آخرین مطالب
قانون جهانشمول جدید پیشبینی میکند
الگوی ثابت خرد شدن اشیا در شرایط مختلف
وقتی یک بشقاب میافتد یا یک لیوان میشکند، آنچه توجه شما را جلب میکند ریختوپاش و هزینه جایگزینی آن است. اما برای برخی فیزیکدانان، همین تکههای شکسته منبعی از جذابیت هستند: چرا هر چیزی به چنین مجموعه متنوعی از اندازهها خرد میشود؟ اکنون «امانوئل ویلرمُو» از دانشگاه اکس-مارسی، به قانونی ساده و زیبا دست یافته است که توضیح میدهد اشیا چگونه خرد میشوند؛ صرف نظر از اینکه این اشیا جامدات شکننده باشند یا قطرههای مایع یا حبابهای در حال ترکیدن.
سیارکی سرشار از «اسیدهای آمینه» سرنخهای تازهای از خاستگاه حیات میدهد
تازهترین تجزیه و تحلیل سنگ و غبار سیارک بننو که به زمین آورده شده است، نشان میدهد این جرم باستانی حاوی واحدهای سازنده حیات، از جمله اسیدهای آمینه و بازهای نوکلئوتیدی است. پژوهشگران میگویند این مولکولهای پیشزیستی در بدنه مادرِ سیارک و در حضور آب مایع و آمونیاک شکل گرفتهاند؛ یافتهای که فرضیه انتقال مواد پایهای حیات از اجرام آسمانی به زمین را بیش از پیش تقویت میکند.
سوگیری پنهان مغز برخی دروغها را بسیار قانعکننده میکند
مردم زمانی آسانتر فریب میخورند که اطلاعات، امکان یک پاداش را القا کند؛ بهویژه وقتی فرستنده پیام یک دوست باشد. اسکنهای مغزی نشان میدهد در چنین شرایطی، فعالیت مغزی افراد به شکلی غیرمنتظره همزمان میشود؛ الگویی که حتی میتواند پیشبینی کند چه زمانی فرد آماده باور یک دروغ است. این یافتهها آشکار میکند که چگونه دوستی و انگیزههای پاداش میتوانند بیآنکه متوجه باشیم، دقت قضاوت ما درباره صداقت دیگران را کاهش دهند.
انقلابی در درمان سندرم روده تحریکپذیر
کشف باکتریهای تولیدکننده سروتونین در روده
پژوهشگران دانشگاه گوتنبرگ نشان دادهاند که دو گونه باکتری روده قادر به تولید سروتونین زیستفعال هستند؛ یافتهای که میتواند مسیرهای تازهای برای درمان سندرم روده تحریکپذیر (IBS) بگشاید.
یافتههای جدید میگوید
حافظه بلندمدت یک «کلید روشن و خاموش» نیست
پژوهشگران مغز سالها میدانستند که مدل مرسومِ مطالعه حافظه، فرآیندهای پیچیدهای را بیش از حد ساده میکنند؛ فرآیندهایی که طی آنها مغز تصمیم میگیرد چه اطلاعاتی را نگه دارد و چه مدت آنها را حفظ کند. یک پژوهش تازه نشان داده است که «آبشاری از زمانسنجهای مولکولی که در نواحی مختلف مغز به تدریج فعال میشوند» در ذخیرهسازی اطلاعات در حافظه بلندمدت نقش دارند.
۷ دهه جستوجو برای یافتن حیات فرازمینی چه به ما آموخته است
از دهه ۱۹۵۰، انسان با استفاده از ابزارهای روزبهروز پیشرفتهتر بهدنبال یافتن حیات فرازمینی است. اما پس از دههها کاوشهای فضایی، تجزیه و تحلیل شهابسنگها، رصدهای رادیویی و بررسی گزارشهای مربوط به یوفوها (اشیای ناشناس پرنده)، در واقع چه یافتهایم؟ تحلیل تازهای از تیمی به سرپرستی سیدسینا سیدپور لیالستانی از دانشگاه آزاد اسلامی، به بررسی متقاعدکنندهترین شواهد تاکنون پرداخته است؛ از جمله بررسی سنگهای فضایی باستانی که بر زمین فرود آمدهاند و خود حامل اجزای سازنده حیات بودهاند.
