آشنایی با مفاهیم اقتصاد دانش‌بنیان (۴۲)
کسب وکار‌های دانش‌بنیان در مسیر تجاری‌سازی ۵۵۰ محصول و توسعه ۷۰۰ شرکت فناور
از تجاری‌سازی ۵۵۰ محصول تا توسعه بیش از ۷۰۰ شرکت فناور با ارائه ۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات دهی به دانش‌بنیان در دولت سیزدهم ، حالا نوبت عیارسنجی دولت چهاردهم در بخش حمایت از کسب وکار‌های دانش‌بنیان رسیده است.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا، اقتصاد ایران در حال تغییر ماهیت و شکل از منبع‌محوری به دانش‌بنیانی است لذا در این برهه شاهد شکل‌گیری کسب و کار دانش بنیان نوظهور مبتنی بر فناوری و تشکیل استارت آپ‌هایی با فرمول دانش بنیان هستیم که بیشترین نرخ رشد را به خود اختصاص داده و به دنبال سهم خواهی از بازار اقتصادی کشور و حتی برون از مرز‌ها هستند و به شکل‌گیری اقتصاد دانش‌بنیان و جایگاه اقتصاد دانش بنیان می‌پردازد.
از این رو احساس نیاز برای گذر از اقتصاد منبع محور به اقتصاد دانش بنیان در تمامی جوامع بیش از پیش احساس می‌شود و باید زمینه تولید محصولات دانش بنیان را از طریق شکل‌گیری کسب و کار دانش بنیان کوچک و متوسط فراهم کرد تا از دایره رقابت جا نماند.
طبیعتا تحقق و شکل‌گیری اقتصاد دانش‌بنیان در عصر پرشتاب کنونی که کارآفرینی مبتنی بر فناوری و به دنبال آن کسب وکار‌های دانش بنیان موتور رشد اقتصادی محسوب می‌شود، به اشتغال پایدار فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها کمک بسزایی خواهد کرد. در این حوزه اقتصاد، نوآوران، صاحبان فکر و طراحان کسب و کار دانش‌بنیان، سرمایه‌های اصلی، موضوع فن‌آفرینی محسوب می‌شوند تا با ایجاد شرکت‌های دانش بنیان، سهم قابل توجهی در توسعه صنایع با فناوری‌های برتر و ایجاد اشتغال برای دانش‌آموختگان دانشگاهی فراهم کنند.
دولت سیزدهم در توسعه اقتصاد دانش بنیان چقدر سهم داشت
دولت سیزدهم در طول ۳۳ ماه فعالیت در جهت هموارسازی مسیر حوزه علم و فناوری و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان گام‌های موثری برداشت. از تجاری‌سازی ۵۵۰ محصول و خدمت فناورانه تا رشد و توسعه بیش از ۷۰۰ شرکت فناور و افتتاح نخستین پارک علم و فناوری سلامت کشور که تمام این‌ها سهم قابل توجهی در اقتصاد کشور خواهد داشت.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم توجه به تولید ارزش افزا که پیش نیاز آن اقتصاد دانش بنیان بود افزایش یافت و پس از گذشت بیش از یک دهه از تصویب «قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات»، در دولت سیزدهم برای نخستین بار خَلا‌های قانونی متعدد این حوزه که راه را برای ادامه فعالیت‌ها و به بلوغ رساندن این عرصه در کشور ناهموار کرده بود، شناسایی شد و «طرح قانون جهش تولید دانش‌بنیان» با جدیت بیشتری مورد پیگیری قرار گرفت.
رئیس‌جمهور شهید، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، در طول سه سال فعالیت خود نشان داد دغدغه‌های فراوانی در رابطه با زیست بوم علم و فناوری کشور دارد و از این رو در جهت هموار سازی مسیر توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در کشور گام‌های موثری برداشت.
دولت چهاردهم برای افزایش سهم اقتصاد دانش بنیان چه برنامه‌هایی دارد
علی پاشایی بیدار پژوهشگر حوزه دانش‌بنیان‌ها و صنایع خلاق در گفت‌وگو با خبرنگار آنا در خصوص دلایل و ضرورت‌های حمایت دولت چهاردهم از اقتصاد دانش بنیان‌ها گفت: در بحث قوانین هم از سال ۸۹ که قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان مصوب شد، شاهد شروع حمایت‌ها از این شرکت‌ها بودیم. بعد از آن صندوق نوآوری بر مبنای ماده ۵ همین قانون شکل گرفت و سال ۹۱ اساسنامه آن در دولت تصویب و پایه‌ای برای تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شد.
