تحقق پیشگویی امام صادق (ع)/ بانویی از اهل بیت که سرنوشت قم را برای همیشه تغییر داد

حجت‌الاسلام مصطفی دهستانی کارشناس دینی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری آنا با بیان اینکه هجرت حضرت معصومه (س) قم را از یک شهر کوچک به پایتخت علمی جهان تشیع بدل کرد، ابراز داشت: ماجرای هجرتشان این‌گونه بود: وقتی مأمون عباسی امام رضا (ع) را به خراسان فراخواند، بسیاری از خاندان اهل‌بیت دلتنگ شدند. حضرت معصومه (س) به‌دلیل علاقه شدید به برادر و نیز احساس مسئولیت در قبال شیعیان، تصمیم گرفتند به سمت خراسان حرکت کنند.

هجرتی که تاریخ را عوض کرد

وی افزود: حضرت (س) در مسیر، در شهر ساوه بیمار شدند. آن زمان مردم ساوه چندان ارادتی به اهل‌بیت نداشتند، اما وقتی خبر به قم رسید، اشعریان ـ که محبان اهل‌بیت بودند ـ با شوق آمدند و ایشان را به قم آوردند.

حجت‌الاسلام دهستانی بیان داشت: در قم، حضرت (س) حدود هفده روز میهمان موسی‌بن‌خزرج، بزرگ اشعریان، بودند و سپس در همان شهر دار فانی را وداع گفتند. همین هجرت کوتاه و ناتمام، سرنوشت قم را برای همیشه تغییر داد.

قم؛ حرم اهل‌بیت

وی با اشاره به حدیث امام صادق (ع) که فرمودند: «قم، حرم ماست»، ادامه داد: این پیشگویی امام صادق (ع) بسیار معنادار است. ایشان سال‌ها قبل از هجرت حضرت معصومه (س) فرمودند: «قم کوفه کوچک است» و «قم، حرم ماست.»

این خطیب تهرانی اظهار داشت: تحقق این سخنان وقتی روشن شد که بانویی از خاندان پیامبر (ص) در این شهر مدفون شد. از همان زمان، قم به مأمن شیعیان، محل تجمع علما و پایگاه نشر معارف اهل‌بیت تبدیل شد.

اگر امروز حوزه علمیه قم، قلب تپنده فقه شیعه است، اگر مراجع تقلید و بزرگان دین در این شهر زیست می‌کنند، همه به برکت همان هجرت و دفن حضرت معصومه (س) است. قم بدون ایشان، قم امروز نبود.

جایگاه شخصیتی حضرت معصومه (س)

وی گفت: حضرت معصومه (س) تنها یک بانوی زاهد و عابد نبودند، بلکه عالمه‌ای برجسته بودند. نقل مشهوری هست که در کودکی، جمعی از شیعیان پرسش‌های اعتقادی خود را نوشتند تا از امام کاظم (ع) بپرسند. چون امام در سفر بودند، حضرت معصومه (س) ـ که دختری نوجوان بیش نبود ـ به آن پرسش‌ها پاسخ دادند. وقتی امام بازگشتند و پاسخ‌ها را دیدند، فرمودند: «فدا‌ها ابوها»؛ یعنی پدرش فدای او باد. این تعبیر نشان‌دهنده عظمت علمی حضرت است.

حجت‌الاسلام دهستانی تصریح کرد: ایشان همچنین محدثه بودند و روایات متعددی از پدر بزرگوارشان نقل کرده‌اند. بنابراین، در همان عمر کوتاه، هم به لحاظ علمی در سطحی بالا قرار داشتند و هم به لحاظ معنوی و عبادی.

زیارت‌نامه‌ای بی‌نظیر

وی افزود: زیارت‌نامه‌ای که از امام رضا (ع) درباره حضرت معصومه (س) نقل شده، بسیار ویژه است. در آن زیارت‌نامه، امام به زائران تعلیم داده‌اند که خطاب به حضرت بگویند: «یا فاطمة اشفعی لی فی الجنة»؛ یعنی «ای فاطمه، برایم در بهشت شفاعت کن.»

این کارشناس دینی خاطرنشان کرد: این عبارت را اگر دقیق بنگریم، متوجه می‌شویم که حضرت معصومه (س) مقامی نزدیک به مقام شفاعت کبری دارند. کمتر بانویی در تاریخ اسلام است که چنین زیارت‌نامه‌ای با چنین مضمون بلندی برایش وارد شده باشد. همین نشان می‌دهد که ایشان نه تنها در دنیا بلکه در آخرت نیز جایگاهی بی‌بدیل دارند.

حضرت معصومه (س)، الگوی دختران امروز

وی با تأکید بر اینکه امروز دختران ما نیاز به الگو دارند؛ ادامه داد: الگویی که هم علم داشته باشد، هم ایمان، هم عفاف و هم مسئولیت‌پذیری اجتماعی. حضرت معصومه (س) دقیقاً چنین الگویی است. ایشان در عین پاکدامنی، به لحاظ علمی برجسته بودند و در صحنه‌های حساس، نقش ایفا کردند. هجرت ایشان یک تصمیم بزرگ سیاسیـ اجتماعی بود که نشان می‌دهد بانوان نیز می‌توانند در بزنگاه‌های تاریخی نقش‌آفرینی کنند.

حجت‌الاسلام دهستانی با بیان اینکه اگر دختران امروز، ایمان و غیرت دینی حضرت معصومه (س) را سرمشق قرار دهند، جامعه ما بانوانی خواهد داشت که هم عالمه‌اند، هم مؤمنه، و هم یاور ولایت، ابراز داشت: شاید عمر حضرت معصومه (س) کوتاه بود، اما اثر حضورشان تا ابد ماندگار است. قم با مرقد ایشان جان گرفت و امروز میلیون‌ها زائر هر سال به این شهر می‌آیند تا از برکاتشان بهره‌مند شوند. اگر می‌خواهیم قم را بشناسیم، باید حضرت معصومه (س) را بشناسیم؛ بانویی که قم را حرم اهل‌بیت کرد.