نبرد دوطرفه: بوکسور روی رینگ پیروز میشود؛ اما مغزش شکست میخورد
ضربههای مکرر به سر، مسیرهای پاکسازی مغز را مختل میکنند
پژوهشی تازه روی ۲۸۰ مبارز حرفهای نشان میدهد که ضربههای مکرر به سر باعث تغییرات تدریجی در سیستم پاکسازی مغز (گلیمفاتیک) میشود؛ سیستمی که مسئول دفع پسماندهای مغزی است. دادههای «امآرآی» پیشرفته نشان میدهد که در مراحل اولیه، این سیستم فعالیت خود را افزایش میدهد، اما با ادامه ناکاوتها به سرعت دچار افت عملکرد میشود؛ فرایندی که میتواند آغازگر افت شناختی و افزایش خطر اختلالات زوال عصبی باشد.
حل یک مسئله ۱۰۰ ساله
کشف روشی برای انجماد اندامها بدون ترکخوردگی
پژوهشگران روشی تازه برای حفظ سرمایشی اندامها معرفی کردهاند که با کنترل دمای انتقال شیشه، میتواند از ترکخوردگی در بافتهای منجمد جلوگیری کند و راه را برای ذخیرهسازی طولانیمدت و پیوندهای موفق هموار سازد.
ترفند ساده دانشمندان برای سوخت گازوئیل که به طور چشمگیری آلودگی را کاهش میدهد
یک مطالعه مروری جدید نشان میدهد که مخلوط کردن آب با گازوئیل میتواند به طور چشمگیری انتشار آلایندهها را کاهش داده، کارایی را افزایش دهد و راهی نسبتا ساده برای رسیدن به موتورهای دیزل پاکتر فراهم آورد.
آلوئهورا و مهار آنزیمهای دخیل در آلزایمر
پژوهشگران با کمک شبیهسازیهای کامپیوتری نشان دادهاند که برخی ترکیبات آلوئهورا (بهویژه بتا سیتوسترول) میتوانند آنزیمهای کلیدی مرتبط با آلزایمر را مهار کنند. این یافته میتواند مسیر تازهای برای توسعه داروهای جدید باز کند.
کشف منشأ جرمی که برخورد آن به تولد ماه انجامید
پژوهش تازهای با بررسی امضاهای ایزوتوپی زمین، ماه و شهابسنگها نشان میدهد جرمی که ۴.۵ میلیارد سال پیش با زمین اولیه برخورد کرد و به شکلگیری ماه انجامید، احتمالا نه از دوردستهای منظومه شمسی، بلکه از ناحیه درونی و نزدیک به خورشید آمده بود.
پژوهشی تازه پاسخ میدهد
گیاهان اولیه میتوانند در فضا دوام بیاورند
خزهها به مقاومت استثنایی خود در برابر محیطهایی که بیشتر گونههای زنده را به چالش میکشند مشهورند؛ از قلههای هیمالیا گرفته تا بیابانهای سوزان دره مرگ، سرددشتهای قطب جنوب و حتی سطوح گدازهای در حال سرد شدن آتشفشانهای فعال. همین پایداری خارقالعاده پژوهشگران را بر آن داشت تا اسپوروفیتهای خزه (ساختارهای تولیدمثلی تولیدکننده و نگهدارنده هاگ) را در محیطی به مراتب سختتر امتحان کنند: فضا!
پستانداران اهل همکاری در مقایسه با گونههای تنها و رقابتجو نرخ ابتلای کمتری به سرطان دارند
سرطان از بیماریهای رایج در میان پستانداران است؛ اما برخی گونهها از جمله موش حفار برهنه و فیلها توانستهاند نوعی مقاومت تکاملی در برابر آن ایجاد کنند. بر اساس پژوهش جدیدی که در مجله «پیشرفتهای علم» (Science Advances) منتشر شده است، ممکن است علت این مقاومت آن باشد که این حیوانات از یکدیگر مراقبت کرده و زندگی اجتماعی وابستهای دارند.
راز پیشگیری از یبوست، فقط فیبر نیست
یک مطالعه گسترده و بلندمدت نشان میدهد که رژیمهای غذایی مدیترانهای و رژیم غنی از گیاهان میتوانند به پیشگیری از یبوست مزمن در بزرگسالان سالمند کمک کنند. نکته شگفتانگیز این است که این مزایا فقط با فیبر توضیح داده نمیشود. رژیمهای غربی (Western diet) و رژیمهای التهابی خطر یبوست را افزایش دادند، در حالیکه رژیمهای کمکربوهیدرات اثر قابلتوجهی نداشتند. این پژوهش تاکید میکند که کیفیت رژیم غذایی تاثیری فراتر از توصیههای سنتی بر سلامت روده دارد.
