«خلّاقیت در پژوهش» به کمک مرکز تحقیقات آمد؛
آنا گزارش می‌دهد؛
آمار نگران‌کننده جهانی از مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران
مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران طبق گفته سازمان بهداشت جهانی بالاست و بسیاری از ایرانی‌ها از آنتی‌بیوتیک برای درمان بهره می‌برند.
به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران طبق گفته سازمان بهداشت جهانی بالاست و بسیاری از ایرانی‌ها از مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان بهره می‌برند، از سوی دیگر یکی از روش‌های درمانی سریع در کشور نیز مصرف آنتی‌بیوتیک است، اما از سوی دیگر امروزه مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها به حدی رسیده که به یک تهدید برای سلامت انسان‌ها تبدیل شده است.
تجویز غیرمنطقی و مصرف بی‌رویه داروهای ضد میکروبی در جمعیت انسانی و مزارع پرورش دام و طیور، رفته رفته بسیاری از میکروب‌ها را در برابر این دارو‌ها مقاوم کرده است و گسترش بیش از حد این پدیده، نتیجه‌ای جز بروز فاجعه در پی نخواهد داشت به طوری که مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک در ایران می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند مقاوم شدن باکتری‌ها در برابر این دارو شوند.
درمان سریع با آنتی‌بیوتیک
آرش محبوبی رئیس انجمن داروسازان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری آنا در مورد استفاده بی‌رویه ایرانی‌ها از آنتی‌بیوتیک اظهار کرد: برای رسیدن سریع‌تر به درمان بسیاری از بیماران به صرف آنتی‌بیوتیک روی می‌آورند؛ از سوی دیگر نیاز بیش از حد به آنتی‌بیوتیک باعث می‌شود بیمار به پزشک این دارو را تحمیل کند.
وی افزود: از سوی دیگر پایین بودن قیمت آنتی‌بیوتیک در ایران نیز عاملی است که بسیاری از مردم به سمت این دارو کشانده می‌شوند، باید توجه داشت قیمت دارو آنتی‌بیوتیک در ایران نسبت به کشور‌های اروپایی بسیار پایین‌تر و در دسترس‌تر است.
کدام آنتی‌بیوتیک بیشترین مصرف را دارد؟
رئیس انجمن داروسازان تهران تاکید کرد: باید پروتکل درمانی مشخصی از سوی وزارت بهداشت در زمینه استفاده از آنتی‌بیوتیک مشخص شود تا پزشکان طبق یک اصل مناسب این دارو را تجویز کنند؛ همچنین از سوی دیگر یک دلیل دیگر مصرف آنتی‌بیوتیک نیز ممکن است این باشد که برخی از پزشکان، در مواجهه با یک فرد مبتلا به بیماری ویروسی، به این نتیجه برسند که برای پیشگیری از بیماری مربوط به باکتری ها، آنتی‌بیوتیک تجویز کنند که این امر اصلاً توصیه نمی‌شود و باید مسئولانه به تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها پرداخت.
محبوبی در پاسخ به این سوال که بیشترین مصرف ایرانی‌ها در زمینه آنتی‌بیوتیک چیست؟ گفت: بیشترین آنتی‌بیوتیک‌ها آموکسی سیلین خوراکی است که توسط ایرانی‌ها مصرف بالایی دارد.
مصرف سالانه ۶۰ میلیون عدد آنتی‌بیوتیک در ایران
سالانه ۶۰ میلیون عدد آنتی‌بیوتیک در ایران مصرف می‌شود و آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت WHO هم نشان می‌دهد که ایران رتبه دوم جهان را در مصرف آنتی‌بیوتیک دارد و این یعنی چیزی حدود ۱۶برابر استاندارد جهانی. شاید بار‌ها این جمله را شنیده باشید که مصرف خودسرانه و بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها عامل مقاومت میکروبی و از بین رفتن باکتری‌های مفید بدن است، اما نکته جدید و عجیب اینکه این رویه می‌تواند شما را به آلرژی‌های خطرناک یا حساسیت‌های دارویی هم مبتلا کند.
