشی کلیدی در جذابیت و باورپذیری برنامه دارد. نجفی سولاری توضیح داده است که انتخاب او بر اساس تجربه، توانایی ارتباط با مخاطب و علاقهاش به حضور در تلویزیون ملی صورت گرفته است. حجازیفر با توجه به محبوبیت و سابقه فعالیت در سینما و تلویزیون، توانسته فضایی صمیمی و همدلانه ایجاد کند که شرکتکنندگان و مخاطبان را به همراهی با برنامه ترغیب میکند. همچنین شفافسازی درباره دستمزد مجری و همکاری با اسپانسرها نشان میدهد که برنامه با مدیریت مالی متعارف و شفاف ساخته شده و تمرکز اصلی بر محتوا و تعامل اجتماعی است، نه جنجالهای تبلیغاتی یا جنبههای تجاری صرف.
فضای مسابقه و دکور ۱۵۰۰ مترمربعی نیز طراحی شده تا هم هیجان و درام مسابقه حفظ شود و هم امکان نمایش همزمان ویدئوها، سوالات و واکنش شرکتکنندگان فراهم گردد. وجود تماشاگران زنده و ویدئو والهای تعاملی، علاوه بر افزایش جذابیت بصری، باعث میشود بیننده خانه هم احساس حضور در صحنه مسابقه را داشته باشد. از نظر جامعهشناسی، این ویژگیها تعاملات جمعی و همبستگی اجتماعی را تقویت میکند؛ زیرا مخاطبان به طور فعال به پاسخدهی و همراهی با شرکتکنندگان تشویق میشوند.
رقابت سالم و اطلاعات محور
نکته قابل توجه دیگر، هدفگذاری صد در ایجاد رقابت سالم و اطلاعات محور است. مسابقه با ایجاد فضایی هیجانانگیز، اما غیرپیچیده، تلاش دارد افراد را به مطالعه و مشاهده دقیق محیط پیرامون خود ترغیب کند. این برنامه، بر خلاف بسیاری از تولیدات سرگرمی صرف، از ظرفیت تلویزیون ملی برای ترویج دانش عمومی، ارتقای آگاهی اجتماعی و تقویت مشارکت مدنی بهره برده است. شرکتکنندگان نه فقط برای جایزه، بلکه برای نشان دادن توانایی و دانش خود و ایجاد انگیزه برای دیگران، رقابت میکنند.
در جمعبندی، مسابقه صد نمونهای موفق از رسانه سرگرمیساز است که با استفاده از فرمت جذاب و مردمی، میتواند به افزایش آگاهی عمومی، تقویت مهارتهای شناختی و اجتماعی، و ایجاد فضای مشارکتی در تلویزیون ملی کمک کند. این برنامه نشان میدهد که تلویزیون، با طراحی هوشمندانه و استفاده از فرمتهای جهانی، میتواند سرگرمی و آموزش را همزمان ارائه دهد و مخاطبان را در سطح ملی درگیر مسائل علمی و عمومی کند. به این ترتیب، صد فراتر از یک مسابقه صرف، به یک ابزار فرهنگسازی و ترویج دانش عمومی در جامعه ایرانی تبدیل شده است.
کارشناس رسانه
انتهای پیام/