با «جیپیاس مغناطیسی» لاکپشتها آشنا شوید
به محض ترک ساحلی که در آن از تخم بیرون آمدهاند، لاکپشتهای سرخ جوان سفرهایی را آغاز میکنند که هزاران کیلومتر را در برمیگیرد و ممکن است دههها ادامه یابد. حتی در این مرحله بسیار ابتدایی از زندگی، آنها کورکورانه حرکت نمیکنند. بچهلاکپشتها به یک قطبنمای مغناطیسی مجهز هستند که به آنها کمک میکند جهت خود را حفظ کنند و و نیز یک نقشه مغناطیسی که اطلاعات مکانی ضروری برای ناوبری موفق را در اختیارشان قرار میدهد.
نگرانی دانشمندان از ناپدید شدن «کرم زامبی» یا همان مهندس اکوسیستم
ناپدید شدن ناگهانی یک گونهٔ کلیدی در اعماق اقیانوس میتواند زنجیرهای از پیامدهای بومشناختی را رقم بزند؛ از برهم خوردن چرخههای تجزیه تا اختلال در شکلگیری زیستگاههای تازه. اکنون دانشمندان میگویند «کرم زامبی» یا همان مهندس مهم اکوسیستمهای اعماق دریا، بهطرز نگرانکنندهای از یکی از مهمترین زیستگاههایی که همیشه در آن دیده میشد ناپدید شده است؛ یافتهای که طی یک مطالعه دهساله بدست آمده و میتواند نشانهای از تغییرات گستردهتر در اکوسیستمهای عمیق و مرتبط با افت اکسیژن و تغییرات اقلیمی باشد.
اتفاق شگفتانگیزی که هنگام دیدن لمس شدنِ دیگران در مغز رخ میدهد
پژوهشی تازه نشان میدهد مغز انسان تنها در چند دهم ثانیه، صحنه لمس را به تجربهای شخصی تبدیل میکند؛ طوری که میتواند تشخیص دهد چه کسی و با چه چیزی لمس میشود، لمس چه حسی روی پوست ایجاد میکند و آیا آن حس خوشایند، دردناک یا تهدیدآمیز است. این پردازش فوق سریع که نوعی شبیهسازی لحظهای از تجربهی دیگران در مغز ما ایجاد میکند، میتواند سازوکار زیستیِ همدلی را توضیح دهد و در آینده به بهبود درمانهای مرتبط با بدن، درک بهتر تفاوتهای فردی در همدلی و افزایش واقعنمایی و حضور در محیطهای واقعیت مجازی کمک کند.
کوسهای غولپیکر، عصر دایناسورها را از نو تعریف میکند
حدود ۱۱۵ میلیون سال پیش، دریاهای شمال استرالیا میزبان یک کوسه عظیمالجثه بودند؛ موجودی که درک ما از شکارگران اولیه اقیانوسها را دگرگون میکند. کشفهای تازه فسیلی نشان میدهند که کوسههای مشابهِ گونههای امروزی بسیار زودتر از آنچه دانشمندان تصور میکردند، در مسیر تکامل خود، داشتن اندازههای عظیم را تجربه میکردند و در عصر دایناسورها با هیولاهای دریایی آن دوران رقابت میکردهاند.
تاثیر شگفتانگیز گرمکردن پیش از ورزش
یک پژوهش جدید نشان میدهد که حتی افزایش اندک دمای عضلات میتواند سرعت و قدرت را به طور قابل توجهی ارتقا دهد، به ویژه زمانی که حرکات گرم کردن شبیه فعالیت اصلی باشد.
غذاهای فوق فرآوری شده، جوانان را به سوی دیابت سوق میدهند
پژوهشگران مدرسه پزشکی کِک دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به تازگی یکی از نخستین مطالعات را تکمیل کردهاند که بررسی میکند مصرف غذاهای فوق فرآوری شده چگونه با توانایی بدن برای مدیریت گلوکز، یعنی عامل کلیدی پیشبینی دیابت مرتبط است. با پایش تغییرات طی چند سال، این گروه تصویر روشنتری از نحوه تاثیر انتخابهای غذایی بلندمدت بر عملکردهای مهم متابولیک بدست آورد.