جایگاه ایران در مصرف کجاست؟
آزیتا نبی زاده سرپرست گروه ارزیابی فناوری سلامت و مطالعات مدیریتی و اقتصادی سازمان غذا و دارو هم در رابطه با میزان مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران گفت: به لحاظ آمار جهانی متأسفانه کشور ما در مصرف آنتی‌بیوتیک موقعیت مناسبی ندارد. بر اساس آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت ایران بعد از کشور‌های نپال و اروگوئه در مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در رتبه سوم قرار دارد.
وی افزود: سازمان جهانی بهداشت از سال ۲۰۱۷ رویکرد خود را نسبت به مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها عوض کرده و به رغم رویکرد کمی نگاه کیفی را نیز به رویکرد خود نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها افزوده و برای پایش دقیق آنها طبقه‌بندی جدیدی را پیشنهاد کرده است و بر این اساس آنتی‌بیوتیک‌ها را به سه گروه تقسیم‌بندی کرده که نخستین آنها گروه اکسس است که در خط مقدم درمان قرار دارند. گروه دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها گروه واچ هستند که ظرفیت بالایی برای ایجاد مقاومت میکروبی دارند و باید از آنها مراقبت شود. گروه سوم که به آنها ریسر گفته می‌شود، آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که مقاومت در برابر آنها ایجاد شده و تنها زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که دارو‌ها جواب نداده باشند.
نبی‌زاده ادامه داد: متأسفانه مصرف آنتی‌بیوتیک‌های گروه واچ که باید محافظت بیشتری از آنها انجام شود رتبه بالایی در جهان دارند و پس از کشور‌های قبرس و اروگوئه بالاترین مصرف را دارا هستند و ۶۰ درصد آنتی‌بیوتیک‌های مصرفی ایران از گروه آنتی‌بیوتیک‌های گروه واچ هستند.
وی افزود: به صورت کلی ۴۸ آنتی‌بیوتیک اکسس، ۱۱۰ آنتی‌بیوتیک واچ و ۲۲ آنتی‌بیوتیک ریسر در گروه‌بندی آنتی‌بیوتیک‌ها وجود دارد. اگر روند مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را در ایران مقایسه کنیم خواهیم دید که آنتی‌بیوتیک‌های سفکسیم و آزیترومایسین، بالاترین رتبه را از منظر مصرف آنتی‌بیوتیک دارند که هر دو از گروه واچ هستند و باید با احتیاط از آنها استفاده کرد.
عوامل افزایش مصرف
مرتضی فلاح‌پور، فوق‌تخصص آلرژی و ایمنی‌شناسی بالینی درباره عوامل افزایش مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران گفت: در کشور ما مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک بالاست. اطلاعات نادرست بیمار یا اتکا بر اطلاعاتی که در منابع نادرست وجود دارد، باعث شده که مصرف آنتی‌بیوتیک در کشور ما افزایش پیدا کند؛ ازجمله شبکه‌های مجازی و پیج‌های نامعتبر که اطلاعات نادرست برای درمان عفونت‌های ویروسی منتشر می‌کنند و منجر به افزایش مصرف خودسرانه این دارو‌ها در کشور شده‌اند.
فلاح‌پور درباره اینکه چه میزان این مصرف خودسرانه می‌تواند شرایط ابتلا به بیماری‌ها را تشدید کند، بیان کرد: «مصرف خودسرانه دارو همواره ممنوع است و احتمال عوارض را بیشتر می‌کند، اما به هر صورت مصرف دارو چه به‌صورت خودسرانه، چه با تجویز پزشک در افرادی که مستعد حساسیت‌های دارویی ازجمله سندروم DRESS هستند، عموما بعد از ۳-۲ هفته از مصرف دارو، آغاز می‌شود.»
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۶؛