پاشایی بیدار توضیح داد: برای سال ۱۴۰۳ هم در تبصره ۲ که مربوط به اشتغال است، ۵ هزار میلیارد تومان برای صندوق نوآوری شکوفایی در نظر گرفته شده تا از منابعش برای تسهیلات دهی به شرکت‌های دانش‌بنیان و تقویت آنها استفاده شود.
وی ادامه داد: اکنون یکی از مسائل جدی که در نظام تولید صنعتی کشور وجود دارد، تأمین مالی است، چون به دلیل جلوگیری از رشد نقدینگی، بانک‌ها در موضوع ارائه تسهیلات دست بسته هستند؛ اما دست صندوق نوآوری شکوفایی نسبت به بانک‌ها بازتر است بنابراین به‌راحتی به شرکت‌های دانش‌بنیان تسهیلات ارائه می‌کنند و این یک امتیاز برای این شرکت‌ها است که یک مقدار آسان‌تر نسبت به شرکت‌های دیگر می‌توانند تسهیلات دریافت کنند البته این صندوق هم فرآیند طولانی مدت خود را دارد.
وی ادامه داد: البته انتظار می‌رود در دولت چهاردهم به مبانی ارائه تسهیلات به دانش بینان‌ها بیش از دولت‌های گذشته توجه شود و این به میزان اعتباری است که باید برای این بخش از اقتصاد در نظر گرفته شود و قطعا دولت جدید در این خصوص تلاش بیشتری خواهدکرد.
در دولت چهاردهم حمایت از استا‌رت‌آپ‌ها صورت بگیرد
در ادامه علیرضا کلاهی عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیزدر گفت‌وگو با خبرنگار آنا گفت: در دولت‌های گذشته رشد و بلوغ دانش‌بنیان‌ها به واسطه حمایت معاونت علمی از استا‌رت‌آپ‌ها صورت نگرفته و بیشتر به واسطه افزایش پهنای باند اینترنت و شایع شدن استفاده مردم از خدماتی است که بر بستر گوشی‌های هوشمند ارائه می‌شود. این در حالی است که در اکثر کشور‌های دنیا حمایت از دانش‌بنیان‌ها هدفمند و امکان سوءاستفاده از اعتبارات یا مشوق‌های مالیاتی کمتر شده است و بیشتر مشوق سرمایه‌گذاری بوده و تقسیم رانت در آن وجود ندارد.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفت: دولت چهاردهم باید متمایز از دولت‌های گذشته مسیر حمایت از دانش بنیان‌های واقعی را فراهم کند نه اینکه با توجه به مشکلاتی که قطعا سر راه قرار خواهد گرفت حرکت در مسیر گذشته را ادامه دهد.
کلاهی درمورد حمایت یا عدم حمایت از دانش‌بنیان‌ها و امکان رانتی که ممکن است در دولت جدید هم در اختیار برخی از شرکت‌ها قرار بگیرد، نیز بیان کرد: شاید از بیرون چنین اظهاراتی مطرح شود، اما وقتی در درون مجموعه معاونت علمی قرار بگیرید مشخص می‌شوند که چنین شرایطی وجود ندارد.
وی عنوان کرد: حمایت از دانش‌بنیان‌ها در اکثر کشور‌های دنیا وجود دارد و حمایت‌ها نیز هدفمند شده است بنابراین امکان سوءاستفاده از اعتبارات یا مشوق‌های مالیاتی کمتر شده است و بیشتر مشوق سرمایه‌گذاری بوده و تقسیم رانت در آن وجود ندارد.
کلاهی بیان کرد: طبیعتا در همه حوزه‌ها فساد و تخلف وجود دارد، اما ا ین حوزه یکی از سالمترین بخش‌های اقتصاد در کشور است. آن‌قدر رانت در سایر بخش‌ها با ارقام بسیار قابل توجه در حال جابه‌جایی است و هر چه در دانش‌بنیان‌ها هزینه شود جای دوری نخواهد رفت.
انتهای پیام/
