هفته سوم نوامبر/ از «نابودی جهان» تا «داستان پیچیده انسان و اسب!»
به گزارش خبرگزاری آنا، مجلات علمی عامهفهم برای ارتباط جامعه علمی با مردم عادی بسیار اهمیت دارند. این مجلات میتوانند پژوهشها و دستاوردهای علمی را به زبانی قابل فهم برای مخاطبان عرضه کنند. از آنجایی که این نشریات بهسرعت (در فواصل حداکثر ماهانه) بهروزرسانی میشوند، جریانات و پارادایمهای جدید علمی را در دسترس عموم قرار میدهند. در این سلسله گزارشها، مروری بر پروندههای جلد مجلات اصلی ترویج علم جهان خواهیم داشت.
نیوساینتیست
جهان چگونه شکل گرفت و چگونه نابود خواهد شد؟
پیشبینی اخترشناسان این است که خورشید، ستاره مادر منظومه شمسی بعد از چند میلیارد سال تبدیل به غول سرخی شده و تا نزدیکیهای زمین منبسط میشود، گرما و حرارت آن میتواند حیات در زمین را از بین ببرد و سیاره ما را به تکه سنگی سوزان بدل کند. در این میان کیهانشناسان نظراتی را درباره نحوه پایان جهان دارند که با این نگاه تفاوتهایی دارد، آنها میگویند نوسانات کوانتومی فاجعهبار میتواند همه چیز در کیهان را از بین ببرد.
آنها این اتفاق عظیم را «رکود بزرگ» مینامند و میگویند این نوسان کوانتومی میتواند در قالب حبابی عظیم از یک نقطه در کیهان آغاز شود و شبیه جزرومدی کیهانی در سراسر جهان بچرخد و همه چیز را در مسیر خود محو کند. جان الیس از کینگز کالج لندن میگوید ما باید درباره زمان احتمالی این اتفاق بررسیهایی انجام دهیم چرا که ممکن است این اتفاق حتی همین حالا که با هم صحبت میکنیم رخ دهد.
نظریهپردازانی مثل الیس از این موضوع متعجباند که چرا تا به حال جهان چنین نوسان کوانتومی را تجربه نکرده است. این نوع نگاه در کیهانشناسی به فیزیکدانها کمک میکند تا مدلهای بیشمار خود از جهان را فیلتر کنند و در نهایت توضیح دهند کیهان در لحظات اولیه چه طور شکل گرفته است. به این ترتیب مسیر شناخت تحول کیهان هر روز با نگاهی تازه که برگرفته از فیزیک است پیش میرود و محققان در تلاشاند با اطلاعاتی که از قوانین فیزیک جدید و کوانتوم میدانند مسیر این تحولات را بهتر و دقیقتر بشناسند. پرونده ویژه این شماره از مجله ساینس به این موضوع جذاب و پیچیده اختصاص دارد.
نیچر
اطلس سلولی بدن انسان در مسیر پیشرفت
ابتکار Human Cell Atlas (HCA) برای ایجاد نقشههای مرجع جامع از تمام سلولهای بدن به منظور تلاش برای درک بهتر سلامت و بیماریهای انسان در آغاز مسیرش است. این روزها که کنسرسیوم HCA پیشنویسهای اولیه تعدادی از نقشهها را در کنار ابزارهای تحلیلی در قالب مجموعه مقالات در Nature Portfolio و Genome Biology ارائه میکند، فرصتی شده که مجله نیچر هم به همین بهانه به سراغ این موضوع در پرونده اصلیاش برود.
محققان همکار در پروژه HCA در مجله نیچر رشد اولیه اسکلتی جنین را ترسیم کرده است و شبکههای ژنی را شناسایی میکند که باعث تشکیل استخوان میشوند. آنها در بخش دیگری از این مقاله سعی میکنند تمایز استخوانها ماهیچهها و بافت عصبی را در نقشه بررسی کنند و تغییرات پوست جنین را بیشتر درک کنند. آنها هم چنین در تلاشاند تا نقش لولهای ایمنی را در تشکیل فولیکولهای مو وشبکه عروقی شناسایی کنند.
این اطلس و تحلیل آن از دیدگاههای مختلف میتواند اطلاعات جالبی به دست بدهد. گروههای مختلفی از محققان در تهیه جزییات بخشهای مختلف این تقشه همکاری داشتهاند برخی روی مغز کار کردهاند برخی درباره اندامهای داخلی دستگاه گوارش، برخی درباره پوست و .... همه آنها سعی میکنند تغییرات سلولی در هر بخش را با بیماریهایی که ممکن است مرتبط با آن تغییرات باشند را زیر نظر بگیرند تا در نهایت بتوانند به روشهای جدیدی برای پیشگیری یا درمان بیماریها برسند. این امید وجود دارد که چنین اطلسی بتواند به سلامت بیشتر انسانها کمک کند و یافتههای جدیدی درباره انواع بیماریها و منشا هرکدام برای محققان داشته باشد.
ساینتیفیک امریکن
روزگاری که زندگی انسانها به اسبها وابسته بود
فقط چند دهه از زمانی که زندگی انسانهای زیادی به اسبها وابسته بود میگذرد، روزگاری که تقریبا تمام جنبههای زندگی روزمره به اسبها ربط پیدا میکرد. نامهها با کمک اسبسواران پست ارسال میشد و مردم با کالسکههایی که اسبها آنها را میکشیدند به این طرف و آن طرف میرفتند. بازرگانها از اسبها برای حمل کالا در سراسر قارهها استفاده میکردند. کشاورزان زمینهای خود را با اسبها زهکشی میکردند و سربازان سوار بر اسبها به نبرد میرفتند.
محققان مدتهاست به دنبال پاسخ این پرسشاند که مشارکت منحصر به فرد بین انسان و اسب از کجا و چگونه آغاز شد؟ بر اساس دادههای موجود به نظر میرسد اسبها به تدریج توسط قومی در دشتهای غرب آسیا اهلی شدند و این پیشرفت به مردم آن منطقه این اجازه را داد تا اوراسیا را با زبان هندی و اروپایی و سنتهای فرهنگی خود درنوردند.
اکنون انواع تازهای از شواهد باستانشناسی همراه با همکاریهای میان رشتهای شکل گرفته است که فرضیات جالبی درباره زمان و چرایی این که اسبها برای اولین بار اهلی شدند در خود دارد. این بینش جدید میتواند به درک ما از اسبها و به ویژه مردمی که از آنها در گلهداری و جنگ به نفع خود استفاده کردند، ارائه دهد. بررسی ارتباط بین انسان و اسب میتواند درسهایی از گذشته تا به امروز داشته باشید درسی که شاید بیشتر ما را به سرنوشت اسبهای وحشی در حال انقراض در استپها حساس کند.
انتهای پیام/