تاثیر افزایش سرمایه‌گذاری خارجی بر متغیر‌های کلان اقتصادی ایران
به گزارش خبرگزاری آنا، رشد و توسعه اقتصادی، از اهداف مهم اقتصادی هر کشور به شمار آمده و از دیرباز موردتوجه برنامه ریزان اقتصادی بوده است. ازاین‌رو، با شکل‌گیری و توسعه مدل‌های رشد در ادبیات اقتصادی، مقوله سرمایه‌گذاری و تأمین سرمایه به‌عنوان یکی از موضوعات اساسی اقتصادی در کانون توجه پژوهشگران و سیاست‌گذاران قرارگرفته است.
پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «تأثیرات نامتقارن سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی ایران» به این موضوع پرداخته‌اند که امروزه، از مهمترین اهداف هر کشور، رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی است. در این میان، دستیابی به رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه، به دلیل سطح پایین توسعه‌یافتگی، اهمیت بیشتری دارد. یکی از مشکلات عمده در کشورهای درحال توسعه، کمبود منابع برای سرمایه‌گذاری در جهت ایجاد اشتغال، زیرساخت‌های اقتصادی و بهبود رشد و توسعه اقتصادی است.
پیامدهای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی
به گفته این پژوهش لازمه تقویت و توانمند ساختن اقتصاد کشور‌ها برای رسیدن به اهداف توسعه، سرمایه‌گذاری‌های مناسب و کافی در بخش‌های مختلف اقتصاد است. در این میان، یکی از منابعی که می‌توان از طریق آن کمبود سرمایه را جبران نمود، استفاده از جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است.
در این پژوهش آمده است که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، علاوه بر رفع نیاز‌های مادی در کشور میزبان، به طور مستقیم منجر به افزایش سرمایه‌گذاری، تولید، اشتغال و صادرات و کاهش قیمت‌ها نیز می‌گردد. همچنین، پیامدهای غیرمستقیم آن، شامل ارتقای دانش فنی، ایجاد رقابت میان بنگاه‌ها در کشور میزبان و بهبود بهره‌وری در زنجیره فعالیت اقتصادی است.
باز بودن فضای تجاری موجب ایجاد رقابت بیشتر در بازار داخلی شده که این امر ممکن است کیفیت کالاها را بالا ببرد و قیمت‌ها را کاهش دهد
در این پژوهش پیشنهاد می‌شود که ازآنجایی‌که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی هم بر بخش تقاضای کل اقتصاد و هم بر بخش عرضه تأثیر می‌گذارد، مطالعه اثرات آن بر تولید، بسیار مهم تلقی شده و می‌تواند برای مدیریت اقتصاد یک کشور، توصیه‌های سیاستی مناسبی ارائه دهد.
به گفته این پژوهش ضروری این است که نحوه و میزان تأثیرگذاری سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر تولید، به شرایط اولیه اقتصاد کشور بستگی دارد؛ به این مفهوم که اثرات متفاوتی از خود می‌تواند داشته باشد.
از سوی دیگر، مطالعات تجربی انجام‌گرفته و مباحث نظری جدید، بیانگر این موضوع هستند که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی نشان دهنده اثرات نامتقارن است این بدان معناست که اثرات افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر متغیر‌های کلان اقتصادی ازجمله تولید، با اثرات کاهش آن متفاوت است.
کاهش موانع تجاری
افزایش درآمد‌های ارزی ناشی از صادرات می‌تواند به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و صنایع داخلی کمک کند. با کاهش موانع تجاری، تولیدکنندگان ایرانی قادر خواهند بود محصولات خود را در بازار‌های بین‌المللی عرضه کنند که این موضوع موجب رشد اقتصادی خواهد شد. تجارت آزاد معمولا منجر به تبادل فناوری و دانش فنی میان کشور‌ها می‌شود که بر بهره‌وری صنایع داخلی تأثیر مثبتی دارد.
باز بودن تجاری موجب ایجاد رقابت بیشتر در بازار داخلی شده که این امر ممکن است کیفیت کالاها را بالا ببرد و قیمت‌ها را کاهش دهد. از طرف دیگر، وابستگی زیاد به واردات ممکن است آسیبپ‌ذیری اقتصاد را نسبت به نوسانات جهانی افزایش دهد؛ برای مثال، تغییرات قیمت نفت یا بحران‌های مالی جهانی، ورود کالاهای خارجی ممکن است فشار زیادی بر تولیدکنندگان محلی وارد کند؛ اگر کالاهای خارجی ارزان‌تر باشند، ممکن است تولیدکنندگان داخلی نتوانند رقابت کنند.
در پایان این پژوهش به این مهم اشاره شده است که میزان واردات بیش از صادرات باشد، تراز پرداخت‌ها تحت فشار قرارگرفته و ممکن است کسری ایجاد شود که اثر منفی بر روی رشد اقتصادی دارد. گاهی اوقات سیاست‌های تجارت آزاد نمی‌توانند نیاز‌ها یا اولویت‌های محلی جامعه را پوشش دهند؛ این موضوع ممکن است باعث نارضایتی اجتماعی شود.
این پژوهش به کوشش مصطفی سمیعی نسب (دانشیار اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) تهران)، علیرضا زمانی (کارشناسی ارشد مدیریت مالی دانشگاه امام صادق (ع))، علی جودت وند و محمد کاوه باغبادرانی (کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع) تهران) انجام شده است.
انتهای پیام/
